Đây là lần điều chỉnh thuế sắt thép thứ 2 trong vòng 3 tháng trở lại đây, trong bối cảnh giá thép thanh vằn và thép cuộn cán nóng trên Sàn giao dịch hàng hóa kỳ hạn Thượng Hải đã tăng lần lượt 32% và 37% từ đầu năm đến nay.

Theo thông tin từ Bộ Tài chính Trung Quốc công bố ngày 29/7, từ ngày 1/8, thuế xuất khẩu đối với gang có độ tinh khiết cao sẽ được nâng lên 20%, từ mức 15% trước đó; đối với ferrochrome sẽ tăng lên 40%, từ mức 20% hiện nay.

Đồng thời, Trung Quốc cũng sẽ hủy bỏ chính sách hoàn thuế xuất khẩu đối với 23 sản phẩm, bao gồm một số loại thép cán nguội và thép silic có giá trị gia tăng cao hơn so với thép carbon.

Trong thông báo phát đi, Bộ Tài chính Trung Quốc cho biết: "(Những thay đổi) nhằm thúc đẩy việc nâng cấp và phát triển ngành thép theo hướng chất lượng cao".

Trung Quốc là nước sản xuất thép hàng đầu thế giới. Tháng 5/2021, nước này đã điều chỉnh thuế quan đối với một số sản phẩm sắt thép, theo đó xóa bỏ các khoản giảm thuế xuất khẩu đối với 146 sản phẩm thép, tăng thuế xuất khẩu gang và sắt, và miễn một số thuế nhập khẩu tạm thời.

Những điều chỉnh này nhằm đảm bảo nguồn cung cho thị trường trong nước khi cắt giảm sản lượng để giảm lượng khí thải carbon.

Song song với đó, Bắc Kinh gần đây đã cử các đoàn thanh tra đến các tỉnh để kiểm tra hiệu quả cắt giảm công suất thép. Tỉnh Giang Tây cho biết sẽ "hoàn thành đầy đủ nhiệm vụ giảm sản lượng do nhà nước ban hành."

Tuy nhiên, do nhu cầu và giá thép vẫn duy trì cao bởi sự phục hồi kinh tế toàn cầu, xuất khẩu các sản phẩm thép của nước này đã tăng 23% trong tháng 6, sau khi giảm 34% trong tháng 5.

Trong khi đó, sản lượng thép Trung Quốc trong nửa đầu năm nay tăng 11,8%, lên 563,33 triệu tấn, khiến cho cam kết giữ sản lượng thép năm nay bằng mức năm ngoái trở nên khó khăn.

Tuy nhiên, ông Tang Chuanlin, nhà phân tích của CITIC Securities, cho rằng tình trạng khan hiếm nguồn cung thép sẽ vẫn tiếp diễn trong nửa cuối năm nay. Theo ông Tang: "Mặc dù xem xét dòng chảy ngược của các sản phẩm xuất khẩu, ngành công nghiệp này vẫn đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt hơn 5%".

Rohan Kendall, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu quặng sắt của Wood Mackenzie cho biết: "Chính phủ (Trung Quốc) đã đưa ra các chính sách liên quan đến nguồn cung để kiểm soát sản lượng thép, nhưng phần lớn đã không thành công". Theo ông Kendall: "Để sản lượng thép chậm lại, cần phải xem các chính sách giúp giảm nhiệt từ nhu cầu thép".

Ông Kendall cho rằng xuất thép của Trung Quốc sẽ giảm xuống vào nửa cuối năm, sau khi tăng mạnh trong nửa đầu năm. Lý do bởi đầu tư vào bất động sản của Trung Quốc trong sáu tháng đầu năm tăng 15% so với cùng kỳ năm trước, nhưng tỷ lệ tăng đó đã chậm lại so với mức tăng trưởng 18,3% của 5 tháng đầu năm.

Cơ quan thống kê nước này cũng cho biết đầu tư vào sản xuất tăng 19,2% trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 6 so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, tốc độ tăng trong tháng 6 đã chậm lại

Do nhu cầu xuất khẩu suy yếu trong khi nguồn cung bị tắc nghẽn. Theo đó, chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) đã giảm nhẹ xuống 50,9 trong tháng 6, từ mức 51,0 trong tháng 5. Bên cạnh đó, việc các đơn đặt hàng mới mà các nhà cung cấp dịch vụ nhận được đã giảm xuống 49,5 trong tháng 6 so với 52,0 trong tháng 5, phản ánh nhu cầu thị trường hạ nhiệt nhanh chóng. Các chỉ mục theo dõi vận chuyển hàng không, dịch vụ ăn uống và lưu trú cũng có dấu hiệu giảm.