Sau 10 tháng của 2008, tổng kim ngạch XNK hai chiều đã đạt 8,7 tỷ USD, trong đó VN xuất khẩu được 1,77 tỷ tăng 55%, và nhập khẩu 6,95 tỷ USD tăng 52,7% so cùng kỳ năm 2007.

Hậu quả trầm trọng của suy thoái kinh tế toàn cầu đã ảnh hưởng đến thương mại song biên giữa hai nước nhất là trong 6 tháng cuối năm 2008. Dự kiến năm 2008 VN sẽ đạt kết quả xuất khẩu sang HQ 1,98 tỷ USD tăng 10% so với chỉ tiêu kế hoạch đề ra của Bộ Công Thương VN ( chỉ tiêu kế hoạch xuất khẩu năm 2008 đề ra cho thị trường Hàn Quốc rất cao, tăng 50% so với mức đã đạt được năm 2007 ).

Sau 10 tháng của 2008, VN cũng đã nhập siêu từ HQ ở mức 5,18 tỷ USD tăng 18% so với tổng nhập siêu từ HQ năm 2007 và gấp 2,9 lần kim ngạch xuất khẩu.

Tác động của cuộc khủng hoảng kinh tế-tài chính hiện nay tới kim ngạch thương mại song biên Việt - Hàn.

Ngay từ quý đầu 2008, tốc độ tăng trưởng kinh tế của Hàn Quốc bắt đầu chậm dần và suy giảm nhanh chóng từ tháng 9 khi khủng hoảng tài chính thế giới diễn ra trầm trọng hơn. Thị trường tài chính trong nước gặp nhiều khó khăn, sức tiêu dùng bị thu hẹp lớn. Tốc độ tăng xuất khẩu giảm mạnh từ tháng 9 do nhu cầu bị cắt giảm hay chậm thực hiện từ các thị trường truyền thống của Hàn Quốc như Mỹ, EU, Nhật Bản, Trung Quốc. Tăng trưởng xuất khẩu ở mức 27% trong tháng 9 đã giảm xuống 8,5% trong tháng 10 và chỉ đạt -18% trong tháng 11/08 so với cùng kỳ năm 2007. Tốc độ xuất khẩu những mặt hàng chủ lực bị giảm đã dẫn đến nhu cầu nhập khẩu dầu mỏ và nguyên liệu phục vụ cho sản xuất hàng xuất khẩu giảm theo. Thâm hụt thương mại sau 11 tháng ở mức 13,44 tỷ USD. Dự kiến năm 2008, Hàn Quốc sẽ phải nhập siêu trên 10 tỷ USD, năm đầu tiên phải nhập siêu trở lại kể từ 1997. Từ tháng 8/2008 xuất khẩu của Hàn Quốc sang Việt Nam có dấu hiệu sụt giảm. Tháng 10/08 chỉ xuất được 501 triệu USD so với 845 triệu của tháng 7/08.

Đối với Việt Nam, năm 2008 do kinh tế thế giới suy giảm trầm trọng, tăng trưởng kinh tế của VN theo đánh giá đã giảm từ mức 7% năm 2007 xuống khoảng 6,5% năm 2008. Tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam đã bị suy giảm do kinh tế thế giới bị suy thoái trầm trọng, nhất là thị trường Mỹ-thị trường xuất khẩu chủ lực của VN.

Tuy vậy, nhìn chung kết quả xuất khẩu các nhóm hàng chính của VN sang HQ trong năm nay vẫn giữ được đà tăng trưởng khá cao so cùng kỳ 2007, mặc dù bắt đầu có dấu hiệu chậm lại từ Q4/08. Kết quả xuất khẩu đạt khá cao trong bối cảnh nền kinh tế của hai nước đều bị suy giảm do hậu quả của suy thoái kinh tế toàn cầu, một phần do hàng xuất của ta như dầu thô, than đá, hàng nông-lâm-thủy sản,vv đã được lợi về giá bán theo giá chung của thị trường thế giới, đặc biệt nửa đầu của năm 2008. Trung bình hàng tháng Việt Nam xuất khẩu sang Hàn Quốc đạt trên 170 triệu USD. Các doanh nghiệp xuất khẩu của ta cũng đã vượt qua những khó khăn để tổ chức tốt hàng xuất khẩu, đảm bảo được tính cạnh tranh nhất là chất lượng sản phẩm; bắt đầu có đầu tư đa dạng hóa diện mặt hàng xuất khẩu vào thị trường.

Về chính sách kinh tế: Chính phủ VN đã kịp thời có những chính sách nhằm ổn định kinh tế vĩ mô đối phó với hậu quả của khủng hoảng kinh tế tài chính thế giới. Chính sách thắt chặt tiền tệ đã có tác dụng tích cực trong 6 tháng đầu 2008 giúp Nhà nước kiểm soát được nhịp độ tăng trưởng tín dụng của hệ thống Ngân hàng; tuy nhiên kéo dài chính sách này sẽ làm chậm tăng trưởng kinh tế.

Về vấn đề chênh lệch cán cân thương mại giữa hai nước:

Năm 2008, cơ cấu hàng nhập khẩu từ Hàn Quốc của các doanh nghiệp VN đã đi đúng chủ trương của Nhà nước phù hợp với chính sách thắt chặt tiền tệ của Chính phủ. Trên 90% hàng nhập khẩu là những nguyên, nhiên liệu, vật liệu quan trọng phục vụ cho sản xuất trong nước và sản xuất hàng xuất khẩu. Việc nhập khẩu hàng tiêu dùng xa xỉ phẩm đã được quản lý tốt so với các năm trước.

Những Giải pháp chính để thu hẹp nhập siêu từ Hàn Quốc: cần có đầu tư thêm cho sản xuất để nâng cao cạnh tranh của sản phẩm xuất khẩu; tăng cường hơn nữa công tác XTTM, XTXK các mặt hàng mới vào HQ. Bên cạnh công tác XTTM, cần tăng cường công tác nghiên cứu thị trường; tận dụng các lợi thế của ta được hưởng từ FTA Hàn Quốc-ASEAN và là thành viên chính thức của WTO.

Dự kiến trong năm 2009, thị trường các nước phát triển như Mỹ, EU, Nhật Bản sẽ có tốc độ tăng trưởng âm do suy thoái kinh tế-tài chính trầm trọng.

Năm 2008, tốc độ tăng trưởng GDP của Hàn Quốc dự kiến đạt 4% và năm 2009 khoảng 3%.

Do hậu quả của suy thoái kinh tế-tài chính toàn cầu và đơn giá hàng xuất khẩu giảm mạnh so với 2008, tốc độ tăng trưởng xuất khẩu của HQ dự đoán chỉ đạt 1 con số so với 20% của năm 2008. Kinh tế Hàn Quốc tiếp tục khó khăn do hậu quả của cuộc khủng hoảng hiện nay. Sức mua và nhu cầu tiêu dùng bị thu hẹp lại, dẫn đến tốc độ nhập khẩu sẽ giảm trong năm 2009 trong đó có nhập khẩu từ Việt Nam.

Với Việt Nam, năm 2009 GDP được dự đoán giảm xuống 5,3% và ta không còn được lợi thế về giá bán hàng xuất khẩu như 2008 do giá dầu mỏ và giá các nguyên liệu thế giới đã và đang giảm dần từ Q4/08. Thêm vào đó năm 2008, nhiều nước cũng được mùa về sản xuất hàng nông, lâm, thủy sản.

Cũng do suy thoái kinh tế-tài chính tiếp tục diễn ra trên thế giới, nổi bật là Mỹ, xuất khẩu của Việt nam chỉ có tốc độ vừa phải trong năm 2009. Tốc độ nhập khẩu tăng mạnh trong 2008 nhưng sẽ giảm trong 2009 do nền kinh tế yếu hơn, đồng tiền VN bị mất giá và những cố gắng của Chính phủ để giải quyết thâm hụt lớn trong cán cân thanh toán.

Tuy vậy, cơ cấu hàng xuất khẩu của Việt Nam hầu hết là hàng có phẩm cấp trung bình và giá rẻ đáp ứng được thị hiếu người tiêu dùng Hàn Quốc. Bởi vậy hàng xuất khẩu của ta vẫn có cơ hội để tăng kim ngạch xuất khẩu sang Hàn Quốc trong năm 2009. Do vậy các doanh nghiệp VN cần tiếp tục làm thật tốt công tác XTTM để tăng XK sang Hàn Quốc; Chú trọng đầu tư nâng cao và mở rộng sản xuất để đa dạng hóa sản phẩm và xuất khẩu mặt hàng mới sang thị trường.

Dự kiến tổng kim ngạch thương mại song biên Việt - Hàn năm 2009 đạt khoảng 10,5 tỷ USD tăng 10%, trong đó Việt Nam xuất khẩu khoảng 2,27 tỷ tăng 15% và nhập khẩu khoảng 8,25 tỷ tăng 9% so cùng kỳ 2008.

Về vấn đề cán cân thương mại giữa hai nước, trong điều kiện nền kinh tế VN hiện nay và các nhà đầu tư HQ vẫn tiếp tục có nhiều dự án đầu tư vào VN, nhập siêu vẫn là một thực tế chưa thể giải quyết ngay được. Năm 2009, ta cần tiếp tục quản lý một cách hợp lý cơ cấu hàng nhập khẩu từ Hàn Quốc; nhưng đồng thời vẫn khuyến khích và tạo điều kiện để các doanh nghiệp Việt Nam nhất là các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài của Hàn Quốc tại Việt Nam nhập khẩu các vật tư, máy móc thiết bị quan trọng cho sản xuất trong nước và sản xuất hàng xuất khẩu. 

 (tin thương mại)