Dự báo trên tiếp tục củng cố vai trò trung tâm của Trung Quốc trong chuỗi cung ứng khoáng sản toàn cầu. Theo Cục Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ (USGS), Bắc Kinh hiện là quốc gia khai thác hoặc tinh luyện hàng đầu đối với hơn một nửa số khoáng sản được Mỹ coi là thiết yếu.
“Trung Quốc có chiến lược rất rõ ràng trong việc phát triển tài nguyên khoáng sản”, ông Paul Lusty, Trưởng bộ phận nghiên cứu nguyên liệu pin tại Fastmarkets, chia sẻ bên lề Hội nghị Lithium và Nguyên liệu pin do Fastmarkets tổ chức ở Las Vegas.
Úc đã giữ vị trí nước khai thác lithium lớn nhất thế giới kể từ năm 2017, sau khi vượt qua Chile. Tuy nhiên, nhiều công ty khai khoáng tại nước này đã giảm sản lượng hoặc trì hoãn mở rộng trong bối cảnh giá lithium toàn cầu lao dốc.
Fastmarkets dự báo rằng vào năm 2026, Trung Quốc sẽ khai thác nhiều hơn Úc từ 8.000 đến 10.000 tấn lithium – một bước nhảy vọt so với năm 2023, khi Trung Quốc chỉ đứng thứ ba về sản lượng lithium toàn cầu.
Đến năm 2035, sản lượng lithium của Trung Quốc được dự báo đạt 900.000 tấn, so với 680.000 tấn của Úc, 435.000 tấn của Chile và 380.000 tấn của Argentina.
Phần lớn sự tăng trưởng của Trung Quốc đến từ việc khai thác loại quặng đá cứng gọi là lepidolite, phổ biến tại khu vực phía nam đất nước. Tuy nhiên, quá trình khai thác lepidolite có chi phí cao hơn so với khai thác lithium từ nước muối, đồng thời tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường do các sản phẩm phụ độc hại như thallium và tantalum.
Theo ông Lusty, các doanh nghiệp Trung Quốc không cắt giảm sản lượng dù giá thấp nhờ sự hỗ trợ từ chính phủ, áp lực duy trì việc làm từ chính quyền địa phương, cũng như mục tiêu giữ vững thị phần toàn cầu khi nhu cầu tăng.
“Tình trạng tiếp tục sản xuất bất chấp lợi nhuận thấp sẽ dễ hiểu hơn khi xem xét các yếu tố này,” ông nói thêm.
Tập đoàn sản xuất pin CATL - một trong những nhà sản xuất lepidolite lớn nhất Trung Quốc - đã từng tạm ngưng khai thác tại một mỏ trọng điểm vào tháng 9/2024 nhưng đã nối lại khai thác từ tháng 2/2025.
Ngoài khai thác, Trung Quốc là quốc gia tinh luyện lithium lớn nhất thế giới trong nhiều năm qua, chiếm khoảng 70% thị phần toàn cầu. Các nhà máy tinh luyện lithium có vai trò biến nguyên liệu thô thành dạng có thể sử dụng để sản xuất cực dương cho pin.
Nỗ lực phát triển công nghiệp tinh luyện lithium tại các quốc gia khác được kỳ vọng sẽ giúp giảm thị phần của Trung Quốc xuống còn khoảng 60% vào năm 2035, theo Fastmarkets. Ngoài ra, Trung Quốc cũng đang thống trị chuỗi cung ứng xe điện toàn cầu, với hơn 60% xe điện bán ra trên thế giới trong năm 2024 được tiêu thụ tại nước này, theo dữ liệu từ LG Energy Solutions.
Nguồn:Vinanet/VITIC/Reuters