Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam, sau khi liên tục tăng trưởng cao trong 10 tháng đầu năm, XK cá tra sang Trung Quốc đột ngột lao dốc trong tháng 11 với mức giảm 46%, chỉ đạt trên 37 triệu USD. Tuy còn bị hạn chế vì Covid -19, nhưng đây vẫn là điểm đến tiềm năng của nhiều doanh nghiệp cá tra Việt Nam.
Chính sách zero Covid với những hạn chế kéo dài đã khiến cho thị trường thuỷ sản Trung Quốc suy yếu. Nhu cầu thuỷ sản và giá thuỷ sản trên thị trường đều giảm.
Số liệu thống kê và thu thập tại 68 chợ đầu mối trên toàn quốc cho thấy trong tháng 9/2022, doanh số bán hàng thủy sản giảm 19,6% so với tháng 9/2021, giá hải sản trung bình ở mức 3,41 USD/kg, giảm 12,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Giá thủy sản nước ngọt giảm 6,3% xuống mức trung bình 2,64 USD/kg, trong khi khối lượng thủy sản nước ngọt bán ra giảm 16,5%, cho thấy tác động của việc phong tỏa do dịch Covid của Trung Quốc.
Tính đến hết tháng 11, XK cá tra sang Trung Quốc đạt 636 triệu USD, tăng 81% so với cùng kỳ. Trong khi XK sang Hongkong đạt gần 38 triệu USD, tăng 46%.
Riêng sản phẩm cá tra phile đông lạnh mã HS 0304 XK sang Trung Quốc đạt 472 triệu USD, chiếm 74% giá trị XK cá tra sang thị trường này.
Theo thống kê của Hải quan Trung Quốc, tính đến hết tháng 10/2022, nhập khẩu các sản phẩm cá phile đông lạnh mã HS 0304 của Việt Nam vào Trung Quốc đạt gần 500 triệu USD. Trong đó, riêng sản phẩm cá tra phile đông lạnh chiếm gần 89% với 444 triệu USD.
Sản phẩm cá tra của Việt Nam được NK vào Trung Quốc qua 24 cảng/cửa khẩu của nước này. Trong đó, tập trung nhiều nhất ở Quảng Đông, chiếm 29-30%, Thiên Tân khoảng 12%, Sơn Đông 12%, Thượng Hải 11%. Tiếp đến là Trạm Giang 105, Bắc Kinh 9%, Phúc Kiến 8% và Quảng Tây, Hồ Bắc, Liêu Ninh, Giang Tô…
Diễn biến thị trường Trung Quốc trong thời gian tới khó đoán và phụ thuộc đáng kể vào việc Trung Quốc có điều chỉnh chính sách kiểm soát zero Covid hay không và hướng điều chỉnh như thế nào. Tuy nhiên, nhiều nhà kinh doanh thuỷ sản thế giới, trong đó có các doanh nghiệp Việt Nam đang hy vọng vào sự ổn định của thị trường này vì đây vẫn là thị trường rộng lớn có nhu cầu tiêu thụ cao.
Trong số các thị trường nhập khẩu cá tra Việt Nam, Trung Quốc thu hút số doanh nghiệp XK đông đảo nhất. Tính đến thời điểm, đầu tháng 12/2022, có hơn 160 doanh nghiệp Việt Nam có mặt hàng cá tra XK sang Trung Quốc. Trong đó, Top 5 doanh nghiệp XK cá tra sang Trung Quốc gồm: Công ty TNHH Đại Thành, Công ty CP Thủy sản Trường Giang, Công ty Cổ Phần Đầu tư và Phát triển Đa Quốc gia I.D.I, Công ty CP Chế biến và XNK Thủy sản Cadovimex II và Công ty Cổ phần Gò Đàng. Nhìn chung, các công ty này không chênh lệch nhau nhiều về doanh số, chiếm từ 6-7% giá trị XK cá tra sang Trung Quốc.