Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) dẫn số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan Việt Nam cho hay, tháng 5/2023, xuất khẩu cao su của Việt Nam đạt 117,08 nghìn tấn, trị giá 158,17 triệu USD. Tháng 5/2023, giá cao su xuất khẩu bình quân đạt 1.351 USD/tấn, giảm 2,7% so với tháng 4/2023 và giảm 20,9% so với tháng 5/2022.
Lũy kế 5 tháng năm 2023, xuất khẩu cao su đạt 586,36 nghìn tấn, trị giá 810,97 triệu USD, giảm 2,1% về lượng và giảm 22,9% về trị giá so với cùng kỳ năm 2022.
Tháng 5/2023, Trung Quốc vẫn là thị trường xuất khẩu cao su lớn nhất của Việt Nam, chiếm 74,55% tổng lượng cao su xuất khẩu của cả nước. Lũy kế 5 tháng năm 2023, Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc 443,68 nghìn tấn cao su, trị giá 600,19 triệu USD, tăng 10,2% về lượng, nhưng giảm 12,6% về trị giá so với cùng kỳ năm 2022.
Trong 5 tháng năm 2023, trị giá xuất khẩu cao su sang các thị trường phần lớn đều sụt giảm so với cùng kỳ năm trước, đặc biệt là các thị trường lớn như: Ấn Độ (giảm 42,1%), Hoa Kỳ (giảm 60,1%), Thổ Nhĩ Kỳ (giảm 53,3%), Đức (giảm 46,6%), Đài Loan (giảm 34,2%); Trung Quốc (giảm 12,6%)….
Từ đầu tháng 6/2023 đến nay, giá cao su tại thị trường trong nước biến động nhẹ tại một số vùng nguyên liệu. Cụ thể, giá mủ nước tại Đắk Lắk giảm nhẹ về ngưỡng 240 - 245 đồng/độ; tại Hồ Chí Minh giá mủ nước lại điều chỉnh tăng 5 đồng/độ, lên 270 đồng/độ; còn các vùng nguyên liệu khác giá cao su duy trì ổn định ở mức 245 - 290 đồng/độ.
Tại các công ty như Công ty Cao su Phú Riềng, Công ty Cao su Phước Hòa, Công ty Cao su Đồng Phú, Công ty Cao su Bình Long, giá mủ nước duy trì trong khoảng 269 - 280 đồng/độ.
Theo Tập đoàn Cao Su Việt Nam, trong cơ cấu doanh thu của Tập đoàn, mảng bán mủ cao su chiếm tỷ trọng nhiều nhất, kế đến là chế biến gỗ cao su, tiếp thu là công nghiệp cao su, khu công nghiệp,... Tuy nhiên, mảng cao su còn gặp nhiều khó khăn và biên lợi nhuận còn thấp.
Về nhu cầu tiêu thụ cao su, theo đánh giá của Tập đoàn Cao Su Việt Nam, dù Trung Quốc đã mở cửa nhưng sức tiêu thụ vẫn chậm. Các sản phẩm cao su đa phần đều phục vụ cho tiêu dùng, chỉ một ít dùng cho sản xuất lốp xe tải. Với tình hình kinh tế thế giới hiện tại, lạm phát cao, khiến người dân thắt chặt tiêu dùng, dẫn đến nhu cầu về cao su vẫn không thể cao.
Sức tiêu thụ còn yếu, Tập đoàn Cao Su Việt Nam dự báo từ nay đến cuối năm 2023, giá cao su xuất khẩu sẽ khó có thể phục hồi. Tập đoàn này cũng kỳ vọng 2024 trở đi sẽ ổn định hơn, nhu cầu cũng như giá cả cao su sẽ đi lên.
Ở góc độ lạc quan hơn, theo các chuyên gia trong ngành, nhu cầu cao su tự nhiên của thế giới vẫn trong xu hướng tăng và sự chênh lệch cung thấp hơn cầu là cơ hội lớn để Việt Nam gia tăng sản lượng cao su tự nhiên, tăng kim ngạch xuất khẩu.
Bên cạnh đó, ngành cao su cũng có nhiều thuận lợi khi được Nhà nước công nhận là “cây đa mục tiêu”, vừa góp phần phát triển kinh tế đất nước, vừa cải thiện điều kiện kinh tế – xã hội cho vùng nông thôn, đồng thời phủ xanh đất trống, rừng nghèo để góp phần bảo vệ môi trường.
Tuy nhiên, Hiệp hội Cao su Việt Nam cho rằng sự cạnh tranh giữa các nước sản xuất và xuất khẩu cao su tự nhiên ngày càng trở nên gay gắt hơn về giá thành, chất lượng sản phẩm, uy tín thương mại và khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn về bền vững ngày càng khắt khe.
Mặt khác, cơ cấu và chủng loại cao su tự nhiên của Việt Nam còn lệ thuộc nhiều vào thị trường tiêu thụ tại Trung Quốc. Khi các hiệp định thương mại tự do đã ký kết, cao su tự nhiên nhập khẩu vào Việt Nam được hưởng thuế suất bằng 0%, sẽ khuyến khích doanh nghiệp ưu tiên chọn nguồn nhập khẩu từ các nước Thái Lan, Malaysia, Indonesia.
Do đó ngành cao su xác định việc đẩy mạnh phát triển theo hướng bền vững và tập trung xây dựng thương hiệu ngành là hai trụ cột chính để đáp ứng xu hướng thị trường và yêu cầu của khách hàng quốc tế cũng như nâng cao giá trị sản phẩm. Hiện đã có nhiều doanh nghiệp đang nỗ lực đạt chứng chỉ quản lý rừng bền vững (FSC), chứng chỉ chuỗi hành trình cho các vườn cây cao su.