Công văn nêu rõ xét đề nghị của Hội Lương thực thực phẩm TP HCM (LTTP), Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ nghiên cứu, xử lý theo đúng quy định, thẩm quyền và cam kết quốc tế. Các đơn vị báo cáo kết quả xử lý trong tháng 8.

Theo công văn Hội Lương thực thực phẩm TP HCM, xung đột chính trị kèm nhiều lý do vĩ mô khác đã đẩy giá lương thực thực phẩm tại nhiều nước lên cao. Một trong những hàng hóa chịu ảnh hưởng nặng nề bởi tác động của làn sóng bảo hộ LTTP là đường với các quyết định hạn chế xuất khẩu từ Ấn Độ, Brazil… dẫn đến mối lo ngại khủng hoảng nguồn cung đường.

Theo số liệu của Hiệp hội Mía đường Việt Nam, tổng sản lượng đường sản xuất cả nước niên vụ 2022-2023 chỉ đạt 871.000 tấn. Trong khi đó, số liệu dự báo của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) cho thấy lượng tiêu thụ đường Việt Nam năm 2023 ước 2,39 triệu tấn, bình quân gần 200.000 tấn/tháng. Như vậy, lượng đường sản xuất trong nước chỉ đáp ứng được bốn tháng nhu cầu tiêu dùng.

Ngoài ra, lượng đường nhập khẩu chính ngạch của Việt Nam năm 2023 được dự báo khoảng 319.070 tấn. Trong đó nhập khẩu đường trắng, đường thô ngoài hạn ngạch thuế quan của Việt Nam là 200.000 tấn. Đường nhập khẩu theo hạn ngạch thuế quan Việt Nam cam kết WTO dự kiến 119.000 tấn.

Tổng lượng đường sản xuất trong nước và đường dự kiến nhập khẩu chính ngạch chỉ đáp ứng 50% nhu cầu tiêu thụ năm 2023.

Để giải quyết khó khăn trên và tiếp tục triển khai đấu giá hạn ngạch thuế quan nhập 119.000 tấn đường theo cam kết với WTO, Hội Lương thực thực phẩm TP HCM kiến nghị bổ sung thêm lượng hạn ngạch thuế quan nhập khẩu tối thiểu 600.000 tấn để đảm bảo cân đối cung cầu trong nước.

Con số này được đưa ra trên cơ sở thiếu hụt gần 1,2 triệu tấn, trừ đi khoảng 600.000 tấn đường nhập khẩu theo đường không chính thức.

Lượng hạn ngạch thuế quan nhập khẩu sẽ được thực hiện thông qua đấu giá theo quy định tại Thông tư 11/2022 của Bộ Công Thương.

Do vậy, Hội đề xuất thời gian tổ chức đấu giá đợt một 119.000 tấn theo cam kết với WTO và bổ sung 200.000 tấn ngay trong tháng 8 nhằm phục vụ tết Trung thu. Đợt hai bổ sung 300.000 tấn trong tháng 9 chuẩn bị phục vụ mùa vụ tết Nguyên đán.

Hiện tại, giá đường thế giới đang tăng cao nhất trong 11 năm qua và tăng rất nhanh. Điều này kéo theo doanh nghiệp sản xuất đường Việt Nam chịu giá và chi phí nhập khẩu rất cao.

“Chúng tôi khẳng định việc sớm tiến hành đấu giá hạn ngạch thuế quan nhập khẩu theo cam kết WTO và bổ sung hạn ngạch thuế quan nhập khẩu hàng năm sẽ giúp tránh mất cân bằng cung cầu, góp phần đảm bảo an ninh lương thực quốc gia trong thời điểm hiện tại”, công văn của hội nêu.