Theo thông báo của Bộ Thương mại Trung Quốc, các doanh nghiệp xuất khẩu khoảng 300 chủng loại sản phẩm thép sẽ phải xin giấy phép xuất khẩu, căn cứ trên hợp đồng thương mại và chứng nhận kiểm định chất lượng sản phẩm do nhà sản xuất cung cấp. Một số mặt hàng thép cụ thể sẽ được bổ sung vào danh mục hàng hóa thuộc diện quản lý giấy phép xuất khẩu, với hiệu lực từ ngày 1/1/2026.
Thông tin này được công bố sau khi thị trường xuất hiện nhiều đồn đoán rằng Bắc Kinh đang cân nhắc các biện pháp kiểm soát chặt chẽ hơn đối với xuất khẩu thép, trong bối cảnh áp lực thương mại quốc tế ngày càng gia tăng.
Trước đó, vào cuối năm 2024, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết danh mục 43 mặt hàng phải xin giấy phép xuất khẩu trong năm 2025 bao gồm các mặt hàng chiến lược như lúa mì, ngô, than đá và dầu thô.
Hiệp hội Sắt thép Trung Quốc – tổ chức do nhà nước hậu thuẫn – nhận định trong một tuyên bố đăng tải trên tài khoản WeChat rằng động thái áp dụng cơ chế cấp phép sẽ góp phần “duy trì sự cân bằng giữa cung – cầu và thương mại toàn cầu”.
Một số chuyên gia phân tích cho rằng tác động trước mắt của chính sách này đối với xuất khẩu thép có thể không quá lớn, bởi việc xin cấp giấy phép dự kiến không quá phức tạp. Tuy nhiên, họ cũng lưu ý rằng đây là bước đi mang tính nền tảng cho việc tăng cường quản lý xuất khẩu trong dài hạn.
Số liệu cho thấy xuất khẩu thép của Trung Quốc tiếp tục duy trì đà tăng mạnh kể từ năm 2023. Trong 11 tháng đầu năm 2025, lượng thép xuất khẩu đã tăng 6,7% so với cùng kỳ năm trước, đạt 107,72 triệu tấn, đưa tổng khối lượng cả năm tiến gần mức cao kỷ lục.
Xuất khẩu thép tăng trưởng mạnh đã phần nào bù đắp cho sự suy giảm nhu cầu trong nước, vốn chịu tác động tiêu cực từ cuộc suy thoái kéo dài của thị trường bất động sản Trung Quốc. Tuy nhiên, dòng thép giá rẻ tràn ra thị trường quốc tế cũng khiến nhiều quốc gia tăng cường áp dụng các rào cản thương mại, với lý do bảo vệ ngành sản xuất trong nước.
Đặc biệt, việc xuất khẩu ồ ạt các sản phẩm thép bán thành phẩm có giá trị gia tăng thấp, như phôi thép, đã vấp phải nhiều chỉ trích từ các hiệp hội và giới chuyên gia. Các ý kiến này cho rằng hoạt động trên không chỉ làm gia tăng căng thẳng thương mại mà còn bị coi là sự lãng phí các nguồn tài nguyên quý giá, nhất là quặng sắt.
Nguồn:Vinanet/VITIC\Reuters