Quy mô ước tính của ngành chế biến thực phẩm và đồ uống hiện đang chiếm tỷ lệ khoảng 15% tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Quy mô thị trường thực phẩm và đồ uống của Việt Nam được đánh giá đạt khoảng 30 tỷ USD. Trên thực tế, lượng tiêu thụ đồ uống của người dân Việt Nam luôn được đánh giá là “khổng lồ” khi so sánh với thị trường của các quốc gia trong khu vực. 

Cụ thể, Việt Nam xếp thứ 5 trong 10 nước châu Á về lượng bia, rượu tiêu thụ bình quân. Về nước giải khát, người dân Việt Nam đã tiêu thụ trung bình mỗi người 53,6 lít/năm, gấp 3,6 lần lượng tiêu thụ sữa. Chỉ riêng đồ uống có ga, người Việt Nam cũng đã sử dụng vượt mức 1 tỷ lít đồ uống loại này. 

Trải qua hơn ba quý đầu năm 2017, các doanh nghiệp lớn trong ngành thực phẩm và đồ uống tại Việt Nam cũng đạt được một số thành tựu đáng kể. Ví dụ, Vinamilk có mức tăng trưởng doanh thu đạt 10,34% và tăng trưởng lợi nhuận sau thuế đạt 13,61% so với cùng kỳ năm 2016, xếp thứ 4 trong Top 500 doanh nghiệp lợi nhuận tốt nhất 2017.

Sự phát triển nhanh của các doanh nghiệp thuộc nhóm thực phẩm và đồ uống còn thể hiện qua mức vốn hóa gia tăng nhanh chóng của nhóm doanh nghiệp này. Tính đến quý III năm 2017, tổng vốn hóa thị trường đạt khoảng 2,74 triệu tỉ đồng; trong số doanh nghiệp niêm yết có vốn hóa lớn nhất hiện nay, có ba đại diện ngành hàng là Vinamilk (MCK: VNM), Sabeco (MCK: SAB) và Masan (MCK: MSN). Chỉ riêng ba doanh nghiệp này đã đóng góp khoảng 16,2% tổng vốn hóa thị trường. 

Báo cáo của Nielsen Việt Nam cho thấy ngành hàng tiêu dùng nhanh toàn quốc trong quý III vừa qua đã đạt mức tăng cao nhất trong 3 năm trở lại đây (9,6%). Trong khi đó, nghiên cứu chuyên gia do Vietnam Report thực hiện trong tháng 10 vừa qua, cho thấy: “Lối sống công nghiệp, cơ cấu dân số trẻ với thị hiếu ngày càng nghiêng về xu hướng tiêu dùng hiện đại và tiện lợi là một trong những nguyên nhân chính làm tăng nhu cầu thực phẩm-đồ uống dưới hình thức đóng gói sẵn". 

Nếu sắp tới các doanh nghiệp nhà nước cổ phần hóa, để nâng cao sức cạnh tranh và tăng năng suất lao động, nhu cầu cho các mặt hàng này sẽ còn tiếp tục gia tăng mạnh mẽ. 

Không chỉ tiện dụng, chất lượng là ưu tiên hàng đầu của người tiêu dùng. Với mức thu nhập tăng lên liên tục trong vòng 30 năm trở lại đây (đạt gần 2.300 USD/người/năm), họ đã sẵn sàng chi trả cho các sản phẩm vừa có lợi cho sức khỏe, vừa thân thiện với môi trường. Khảo sát người tiêu dùng do Vietnam Report cho thấy, có đến 86% người tiêu dùng lựa chọn sản phẩm vì niềm tin vào chất lượng đảm bảo. 

Hiện nay, để khắc phục điểm yếu về chênh lệch trình độ công nghệ, trang thiết bị hay nguồn nhân lực so với các doanh nghiệp ngoại, nhiều doanh nghiệp nội địa đã tiến hành M&A, hợp tác chiến lược... Chẳng hạn, mới đây, Vinamilk và Tập đoàn Chr.Hansen (Đan Mạch) đã ký kết hợp tác chiến lược sản xuất những sản phẩm mang tính đột phá ứng dụng men vi sinh thế hệ mới, đồng thời lên kế hoạch xây dựng các trang trại bò ở TP.HCM và Hà Nội để tăng nguồn cung trong nước, giảm thiểu rủi ro tăng giá bột sữa nguyên liệu. 

Đường Quảng Ngãi cũng thử nghiệm đóng gói các sản phẩm đường với trọng lượng thấp hơn để phân phối trực tiếp tới người tiêu dùng, nâng cao công suất nhà máy đường An Khê và dự kiến sẽ đem lại doanh thu ổn định 300 - 400 tỉ đồng/năm...

 Tốc độ tăng trưởng của thị trường hàng tiêu dùng nhanh trong năm 2017 được kỳ vọng sẽ bứt lên mạnh mẽ vào thời điểm cuối năm.