Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Mỹ tháng 1/2023 đã tăng 3,1% so với một năm trước đó, giảm so với tốc độ 3,4% trong tháng 12 nhưng cao hơn mức 2,9% mà các nhà kinh tế tham gia khảo sát của Reuters mong đợi. Lạm phát cơ bản, loại bỏ giá năng lượng và thực phẩm, tháng thứ hai liên tiếp đã tăng 3,9% so với một năm trước.
Với lạm phát cao dai dẳng như vậy, con đường đạt mục tiêu lạm phát 2% của Fed vẫn còn nhiều khó khăn phía trước, mặc dù lạm phát đã giảm từ mức cao nhất trong 40 năm vào giữa năm 2022, nhưng thực sự đang trên đường đạt được mục tiêu 2%.
Fed tháng trước đã giữ nguyên lãi suất chính sách ở mức 5,25% đến 5,5% - áp dụng kể từ tháng 7 năm ngoái, và trong khi Chủ tịch Fed Jerome Powell ghi nhận sự tiến bộ, ông cũng cho biết vào tháng 3 tới, khi ủy ban hoạch định chính sách họp kỳ tiếp theo, có thể cũng sẽ như vậy. Fed vẫn tin chắc rằng họ đã chiến thắng trong cuộc chiến chống lạm phát.
Với thị trường việc làm vẫn mạnh - các nhà tuyển dụng ở Mỹ đã tạo thêm hơn 350.000 việc làm trong tháng 1, một báo cáo hồi đầu tháng này cho thấy - lạm phát vẫn ở mức quá cao để ngân hàng trung ương Mỹ có đủ lý do cắt giảm lãi suất sớm.
Sau báo cáo lạm phát hôm thứ Ba, các nhà giao dịch trước đây đặt cược vào việc Fed sẽ cắt giảm lãi suất tại cuộc họp ngày 30 tháng 4 - 1 tháng 5 giờ đây xem kỳ họp tháng Sáu mới là thời điểm thích hợp cho động thái đó.
Peter Cardillo, nhà kinh tế thị trường trưởng tại Spartan Capital Securities, cho biết: “Nếu điều này tiếp tục kéo dài thêm một hoặc hai tháng nữa lạm phát ở mức cao, bạn có thể tạm biệt (kỳ vọng cắt giảm lãi suất) vào tháng 6 và chúng ta có thể sẽ hướng tới tháng 9”. “Đây là một báo cáo nóng hơn mong đợi và là một phần trong những gì Fed đã ám chỉ khi nói rằng còn quá sớm để nói rằng lạm phát đã bị đánh bại.”
Phát biểu sau khi báo cáo lạm phát được công bố, cả Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen và Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Lael Brainard, đều là cựu quan chức cấp cao của ngân hàng trung ương, cho biết họ tiếp tục nhận thấy tiến triển tốt về lạm phát.
Nhưng trong khi một số mặt hàng tiêu biểu hơn đã giảm bớt - giá xăng giảm 3,3% trong tháng 1 - những mặt hàng khác, đặc biệt là thực phẩm, vẫn tiếp tục tăng.
Góp phần quan trọng khiến trong tháng 1 cao là chi phí nhà ở tăng nhanh, tăng 0,6% trong tháng so với 0,4% một tháng trước đó.
Fed đặt mục tiêu lạm phát 2% bằng một thước đo khác, chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân, khiến một số nhà kinh tế dự đoán rằng báo cáo CPI cuối cùng sẽ không làm lung lay niềm tin của Fed về sự suy giảm lạm phát.
Quả thực, báo cáo tháng 1 đã cho thấy thành công đáng kể của Fed trong chiến dịch giảm lạm phát, với giá hàng hóa tiếp tục giảm. Nếu không tính thực phẩm và năng lượng, giá hàng hóa giảm tổng cộng 0,3% trong tháng 1, với quần áo giảm 0,7% và ô tô đã qua sử dụng giảm 3,4%.
Nhưng như vậy cũng khiến các quan chức Fed vẫn phải chờ đợi mức lạm phát nhà ở giảm mà nhiều người khẳng định sẽ đến trong những tháng tới khi các hợp đồng cho thuê mới, ít chịu ảnh hưởng bởi tỷ lệ tăng cao đã thấy trước đó trong đại dịch, sẽ ảnh hưởng đến chỉ số lạm phát của chính phủ.
Báo cáo cũng cho thấy lạm phát dịch vụ tiếp tục gia tăng, với dịch vụ y tế tăng 0,7% và giá vé máy bay tăng 1,4%.
Omair Sharif, chuyên gia của Inflation Insights, cho biết: “Đây là sự gia tăng trên diện rộng các dịch vụ cốt lõi minh chứng cho quyết định “chờ xem” của Fed. “Chúng ta đã có một số dữ liệu tốt về giảm phát trong nửa cuối năm 2023, nhưng lạm phát sẽ không bao giờ đi xuống theo một đường thẳng và dự kiến sẽ có một số va chạm dọc đường.”
Nguồn:VITIC/Vinanet (Theo Reuters)