menu search
Đóng menu
Đóng

EFTA - Mở cửa mạnh thị trường hàng hóa

11:31 12/01/2015
Cùng trong tiến trình hướng tới kết thúc đàm phán FTA Việt Nam- EU, FTA giữa Việt Nam và Khối thương mại tự do châu Âu - EFTA (gồm 4 nước nằm ngoài EU là Na Uy, Thụy Sỹ, Iceland và Liechtenstein) đang ở những vòng đàm phán cuối. Hiệp định này hứa hẹn sẽ cắt giảm thuế quan mạnh cho hàng nông thủy sản và thực phẩm của Việt Nam.

Cùng trong tiến trình hướng tới kết thúc đàm phán FTA Việt Nam- EU, FTA giữa Việt Nam và Khối thương mại tự do châu Âu - EFTA (gồm 4 nước nằm ngoài EU là Na Uy, Thụy Sỹ, Iceland và Liechtenstein) đang ở những vòng đàm phán cuối. Hiệp định này hứa hẹn sẽ cắt giảm thuế quan mạnh cho hàng nông thủy sản và thực phẩm của Việt Nam.

Theo ông Trần Trung Trực, Vụ trưởng Vụ Thị trường châu Âu, Bộ Công Thương, trưởng đoàn đàm phán EFTA, phiên đàm phán thứ 10 của EFTA, phiên cuối cùng trong năm 2014 vừa được tổ chức tại Geneva, Thụy Sỹ từ ngày 4 đến 7-11. Tại phiên này, hai bên đã tiến hành đàm phán khá toàn diện các nội dung của FTA.

Sau 4 ngày đàm phán với tinh thần thẳng thắn, tích cực và xây dựng, các bên đã đạt được một số bước tiến trong các lĩnh vực mở cửa thị trường hàng hóa và dịch vụ. Đặc biệt, trong đàm phán chung cũng như đàm phán song phương giữa Việt Nam và từng nước thành viên EFTA về mở cửa thị trường hàng hóa, các bên đã thể hiện thiện chí và thống nhất các tiêu chí mở cửa thị trường ở mức cao nhất có thể. Các tiêu chí này sẽ được thể hiện trong bản chào cuối cùng sẽ được trao đổi sau Phiên 10 và là cơ sở để có thể sớm kết thúc đàm phán về mở cửa thị trường hàng hóa.

Các bên đã thống nhất thêm một số nội dung trong lời văn của các chương Hàng hóa, Dịch vụ, Phát triển bền vững, Hợp tác, Thể chế cũng như Phụ lục về Quy tắc xuất xứ và tiếp tục nghiên cứu, cân nhắc để có thể sớm thỏa thuận được các nội dung còn lại tại các phiên đàm phán tiếp theo. Hai bên đã thống nhất, phiên 11 đàm phán FTA giữa Việt Nam và khối EFTA sẽ được tiến hành trong tuần, từ ngày 12-1-2015 tại Việt Nam.

Các nước Tây Âu vốn được biết đến là một khu vực thị trường khó tính đối với hàng nông thủy sản và thực phẩm của Việt Nam không chỉ bởi hàng rào thuế quan hiện duy trì ở mức cao mà còn bởi những quy định khắt khe về kiểm dịch động thực vật (SPS). Tuy nhiên, với việc EFTA được ký kết, hàng rào thuế quan đối với hàng nông thủy sản và thực phẩm của Việt Nam sẽ được dỡ bỏ thì vấn đề còn lại là làm sao hàng hóa đáp ứng được các tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm để có thể vào được các thị trường này.

Theo Trung tâm WTO thuộc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), các quy định SPS của khối EFTA cũng tương tự như các quy định SPS của EU và vì thế hàng hóa chỉ cần đáp ứng được các tiêu chuẩn SPS của EU là có thể tự do lưu chuyển ở cả hai khu vực. Sở dĩ có sự thống nhất này là vì các nước EFTA mặc dù không thuộc EU nhưng đều có các Hiệp định với Khu vực Kinh tế châu Âu (EEA) nên tất cả các quy định SPS của EFTA đã được hài hòa hóa với các quy định SPS của EU và EFTA cũng trao toàn quyền cho EU trong vấn đề này. Do đó, mặc dù những quy định chi tiết về SPS sẽ tiếp tục được bàn thảo để đi đến câu chữ cuối cùng nhưng có một điều chắc chắn, các DN Việt Nam phải cải thiện, nâng cao năng lực, đáp ứng quy định khắt khe về kiểm dịch động thực vật của các nước châu Âu, khi đó việc ký kết EFTA mới có tác dụng. 

Theo quy định SPS của EU, tất cả các sản phẩm có nguồn gốc động vật XK sang thị trường này đều bị kiểm tra tại các chốt kiểm soát ở biên giới theo hình thức kiểm tra ngẫu nhiên khoảng 10% số lượng lô hàng. Tuy nhiên, nếu một lô hàng bị phát hiện có vấn đề về vệ sinh dịch tễ thì 10 lô hàng tiếp theo sẽ bị kiểm tra toàn bộ một cách kỹ lưỡng.

Đáng lưu ý, chỉ các đơn vị sản xuất nằm trong danh sách đảm bảo của cơ quan có thẩm quyền của nước XK gửi sang EU và được EU chấp nhận mới được XK sản phẩm. Hiện tại chỉ có hai loại sản phẩm có nguồn gốc động vật của Việt Nam được XK sang EU là thủy sản và động vật thân mềm hai mảnh vỏ.

Đối với các sản phẩm có nguồn gốc thực vật, nước XK phải tuân thủ các quy định SPS của EU trong quá trình nuôi trồng sản xuất. Hàng XK sang EU tuy không bị kiểm tra nghiêm ngặt như các sản phẩm có nguồn gốc từ động vật nhưng cũng sẽ bị kiểm tra ngẫu nhiên bởi các nước thành viên trong quá trình nhập cảnh hoặc sau khi đã được bán ra thị trường.

EU cũng duy trì một hệ thống cảnh báo nhanh, chỉ cần một lô hàng có vấn đề về vệ sinh an toàn thực phẩm thì ngay lập tức sẽ được thông báo trong toàn bộ EU và hàng hóa đó sẽ không thể tiếp tục lưu hành trong khu vực.

Nguồn: vietfish.org