XK tôm giảm trong quý II/2018
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), sau khi tăng trong quý I, xuất khẩu (XK) tôm trong quý II/2018 giảm nhẹ. Bắt đầu từ tháng 4, XK tôm đạt 275,2 triệu USD, giảm 0,4% so với cùng kỳ năm ngoái; tháng 5 XK đạt 309,9 triệu USD, giảm 5,7%; tháng 6 XK đạt 308,2 triệu USD, giảm 7,8%. Tính chung, XK tôm trong quý II/2018 đạt hơn 893 triệu USD, giảm 4,9%.
Tuy nhiên, nhờ đà tăng trưởng 20% trong quý I nên XK tôm Việt Nam 6 tháng đầu năm nay vẫn tăng nhẹ 5,1%, đạt 1,6 tỷ USD.
XK tôm giảm trong quý II được cho là giá tôm trên thị trường thế giới giảm, sản lượng của các nước sản xuất tôm đồng loạt tăng, các nhà NK yêu cầu giảm giá, ảnh hưởng đến giá tôm nguyên liệu và giá trị XK tôm Việt Nam. Bên cạnh đó, nhu cầu NK của các thị trường chính chưa cao do còn hàng tồn kho.
Trong quý II, giá tôm của hầu hết các nước sản xuất tôm chính đều giảm. Giá tôm chân trắng nguyên liệu của Việt Nam cũng giảm từ 20-30% từ tháng 4 đến giữa tháng 6. Giá tôm Thái Lan và Ấn Độ đều giảm mạnh trong suốt tháng 4 và 5. Giá tại đầm tôm chân trắng cỡ 120 con/kg của Trung Quốc trong tuần đầu tháng 7 cũng giảm xuống mức thấp 5 năm qua đạt 4,30 USD/kg.
Đáng chú ý, trong 6 tháng đầu năm nay, tôm chân trắng chiếm vị trí chủ đạo 67,2% trong cơ cấu sản phẩm tôm XK. Tiếp đó tôm sú chiếm 23,7%, còn lại tôm biển chiếm 9,1%.
XK tôm chân trắng tăng 14% trong khi XK tôm sú giảm 6% so với cùng kỳ năm ngoái. Giá trị XK tôm chân trắng chế biến và tôm chân trắng sống, tươi đông lạnh đều tăng lần lượt 21% và 9% trong khi XK tôm sú chế biến và tôm sú sống, tươi đông lạnh đều giảm, lần lượt 18% và 5%.
Tốc độ tăng trưởng chững lại trong 6 tháng đầu năm nay do XK sang các thị trường chính sụt giảm như: Nhật giảm11,2%, Trung Quốc giảm 13,2% và Mỹ giảm 7,5%. XK sang thị trường EU khá ổn định với tốc độ tăng trưởng tốt 38% và đây là động lực chính giữ đà tăng trưởng XK tôm trong 6 tháng đầu năm nay. XK tôm sang Hàn Quốc và Australia vẫn duy trì được tốc độ tăng trưởng lần lượt 24% và 16%.
XK sang EU tăng trưởng do ưu đãi thuế
Có thể nói EU là thị trường nhập khẩu (NK) nổi bật nhất của tôm Việt Nam trong năm 2017 và 6 tháng đầu năm 2018. XK tôm Việt Nam sang EU trong tất cả các tháng của nửa đầu năm nay đều tăng trưởng dương. 6 tháng đầu năm nay, XK tôm Việt Nam sang EU đạt 405,6 triệu USD, tăng 38% so với cùng kỳ năm ngoái. XK sang 3 thị trường NK chính trong khối (Hà Lan, Anh, Đức) đều tăng trưởng 2 con số lần lượt 74%, 23% và 53%.
Theo phân tích của VASEP, XK tôm Việt Nam sang EU trong nửa đầu năm nay duy trì được đà tăng trưởng cao nhờ ưu đãi về thuế, Ấn Độ (đối thủ cạnh tranh chính của Việt Nam trên thị trường này) gặp khó trong hoạt động XK tôm sang EU và những cơ hội hứa hẹn cho hoạt động XK của Việt Nam từ Hiệp định Thương mại Tự do EVFTA chuẩn bị có hiệu lực.
Tuy nhiên, XK tôm sang Mỹ nửa đầu năm nay lại giảm 7,5% đạt 255,7 triệu USD. Thuế chống bán phá giá tăng cao được cho là một trong những nguyên nhân khiến XK tôm sang thị trường này giảm.
Bên cạnh đó, cuối tháng 4/2018, tôm chính thức được Cơ quan Quản lý Đại dương và Khí quyển quốc gia Mỹ (NOAA) đưa vào Chương trình giám sát thủy sản nhập khẩu Mỹ (SIMP). Theo đó, đến ngày 31/12/2018, các nhà NK tôm phải tuân thủ đầy đủ các yêu cầu của chương trình SIMP.
Mặc dù vậy, tôm Việt Nam còn nhiều dư địa để tăng trưởng trên thị trường này vì kim ngạch XK tôm của Việt Nam vào thị trường này mới chiếm 10%/năm (khoảng 60.000 tấn), trong khi năng lực xuất khẩu của Việt Nam có thể đạt tới 150.000 tấn.
Theo thống kê từ năm 2015 đến nay, khối lượng NK tôm vào Mỹ luôn tăng mạnh sau tháng 6 nên nửa cuối năm sẽ là thời điểm thuận lợi để các DN đẩy mạnh XK sang thị trường này.
Theo dự báo của các DN xuất khẩu thủy sản, nửa cuối năm nay, khi nhu cầu NK từ các thị trường chính và giá tôm ổn định trở lại, XK tôm Việt Nam sẽ tăng trưởng tốt, dự kiến đạt khoảng 4 tỷ USD cho cả năm.
Nguồn: Baohaiquan.vn