(VINANET) - Việt Nam và Trung Quốc cùng nằm trong khu vực châu Á, gần gũi về địa lý, có nhiều điểm tương đồng về kinh tế, văn hoá.

Trung Quốc được dự đoán sẽ là một trong những cường quốc kinh tế thế giới cùng với Mỹ, Nhật bản và EU trong thế kỷ 21. Thúc đẩy quan hệ thương mại với Trung Quốc, Việt Nam sẽ rất có lợi trong việc thực hiện tiến trình phát triển kinh tế, công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và hội nhập vào nền kinh tế thế giới và khu vực.

Theo số liệu từ TCHQ Việt Nam, 5 tháng đầu năm 2012, Việt Nam đã xuất khẩu trên 5 tỷ USD hàng hóa sang thị trường Trung Quốc, tăng 36,5% so với cùng kỳ năm trước. Tính riêng tháng 5/2012, xuất khẩu hàng hóa sang Trung Quốc tăng 5,89% so với tháng 4/2012, tương đương với 1,1 tỷ USD.

Các mặt hàng xuất khẩu sang Trung Quốc là máy vi tính, sản phẩm điện tử, sắn và các sản phẩm từ sắn, cao su, dầu thô, gạo, than đá, gỗ và sản phẩm….Tính từ đầu năm cho đến hết tháng 5 mặt hàng vi tính, sản phẩm điện tử có kim ngạch đạt cao nhất, đạt 729,4 triệu USD, chiếm 14,4% tỷ trọng; đứng thứ hai là sắn và các sản phẩm từ sắn với 606,7 triệu USD…

Theo ông Trương Đình Tuyển, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia, Trung Quốc đang chuyển sang điều chỉnh lại chính sách, nghĩa là không chỉ xuất khẩu mà còn tăng mức tiêu dùng trên thị trường trong nước. Nếu tăng tiêu dùng trong nước tức là Trung Quốc sẽ nhập khẩu nhiều hơn, vì vậy đây chính là cơ hội cho các nhà xuất khẩu Việt Nam.

Thời gian gần đây, Trung Quốc đã có nhiều chính sách cởi mở nên cần tận dụng các cơ hội mới này cho việc đẩy mạnh xuất khẩu vào Trung Quốc. Dưới sức ép của Mỹ và EU, Trung Quốc đang phải nâng giá đồng nhân dân tệ. Việc nâng giá đồng nhân dân tệ tạo ra 2 hướng, người xuất khẩu có lợi và nâng giá đồng nhân dân tệ thì không đi kèm là giảm nhập khẩu. Trung Quốc có nâng giá tiền thì hàng của Trung Quốc vẫn rẻ hơn nhiều so với châu Âu và châu Mỹ. Tuy nhiên, việc nâng giá đồng nhân dân tệ không có lợi trong nhập khẩu.

Theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, sau khi hội nhập kinh tế thế giới thị trường xuất khẩu của Việt Nam đã mở "rộng cửa” hơn so với trước đây. Điều này phản ánh một tác động tích cực của hội nhập kinh tế quốc tế đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam. Điển hình, nhóm hàng trung gian đang là nhóm hàng có số lượng xuất khẩu lớn nhất vào thị trường Trung Quốc. Tỷ trọng nhóm hàng này vào Trung Quốc đã tăng 3,2 lần trong giai đoạn 2000-2008, tức là tăng từ 13,9% lên xấp xỉ 44,8% vào năm 2008. Trong một khuyến nghị về chính sách đẩy mạnh xuất khẩu của Việt Nam thời gian tới, nhóm chuyên gia gồm những nhà kinh tế hàng đầu Việt Nam đều thống nhất quan điểm là khai thác mạnh các thị trường Nhật Bản, Ấn Độ và đặc biệt là trường Trung Quốc để cân bằng dần cán cân thương mại, giảm nhập siêu. Về dài hạn, đối với một thị trường lớn như Trung Quốc định hướng chính vẫn phải cạnh tranh về chất lượng sản phẩm khi mà hàng hóa của nước bạn có lợi thế về giá còn hàng Việt Nam lại có lợi thế "tương đối” về chất lượng. Đặc biệt, nên chọn những mặt hàng nông thủy sản mà thị trường này có nhu cầu cao. Song, để làm tốt khâu xuất khẩu các mặt hàng nông thủy sản sang Trung Quốc đòi hỏi trong nước phải xây dựng cơ chế điều tiết lượng hàng buôn bán qua biên giới để tránh bị ép giá. Vì thực tế, trong thời gian qua rất nhiều lần hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam đã phải chịu thua thiệt, bị ép cấp, ép giá khi được vận chuyển dồn dập lên biên giới. Thậm chí, phía đối tác đã có những động thái gây ứ đọng hàng xuất khẩu của Việt Nam để giảm giá nhập khẩu, khiến cho hiệu quả xuất khẩu không cao.

Đảm bảo cho chất lượng hàng hóa xuất khẩu theo đường bộ biên giới cần đầu tư xây dựng và nâng cao cơ sở hạ tầng tại khu vực cửa khẩu, như xây dựng kho hàng, bến bãi, khu chế biến để bảo quản hàng hóa, nâng cao chất lượng đường giao thông. Đây là một trong những biện pháp quan trọng để nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam xuất khẩu theo đường bộ qua các cửa khẩu biên giới phía Bắc một cách ổn định và lâu dài.

Nhận định về việc thúc đẩy xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc, theo ông Võ Chí Thành, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế TƯ, đối với thị trường Trung Quốc, Việt Nam có thể tổ chức cho các công ty lớn chuyên xuất khẩu vào thị trường này vì việc tổ chức cho các doanh nghiệp lớn thâm nhập thị trường là rất quan trọng. Chúng ta có thể ưu tiên sử dụng quỹ xúc tiến thương mại để hỗ trợ các DN khi vào thị trường này. Thúc đẩy xuất khẩu sang Trung Quốc cần được bổ sung bằng những chủ trương, chính sách mang tính đột phá, để khuyến khích doanh nghiệp Việt Nam đầu tư nhiều hơn vào thị trường này. Cùng với đó là tận dụng các cơ hội tốt từ ACFAT, thu hút FDI từ Trung Quốc để sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ có chất lượng cao, tạo ra những kết nối sản xuất nội ngành và tái xuất.

Xuất khẩu hàng hóa sang Trung Quốc 5 tháng 2012

ĐVT: USD

Chủ tịch tỉnh Vân Nam Trung Quốc cho hay, Việt Nam đã trở thành bạn hàng lớn thứ hai của tỉnh Vân Nam và cũng là thị trường lớn thứ ba của Vân Nam xét về đầu tư ra nước ngoài.

Ông cũng đã đưa ra 5 đề xuất nhằm thúc đẩy hơn nữa sự hợp tác đầu tư 2 bên.

Một là thúc đẩy mối quan hệ kinh tế thương mại phát triển theo hướng liên tục, lành mạnh và nhanh chóng. Theo đó, tỉnh Vân Nam sẽ khuyến khích mở rộng nhập khẩu hàng Việt Nam chất lượng cao, khuyến khích doanh nghiệp Vân Nam sang đầu tư ở Việt Nam, tăng cường hợp tác song phương trên các lĩnh vực năng lượng, khoáng sản, luyện kim, nông nghiệp và chế biến chế tạo.

Hai là đẩy mạnh công tác xây dựng mạng lưới giao thông vận tải liên kết, đẩy mạnh tiến độ xây dựng và nâng cấp cải tạo tuyến đường sắt, đường bộ Vân Nam – Việt Nam, khám phá và thúc đẩy vận tải đường thủy trên sông Hồng. Tăng cường quản lý và điều hành cửa khẩu của hai bên, xây dựng hệ thống trao đổi thông tin điện tử và thuận tiện hóa thủ tục hải quan một cửa ở cửa khẩu Hà Khẩu – Lào Cai, nâng cao hiệu quả thông quan.

Ba là thúc đẩy chính phủ hai nước thông qua đàm phán để ký kết Hiệp định khung về Khu hợp tác kinh tế xuyên biên giới giữa Hồng Hà (Trung Quốc) – Lào Cai (Việt Nam) và cho phép khu Bắc Sơn Hà Khẩu và khu thương mại Kim Thành trực tiếp kết nối trước nhằm có bước đột phá hiệu quả trong việc hợp tác xuyên biên giới.

Bốn là tìm ra biện pháp thúc đẩy việc mở cửa và hội nhập thị trường tiền tệ và nguồn vốn thông qua việc đặt chi nhánh ngân hàng ở mỗi bên, cùng thúc đẩy việc tiếp nhận các đồng nội tệ trong thương mại và đầu tư.

Năm là tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau giữa nhân dân hai nước, mở rộng giao lưu hợp tác trong các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, thuận lợi hóa thủ tục xuất nhập cảnh, hoàn thiện cơ chế hợp tác, nâng cao chất lượng phục vụ, cùng tạo ra một tuyến du lịch quốc tế Việt Nam – Vân Nam.

Tăng sức cạnh tranh hàng hóa

Khi đã chọn được sản phẩm thích ứng với một phân khúc thị trường Trung Quốc, DN cũng phải tăng khả năng cạnh tranh cho sản phẩm về giá, chất lượng, mẫu mã…, tăng hiệu quả hoạt động của kênh phân phối, xây dựng thương hiệu và tích cực trong các hoạt động xúc tiến thương mại. Để tạo được kênh phân phối hữu hiệu tại Trung Quốc, DN có thể hợp tác với hệ thống phân phối Trung Quốc. Cách này rất hiệu quả do DN trong nước thường không đủ tiềm lực để quảng bá sản phẩm trên một đất nước quá rộng, quá nhiều phân khúc thị trường. Hiện Trung Quốc có gần 1 triệu siêu thị và cửa hàng tiện lợi. Tuy nhiên, dù là thị trường rộng lớn và là cơ hội, nhưng trước khi đầu tư sang Trung Quốc, DN nên tìm hiểu kỹ luật lệ kinh doanh, đối tác và phải đăng ký nhãn hiệu sản phẩm. Điều cần chú trọng là vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm. Vì đây đang là vấn đề lớn mà Trung Quốc đang tập trung để giải quyết nhằm lấy lại uy tín ở trong nước và trên thế giới. Trong cạnh tranh, hàng hóa Trung Quốc cũng có nhược điểm là chất lượng thấp, không an toàn, ít thương hiệu nổi tiếng và không phải luôn được ưa chuộng ở mọi nơi.

Nguồn:Vinanet