Theo Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam, sau khi giảm mạnh trong quý I/2020, với hơn 27% do ảnh hưởng nặng nề của dịch Covid-19 tại Vũ Hán, xuất khẩu (XK) tôm Việt Nam sang Trung Quốc đã phục hồi trong quý II/2020, với mức tăng trưởng 13,5%, đạt hơn 157 triệu USD. Lũy kế 6 tháng đầu năm nay, XK tôm Việt Nam sang Trung Quốc đạt 226,7 triệu USD, giảm 2,9%.

Theo số liệu của Hải quan Trung Quốc, 6 tháng đầu năm nay, Trung Quốc nhập khẩu 339.000 tấn tôm nước ấm đông lạnh, trị giá 1,98 tỷ USD. Nhập khẩu tôm nước ấm đông lạnh của Trung Quốc trong tháng 6/2020 tăng 36% so với tháng 5/2020 đạt 75.000 tấn, mức cao nhất kể từ tháng 12/2019. Giá trị nhập khẩu tôm nước ấm đông lạnh đạt 420 triệu USD, tăng 34% so với tháng 5.

Ecuador, nguồn cung tôm lớn nhất cho Trung Quốc (chiếm 2/3 lượng tôm nhập khẩu của Trung Quốc trong tháng 6) XK sang Trung Quốc 50.000 tấn tôm, tăng 72% so với tháng 5. Ấn Độ, nguồn cung lớn thứ hai của Trung Quốc, cung cấp 14.500 tấn tôm cho Trung Quốc trong tháng 6 năm nay, tương đương lượng xuất trong tháng 5. Thái Lan, Việt Nam và Argentina là các nguồn cung tôm lớn tiếp theo cho Trung Quốc, mỗi nước cung cấp khoảng 2.400 - 2.500 tấn.

Theo phân tích của các chuyên gia, có nhiều lợi thế cho tôm Việt Nam vào Trung Quốc. Đầu tháng 7/2020, Ecuador gặp nhiều khó khăn trong XK tôm sang Trung Quốc do 3 công ty XK tôm lớn của nước này bị cấm XK sang Trung Quốc vì phát hiện virus corona trên bao bì sản phẩm. Cũng trong đầu tháng 7, một số lô tôm XK từ Ấn Độ sang Trung Quốc bị chậm thông quan, cộng với xung đột căng thẳng tại đường biên giới giữa Ấn Độ và Trung Quốc. Dự kiến, XK tôm từ 2 nguồn cung tôm lớn nhất của Trung Quốc là Ecuador và Ấn Độ sang Trung Quốc sẽ giảm trong quý III năm nay. Dự báo, XK tôm Việt Nam sang Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng trong quý III năm nay, để bù đắp nguồn cung giảm từ Ecuador và Ấn Độ.

Bên cạnh đó, sản lượng tôm nội địa của Trung Quốc năm nay dự kiến giảm do dịch bệnh trên tôm, NK tôm nước lạnh của Trung Quốc cũng có xu hướng giảm, tăng trưởng kinh tế Trung Quốc trong quý II năm nay đã tốt hơn và được dự báo sẽ không giảm trong cả năm nay. Do vậy, nhu cầu nhập khẩu tôm của Trung Quốc dự báo sẽ không giảm. Dự kiến, XK tôm Việt Nam sang Trung Quốc sẽ tăng khoảng 7% trong năm 2020.

Tuy nhiên, để tận dụng các lợi thế trên, các nhà sản xuất, XK tôm Việt Nam cũng cần lưu ý khả năng Trung Quốc sẽ kiểm tra khắt khe hơn về dịch bệnh trong tôm XK từ Việt Nam, có thể không chỉ kiểm tra tôm sống và các dạng sản phẩm khác như ướp lạnh, đông lạnh. Vì vậy, ngành tôm Việt Nam cần chủ động trong việc kiểm soát, quan trắc dịch bệnh (chú trọng môi trường ao nuôi, con giống, dinh dưỡng…), đảm bảo chất lượng an toàn thực phẩm và an toàn dịch bệnh trong sản phẩm XK không chỉ sang thị trường Trung Quốc mà cả các thị trường khác.