Giá dầu hiện giảm gần 30% so với đầu năm 2015 và giảm hơn 60% so với mức đỉnh năm 2011. Đầu năm nay, giá dầu hồi phục tới hơn 60 USD/thùng và thị trường được kỳ vọng tiếp tục phục hồi, song hiện nay, giá dầu lại giảm về ngưỡng gần 40 USD/thùng. Một số chuyên gia kinh tế cho rằng, giá dầu có thể giảm xuống 20 USD/thùng. Điều này làm số lượng giàn khoan dầu hoạt động trên thế giới giảm mạnh và hạn chế rõ rệt dòng tiền đầu tư vào ngành.

Xét về dài hạn, có một số yếu tố khiến giá dầu không thể về ngưỡng đỉnh trong quá khứ. Các loại ô tô và máy bay tiết kiệm nhiên liệu, công nghệ chế tạo pin mới và sự phát triển các nguồn năng lượng thay thế có thể hạn chế nhu cầu về dầu mỏ.

Giá dầu thế giới giảm mạnh không chỉ tác động tiêu cực đến lợi nhuận của các công ty dầu khí, mà còn làm giảm giá cổ phiếu của các doanh nghiệp ngành này
 
Tuy nhiên, trong ngắn hạn, có ba lý do tác động đến xu hướng giá hiện nay, mà hầu hết đều nhắm vào nguồn cung.

Thứ nhất, Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) từ chối giảm sản lượng để bảo vệ giá bán.

Thứ hai, công nghệ mới của Mỹ có tên là “bẻ gãy thủy lực”, nghĩa là sử dụng nước để chiết xuất dầu và khí đốt tự nhiên từ đá phiến, đã chứng minh là một phương pháp mới và là giải pháp thay thế đảm bảo an ninh năng lượng.

Thứ ba, các thỏa thuận hạt nhân với Iran gần đây sẽ cho phép quốc gia này đẩy mạnh xuất khẩu dầu mỏ.

Do điều kiện ngành hiện nay đang khó khăn, ngành dầu khí Việt Nam bị ảnh hưởng nhất định, nên không chỉ tác động tiêu cực đến lợi nhuận của các công ty dầu khí, mà còn làm giảm mạnh giá cổ phiếu trên thị trường.

Có thể thấy, các công ty dầu khí ở phân khúc thượng nguồn như GAS và PVD là những công ty chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Đồ thị ở trên cho thấy, các công ty thượng nguồn tăng giá khá mạnh trong suốt giai đoạn giá dầu ở mức cao, song khi giá dầu giảm hơn 50% từ mức đỉnh trong tháng 7/2014, mức tăng giá cổ phiếu của các công ty thượng nguồn đã tụt từ 100% xuống gần 0%. Điều đó cho thấy ảnh hưởng của giá dầu đối với nhóm doanh nghiệp này rất lớn.

PVD tuy không sở hữu mỏ nào, nhưng hoạt động khoan, thăm dò bị ảnh hưởng trực tiếp bởi diễn biến giá dầu cả về khối lượng công việc cũng như giá thuê giàn.

Trong phân khúc thượng nguồn, GAS là công ty hàng đầu trong ngành dầu khí Việt Nam, với mức vốn hóa thị trường lớn nhất. GAS tham gia vào toàn bộ dây chuyền sản xuất, bao gồm: mua sắm thiết bị, xuất nhập khẩu, vận tải, chế biến/chế biến sâu, lưu trữ, các dịch vụ chuyên sâu và thương mại. GAS cũng tham gia sâu vào các hoạt động đầu tư thượng nguồn.
Trong nửa đầu năm 2015, lợi nhuận ròng sau thuế đạt 5.200 tỷ đồng, giảm 19% so với cùng kỳ năm ngoái.  Trong cả năm 2015, GAS dự kiến đạt lợi nhuận sau thuế khoảng 9.810 tỷ đồng, giảm 32% so với cùng kỳ năm 2014.

Trong khi đó, PVD được coi là nhà thầu khoan hàng đầu tại Việt Nam. Hoạt động kinh doanh chính của PVD bao gồm: dịch vụ khoan và các dịch vụ liên quan đến khoan, như cung ứng nguồn nhân lực, khai thác gỗ bùn, kinh doanh các loại ống chạy và cho thuê công cụ khoan. PVD hiện nay chiếm 70% thị phần trong nước về mảng dịch vụ khoan và 55 - 90% thị phần về mảng dịch vụ liên quan đến khoan dầu khí.

Lợi nhuận ròng trong nửa đầu năm 2015 của PVD đạt 1.012 tỷ đồng, giảm 23,8% so với cùng kỳ năm ngoái do giá dầu giảm. Năm 2015, dự báo PVD đạt lợi nhuận ròng sau thuế khoảng 1.950 tỷ đồng, giảm 26% so với năm ngoái.

Các công ty ở phân khúc trung nguồn như PVS, PVC và PGD và các công ty trong phân khúc hạ nguồn như PGS, CNG và PGC ít chịu tác động hơn. Giá cổ phiếu các công ty trung nguồn và hạ nguồn cũng bị ảnh hưởng bởi diễn biến giá dầu, song mức độ không lớn.

Tóm lại, diễn biến giá dầu giảm mạnh hiện nay khiến nhà đầu tư có cái nhìn chung khá bi quan về các cổ phiếu ngành dầu khí. Đồng thời, lợi nhuận ròng của một số doanh nghiệp dầu khí tiếp tục giảm có thể tác động tiêu cực đến giá cổ phiếu ngành này từ nay đến cuối năm.

Nguồn:baodautu.vn