Đó là thông tin được ông Trần Đình Sính, Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển Sáng tạo Xanh (GreenID) đưa ra từ báo cáo “Tác động liên quan tới sức khỏe do gia tăng phát thải từ than ở khu vực Đông Nam Á và Việt Nam" của nhóm nghiên cứu trường Đại học Harvard (Mỹ).
Ông Sính cho biết, trong bối cảnh kinh tế thế giới ngày càng phát triển như hiện nay thì số người chết vì nhiệt điện than chắc chắn sẽ có xu hướng ngày càng tăng cao. Đi kèm với đó, chị phí y tế khổng lồ do sự suy giảm về sức khỏe của người dân ảnh hưởng đến nhiệt điện than cũng tăng là một con số đáng cảnh báo.
Theo đó, năm 2010 trên toàn thế giới có 3,2 triệu người chết liên quan đến nhiệt điện than. Trong đó, Việt Nam có 31.000 người và riêng Đồng bằng Sông Cửu Long là 8.000 người.
Theo ông Sính, bước chuyển mình của năng lượng thế giới đang từ việc tập trung khai thác và sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng tái tạo. Nhưng Việt Nam lại đang có những bước đi trái chiều khi mục tiêu tỷ trọng của nhiệt điện than lên hơn 50% vào năm 2030.
Theo tính toán của GreenID, việc phát triển các nhà máy nhiệt điện than sẽ thải ra một lượng tro khổng lồ gây ảnh hưởng không nhỏ tới môi trường và sức khỏe cộng đồng. Ước tính lượng tro thải từ nhiệt điện than trong nước sẽ khoảng 14,8 triệu tấn mỗi năm từ năm 2020 và lên đến 29,1 triệu tấn mỗi năm đến năm 2030.
"Ngoài ra, an ninh năng lượng của Việt Nam cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi việc đặt trọng tâm quá lớn (hơn 1/2 cơ cấu nguồn điện) vào 1 nguồn năng lượng. Trong khi dự báo của các chuyên gia đưa ra cho thấy, than nội địa phục vụ cho việc phát điện sẽ không thể đáp ứng đủ trong tương lai. Việt Nam sẽ phải nhập khẩu khối lượng than rất lớn với 46,7 triệu tấn than năm 2020 và 2030 phải nhập 157 triệu tấn than mỗi năm. Tuy nhiên việc nhập than với số lượng lớn theo hợp đồng dài hạn là một vấn đề không đơn giản, chưa kể tới sự phụ thuộc vào biến động giá trên thị trường quốc tế", ông Sính lo ngại.
Theo số liệu của Trung tâm Con người và Thiên nhiên, năm 2010, tổng phát thải nhà kính là 246 triệu tấn CO2. Trong đó, nhiệt điện than chiếm tới 41 triệu tấn, chiếm 20%. Tới năm 2030, tổng phát thải dự kiến tăng tới 515 triệu tấn CO2, trong đó 90% từ các nhà máy nhiệt điện than.
Trong khi đó, Tiến sĩ Đào Trọng Tứ, Chuyên gia nghiên cứu tài nguyên nhấn mạnh, việc khai thác than để phát triển nguồn năng lượng đang phải có sự đánh đổi với việc bảo tồn thiên nhiên và môi trường sống. Tuy nhiên, cần phải có sự cân bằng để giảm thiểu những rủi ro. Không có cách nào không khai thác than, nhưng cần phải đi kèm với phát triển xanh.
Huyền Thương