Bất chấp những khó khăn chung của nền kinh tế và những rào cản mới tại các thị trường xuất khẩu trong thời gian gần đây, ngành thủy sản Việt Nam đang từng bước vượt qua khó khăn và hướng về đích năm 2012.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong 7 tháng năm 2012 kim ngạch xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam đạt 3,4 tỉ USD, tăng 6,6% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó kim ngạch tháng 7/2012 tăng nhẹ so với cùng kỳ năm 2011, đạt 500 triệu USD bất chấp nhiều khó khăn rào cản mới tại các thị trường xuất khẩu. Dự kiến trong năm tháng cuối năm kim ngạch của nhiều doanh nghiệp sẽ tăng lên do xuất khẩu thuỷ sản tăng mạnh vào thời điểm cuối năm. Dự báo xuất khẩu thuỷ sản năm tháng cuối năm sẽ đạt khoảng 3,1 – 3,3 tỉ USD, nâng tổng kim ngạch cả năm 2012 lên 6,5 - 6,7 tỉ USD, tăng khoảng 7 - 9% so với năm 2011.
Tuy nhiên, theo ông Trương Đình Hòe - Tổng thư kí Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam(VASEP) cho biết chưa bao giờ, xuất khẩu thủy sản gặp thách thức lớn như hiện nay bởi ngoài khó khăn về vốn, về thị trường, việc xuất khẩu nhóm hàng này, nhất là xuất khẩu tôm, cá tra đang phải đối mặt với các rào cản thương mại ngày càng gia tăng tại nhiều thị trường. Ngoài ra xu hướng tăng cường các rào cản về vệ sinh an toàn thực phẩm như việc Nhật Bản đưa ra các quy định chặt chẽ hơn về giới hạn của các chất tồn dư (Ethoxyquin, Trifluralin, các chất kháng sinh...) đối với tôm nhập khẩu, đặc biệt là từ Việt Nam; Trung Quốc cũng mới đưa ra các quy định về đăng ký sản phẩm cũng như cơ sở sản xuất đối với thực phẩm nhập khẩu (lệnh 145),… gây khó khăn cho DN xuất khẩu trong nước. Thêm vào đó do bị cắt giảm ngân sách so với năm 2011, hoạt động xúc tiến thương mại không mang lại được hiệu quả như mong muốn giúp doanh nghiệp mở rộng thị trường và quảng bá hình ảnh.
Về phía DN, ông Nguyễn Văn Kịch, Tổng giám đốc Công ty Cafatex cho biết: Nhịp độ xuất khẩu thủy sản hiện tại vẫn còn khá chậm vì mọi năm thời điểm tháng 8 thị trường bắt đầu sôi động. Xuất khẩu tôm khó khăn ngoài việc bị Nhật Bản tăng cường kiểm tra chất Ethoxyquin thì hầu hết các thị trường khác như Mỹ, châu Âu đều mua hạn chế. Bên cạnh đó, giá xuất khẩu tôm của Ấn Độ thấp hơn rất nhiều so với Việt Nam cũng làm các DN xuất khẩu tôm của Việt Nam khó cạnh tranh lại họ.
Tuy nhiên, xuất khẩu thủy sản vẫn xuất hiện những điểm sáng với một số mặt hàng tăng trưởng xuất khẩu nhanh. Mặt hàng cá ngừ đang nổi lên như một mặt hàng tiềm năng nhờ mức tăng trưởng cao. Theo VASEP, tính đến 15/7/2012, giá trị xuất cá ngừ Việt Nam đạt 311,6 triệu USD, tăng 42,3% so với cùng kỳ năm ngoái và tăng ở hầu hết các thị trường trong đó có Mỹ, Nhật, EU. Riêng tại thị trường Trung Đông, giá xuất khẩu sang thị trường này có chiều hướng tốt và khá thuận lợi dù giá xuất khẩu chưa cao. Ngoài ra, nhu cầu hải sản nói chung và cá ngừ nói riêng tăng cao, các yêu cầu về sản phẩm cá ngừ lại không quá khắt khe; Xuất khẩu mực, bạch tuộc Việt Nam sang thị trường Nhật Bản khá thuận lợi do nhu cầu cao và giá nhập khẩu cũng cao hơn so với nhiều thị trường chính với mức tăng trưởng hàng tháng từ 50%- 150%.... Dự kiến từ tháng 8- 9 trở đi tình hình xuất khẩu sẽ tăng do các nước vào vụ mua bán mới sau kỳ nghỉ hè; Về vấn đề khó khăn của doanh nghiệp, thị trường, nguyên liệu đã được các doanh nghiệp điều chỉnh lại để tạo ra các hoạt động vào “guồng” trở lại; Sau một số hoạt động của Chính phủ về gói giải cứu, giãn nợ, điều chỉnh lãi suất, hỗ trợ doanh nghiệp bắt đầu có tác dụng cũng tạo tâm lý tốt hơn cho hoạt động xuất khẩu… Trước những dấu hiệu khả quan này, ông Hòe nhấn mạnh, vẫn lạc quan giữ nguyên mức dự báo xuất khẩu thủy sản năm 2012 sẽ đạt 6,5 tỷ USD vượt con số 6,1 tỉ USD trong năm 2011.
Ngoài ra, để nâng cao kim ngạch xuất khẩu trong những tháng cuối năm 2012 việc tìm kiếm và chuyển hướng xuất khẩu sang những thị trường mới tiềm năng là điều các doanh nghiệp cần quan tâm, đặc biệt là thị trường châu Á. Bên cạnh việc đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường mới, DN cũng cần quan tâm hơn vấn đề chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm; tăng cường kiểm tra chất an toàn vệ sinh thực phẩm theo chuỗi từ sản xuất con giống đến nuôi trồng và chế biến xuất khẩu; rà soát lại danh mục các loại hóa chất sử dụng trong nuôi trồng, khai thác thủy sản và có văn bản cấm sử dụng các chất gây ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm và xuất khẩu thủy sản.
Nguồn:Tin tham khảo