Thông qua hệ thống cấp phép xuất khẩu, Bắc Kinh có thể trực tiếp quyết định bán cho ai, bán bao nhiêu và trong hoàn cảnh nào.
Dưới đây là cách thức hệ thống này hoạt động và mức độ phức tạp để có được giấy phép xuất khẩu từ Trung Quốc.
Danh sách kiểm soát
Từ năm 2023, Trung Quốc đã hạn chế xuất khẩu ít nhất 16 loại khoáng sản và sản phẩm liên quan. Đầu tháng 4/2025, nước này tiếp tục bổ sung thêm 7 loại đất hiếm vào danh sách như một động thái đáp trả việc Mỹ tăng thuế nhập khẩu đối với hàng hóa Trung Quốc.
Luật kiểm soát xuất khẩu của Trung Quốc cho phép đưa các mặt hàng vào danh sách nhằm bảo vệ lợi ích và an ninh quốc gia. Việc kiểm soát xuất khẩu không phải là điều bất thường, Mỹ cũng có một chương trình tương tự.
Quy trình cấp phép xuất khẩu
Các nhà xuất khẩu phải nộp sáu bộ hồ sơ, bao gồm thông tin chi tiết về người dùng cuối. Chính yêu cầu này khiến một số bên nhập khẩu dừng mua hàng từ Trung Quốc vì cho rằng thông tin đó quá nhạy cảm về mặt thương mại.
Sau khi nộp hồ sơ, việc xét duyệt có thể cần tới năm quan chức từ hai đến ba cơ quan khác nhau, thậm chí có thể liên quan đến Quốc vụ viện – tức chính phủ Trung Quốc.
Ngoài ra, khách hàng và người sử dụng cuối cùng cũng phải ký các cam kết không chuyển giao sản phẩm cho bên thứ ba nếu không có sự cho phép của Trung Quốc. Đầu tháng 4/2025, có thông tin cho biết Trung Quốc cảnh báo các công ty Hàn Quốc không được bán thiết bị có chứa đất hiếm của Trung Quốc cho các nhà thầu quốc phòng Mỹ.
Thời gian cấp phép
Bộ Thương mại Trung Quốc thông báo thời gian xử lý là 45 ngày làm việc, nhưng có thể kéo dài hơn nếu cần sự tham vấn từ Quốc vụ viện hoặc quân đội. Tuy nhiên, cơ quan này không nêu rõ khi nào tình hướng đó sẽ xảy ra.
Giờ làm việc chính thức của Bộ là từ 8h30 sáng đến 5h chiều (giờ Bắc Kinh), bao gồm giờ nghỉ trưa 2 tiếng rưỡi.
Tuy nhiên, các nguồn tin trong ngành cho biết trung bình mất từ hai đến ba tháng, hoặc lâu hơn để hoàn tất cấp phép.
Nguồn:Vinanet/VITIC/Reuters