Thương mại công bằng thực chất là sự hợp tác đặt trên nền tảng của đối thoại, minh bạch, sự tôn trọng đối với con người và môi trường tự nhiên. Thương mại công bằng góp phần vào sự phát triển bền vững bằng cách đề ra những điều kiện thương mại lành mạnh hơn và bảo đảm quyền lợi của các nhà sản xuất và công nhân.

Thương mại công bằng đảm bảo cho sự tồn tại và phát triển về mặt xã hội, kinh tế và môi trường của các nhà sản xuất và chủ đất quy mô nhỏ ở các nước đang phát triển. Các sản phẩm thương mại công bằng gồm hàng dệt may, đồ trang sức, nhạc cụ bản địa, vật trang trí và các sản phẩm như cà phê, chè, mật ong, các loại hạt và gia vị. Tổ chức nhãn hiệu thương mại công bằng quốc tế (The Fair Trade Labelling Organization International-FLO) chịu trách nhiệm điều phối các nhãn mác thương mại công bằng và các tổ chức cấp giấy chứng nhận trên toàn thế giới. Có hai bộ tiêu chuẩn chung đối với người sản xuât; một cho trang trại nhỏ, được tổ chức trong hợp tác xã hay trong các tổ chức khác với một cấu trúc dân chủ và tham gia tự nguyện; và một bộ phận khác cho công nhân làm việc trong các đồn điền và nhà máy. Bộ tiêu chuẩn thứ hai áp dụng cho người lao động có tổ chức, được chủ sử dụng lao động trả lương thích đáng, đảm bảo quyền tham gia công đoàn và được cung cấp chỗ ở.

Hơn thế nữa, thương mại công bằng còn chống lại sự bành trướng và bất công trong buôn bán của các công ty đa quốc gia. Ở các nước đang phát trỉên, phong trào này hỗ trợ người sản xuất bằng cách xác định một giá công bằng cho sản phẩm của họ, tổ chức các nhóm để nâng cao năng lực sản xuất và xúc tiến thị trường. Ở các nước đã phát triển, phong trào này hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm theo thương mại công bằng. Lúc đầu thì kêu gọi người tiêu dùng mua với một giá cao hơn để giúp người sản xuất ở các nước đang phát triển, sau đó tìm biện pháp để cải tiến chất lượng và người tiêu dùng trả giá dúng với chất lượng của hàng hoá.

 

4 tiêu chuẩn để tiến tới thương mại công bằng của FLO

1. Phát triển xã hội: FLO đòi hỏi tổ chức sản xuất nhỏ áp dụng tiêu chuẩn của mình phải chứng minh nguồn thu từ thương mại công bằng sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế, xã hội cho những người nông dân sản xuất nhỏ.

2. Phát triển kinh tế: Tổ chức phải đảm bảo có đầy đủ cơ sở vật chất về hậu cần và liên lạc, áp dụng các tiêu chuẩn kỹ thuật đối với các sản phẩm của mình, nhất là các sản phẩm xuất khẩu.

3. Yêu cầu về môi trường: Tổ chức phải thực hiện việc quản lý sản xuất (quản lý đồng ruộng, sử dụng nguồn đất, nguồn nước, sử dụng phân bón, hoá chất và các kỹ thuật canh tác...) nhằm bảo vệ môi trường tự nhiên.

4. Điều kiện lao động: không được sử dụng lao động cưỡng bức và lao động trẻ em, tạo quyền tự do đàm phán tập thể, bảo đảm điều kiện làm việc an toàn và sức khoẻ cho người lao động.

FLO là tổ chức quốc tế về dán nhãn thương mại công bằng; hoạt động với mục tiêu cải thiện đời sống cho nông dân sản xuất nhỏ. Tổ chức này đã có mặt ở 20 quốc gia trên thế giới và đã cấp 611 giấy chứng nhận về FLO toàn cầu.

Muốn được công nhận là doanh nghiệp thương mại công bằng và sản phẩm được dán nhãn thương mại công bằng, doanh nghiệp phải gia nhập Hiệp hội Thương mại công bằng quốc tế (IFAT). Sau khi IFAT kiểm tra và chứng nhận doanh nghiệp dược đứng trong hàng ngũ này, sản phẩm sẽ được cấp thương hiệu Fair-trade. Khi được công nhận là doanh nghiệp thương mại công bằng, sản phẩm của doanh nghiệp đó sẽ có cơ hội mở rộng thị trường trong nước cũng như trên toàn thế giới.