Năm 2009, do khủng hoảng kinh tế thế giới, trao đổi thương mại thế giới giảm 12%. Nga và Việt nam nằm trong trào lưu chung này.
Theo Tổng cục Hải quan Nga, 9 tháng năm 2009, trao đổi thương mại giữa Nga với các nước trên thế giới giảm 44% (đạt trên 321 tỷ USD) ,trong khi trao đổi thương mại Nga-Việt tăng 4,1% so với cùng kỳ năm trước (đạt 1,116 tỷ USD). Tuy nhiên, Nga xuất sang Việt Nam 660,6 triệu USD, tăng 38% và Việt Nam xuất sang Nga 500,6 triệu USD, giảm 21%. Theo con số của Tổng cục Hải quan Việt nam 10 tháng năm 2009, tổng kim ngạch thương mại Việt- Nga đạt 1,519 tỷ USD, tăng 6,5% so với cùng kỳ năm 2008 (1.426 tỷ USD); xuất khẩu của Việt Nam sang Nga giảm khá mạnh. Nguyên nhân do một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt nam sang thị trường Nga là cá và các sản phẩm từ cá bị phía Nga tạm đình chỉ nhập khẩu từ cuối tháng 12/2008 tới cuối tháng 4/2009 do vi phạm tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm của Nga.
Trong những năm qua, trao đổi thương mại Việt-Nga đã có bước đột phá, đạt trên 1,641 tỷ USD năm 2008 (tăng 62% so với năm 2007) và năm 2009, mặc dù tình hình chung khó khăn và kém thuận lợi, song khả năng bằng và vượt năm 2008 là hiện thực. Tính từ đầu năm đến tháng 11/2009, kim ngạch xuất khẩu hàng hoá của Việt Nam sang Liên bang Nga đạt 374,7 triệu USD, giảm 38% so với cùng kỳ, chiếm 0,7% tổng kim ngạch. Kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam từ thị trường Nga 11 tháng năm 2009 là 1,2 tỷ USD, tăng 40,2% so với cùng kỳ và chiếm 2% tổng kim ngạch của cả nước.
Với xu hướng ra khỏi suy thoái trên thế giới và tình hình cải thiện kinh tế sau khủng hoảng của Nga và Việt Nam, việc thực hiện Lộ trình hợp tác kinh tế thương mại cho tới năm 2012 vừa được thông qua, đặc biệt hai bên sẽ tích cực thực hiện thoả thuận về hợp tác kinh tế-thương mại của Thủ tướng hai nước trong chuyến thăm Nga của thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tháng 12/2009 thì triển vọng kim ngạch thương mại giữa hai nước năm 2009 khả năng đạt mức tăng 5% so với năm 2008 và đạt 3 tỷ vào năm 2010. Tuy nhiên, để khắc phục tình trạng nhập siêu của Việt Nam đang gia tăng trong trao đổi thương mại giữa hai nước, các doanh nghiệp Việt Nam cần phải đa dạng hoá nhóm hàng xuất khẩu, tìm thêm các mặt hàng mới, tăng cường chất lượng sản phẩm, chú trọng tuân thủ các điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm đối với các mặt hàng nông lâm thuỷ sản và phải tìm ra các hình thức hợp tác mới.
Theo ý kiến chung của nhiều doanh nghiệp, để khai thác tốt thị trường Nga, Chính phủ hai nước cần có chính sách thúc đẩy hơn nữa quan hệ thương mại song phương thông qua việc cắt giảm thuế nhập khẩu. Liên quan tới vấn đề thanh toán trong hoạt động xuất nhập khẩu, các chuyên gia cho rằng, doanh nghiệp hiện ít áp dụng các phương thức thanh toán quốc tế thông dụng và an toàn như mở L/C. Mặt khác, đa số doanh nghiệp Việt Nam vẫn chưa thực hiện nhập khẩu và thanh toán trực tiếp từ các doanh nghiệp Nga mà phải qua nước thứ ba. Điều này sẽ làm tăng chi phí và tăng độ rủi ro.
Nguồn:Vinanet