Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) vừa chính thức bắt đầu cuộc họp chính sách kéo dài 2 ngày từ tối qua 16/9 và dự kiến công bố kết quả hợp vào khoảng 2 giờ sáng mai 18/9 theo giờ Việt Nam.

Cả thế giới đang hướng sự quan tâm đến cuộc họp lần này của Fed sau khi Fed nhiều làn phát tín hiệu sẽ nâng lãi suất ngay trong năm nay, lần đầu tiên kể từ 2006. 

Giới chuyên gia đự đoán, có tới 60% khả năng Fed sẽ tăng lãi suất thêm 0,25% tại cuộc họp này, trong khi vẫn có một số chuyên gia dự đoán Fed sẽ hoãn tăng lãi suất đến tháng 12. Những bất định về thời gian cũng như quy mô nâng lãi suất của Fed khiến thị trường tài chính toàn cầu chao đảo thời gian gần đây, đặc biệt là các thị trường mới nổi.

Ông David Bianco, Giám đốc chiến lược chứng khoán của Deutsche Bank tại Mỹ cho biết: "Không nên lo ngại về quá trình bình thường hóa lãi suất". Đó cũng là tiêu đề của nghiên cứu mới nhất của ông. Trong đó, ông đã đi sâu vào phân tích phản ứng của thị trường trong từng lần Fed quyết định thắt chặt tiền tệ kể từ năm 1965.

1. Tháng 12/1965 đến tháng 12/1966

Ông Bianco cho biết: Năm 1965, Fed quyết định thắt chặt tiền tệ sau nhiều lần nâng lãi suất, được coi là biện pháp tái chuẩn hóa lãi suất sau chiến tranh. Tuy nhiên, lãi suất thực lại đảo chiều tăng mạnh từ tháng 12/1965 kéo dài đến tháng 11/1966 do tỷ lệ thất nghiệp thấp. Năm 1966, chứng khoán Mỹ rơi vào thị trường giá xuống kể cả khi không có suy thoái kinh tế. Sau đó, Fed đã bắt đầu nới lỏng tiền tệ vào tháng 12/1966 và thị trường tăng điểm trở lại.

Lãi suất khi Fed bắt đầu thắt chặt tiền tệ: 4,1%

Lãi suất cao nhất trong giai đoạn này: 5,76%

Chỉ số S&P 500 từ tháng 12/1963 đến 12/1968

Mức thay đổi của S&P 500 trong 1 tháng kể từ khi Fed thắt chặt chính sách tiền tệ: 0,9%

Mức thay đổi của S&P 500 trong 12 tháng kể từ khi Fed thắt chặt chính sách tiền tệ: -12,2%

Mức thay đổi của lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm trong suốt giai đoạn Fed thắt chặt chính sách tiền tệ: 0,54 điểm phần trăm

2. Tháng 8/1967 đến tháng 9/1969

Fed bắt đầu hạ lãi suất vào tháng 12/1966 do lo sợ đà tăng trưởng kinh tế kéo dài tại Mỹ sắp đảo chiều. Fed tiếp tục cắt giảm lãi suất đến hết tháng 7/1968 khi mà nền kinh tế tăng trưởng nóng trở lại. Thị trường chứng khoán đi ngang cho đến hết tháng 3/1968 sau đó phục hồi đến cuối năm trước khi đi xuống năm 1969.

Mức thay đổi của S&P 500 trong một tháng kể từ khi Fed thắt chặt chính sách tiền tệ: -1,2%

Mức thay đổi của S&P 500 trong 12 tháng kể từ khi Fed thắt chặt chính sách tiền tệ: 3,2%

Mức thay đổi của lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm trong suốt giai đoạn Fed thắt chặt chính sách tiền tệ: 1,41 điểm phần trăm

3. Tháng 4/1971 đến tháng 9/1971
 
Bianco viết: "Các lần nâng lãi suất bắt đầu vào tháng 4/1971 diễn ra tương đối sớm sau suy thoái khi tỷ lệ thất nghiệp vẫn chưa có dấu hiệu suy giảm. Đây là nguyên nhân cản trở đà phục hồi của nền kinh tế và khiến thị trường chứng khoán liên tục điều chỉnh từ tháng 4 đến tháng 11/1971.

Chỉ số S&P 500 từ tháng 8/1965 đến 9/1971. Nguồn: Bloomberg

Dù CPI vẫn duy trì trên 4% khi lãi suất bắt đầu tăng nhưng tỷ lệ thất nghiệp và chi phí lao động đã giảm. Trong khi lạm phát CPI vẫn còn khá nóng, các lần nâng lãi suất này được xem là chính sách sai lầm. Vào tháng 9/1971, Fed bắt đầu hạ lãi suất lần nữa, thị trường phục hồi cho đến cuối năm và tiếp tục tăng mạnh trong cả năm 1972 thậm chí ngay cả khi lãi suất bắt đầu tăng trở lại."