Thị trường xăng dầu thế giới tháng 12 biến động nhẹ, tăng, giảm đan xen giữa các phiên, do ảnh hưởng của các yếu tố như: liên minh Châu Âu thông qua gói trừng phạt đối với Nga (một thành viên của OPEC+), rủi ro địa chính trị tại khu vực Trung Đông, xung đột giữa Nga với Ucraina vẫn tiếp diễn.
Ngày 24/12 dầu Brent ở mức 72,90 USD/thùng và dầu thô Mỹ (WTI) ở mức 69,48 USD/thùng; giá xăng RON92 đạt 80,23 USD/thùng, so với đầu tháng 12, giá xăng dầu tăng khoảng 1-2%.
Những yếu tố tác động giá dầu trong tháng 12/2024:
Giá dầu tăng do lo ngại các lệnh trừng phạt bổ sung đối với Nga và Iran có thể khiến nguồn cung dầu bị thắt chặt và động thái giảm lãi suất ở châu Âu và Mỹ sẽ thúc đẩy nhu cầu nhiên liệu.
Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) đã nâng dự báo tăng trưởng nhu cầu dầu toàn cầu năm 2025 lên 1,1 triệu thùng/ngày từ mức 990.000 thùng/ngày trong dự báo tháng trước đó, với lý do Trung Quốc tăng cường các biện pháp kích thích kinh tế, hỗ trợ nhu cầu từ thị trường nhập khẩu lớn nhất thế giới.
Đồng USD đã dao động quanh mức cao nhất trong hai năm, giá dầu đã giảm sau khi đồng USD tăng giá.
Tính chung trong năm 2024, giá dầu thô Brent và dầu thô Mỹ (WTI) giảm 3-5%; xăng RON92 giảm 8%.
Nguồn cung
Theo OPEC, sản lượng dầu toàn cầu trong năm 2024 đạt 103,6 triệu thùng/ngày, tăng so với 102,4 triệu thùng/ngày năm 2023.
Sản lượng dầu của 12 quốc gia OPEC trong tháng 11/2024 tăng 104 nghìn thùng/ngày so với tháng trước đó, đạt trung bình 26,6 triệu thùng/ngày. Sản lượng dầu tăng chủ yếu tại Libya, Iran và Nigeria, trong khi sản lượng giảm tại Iraq, Venezuela và Kuwait.
Tổng sản lượng dầu thô của các nước không thuộc OPEC đạt trung bình 14,01 triệu thùng/ngày trong tháng 11/2024, tăng 219 nghìn thùng/ngày so với tháng trước đó. Sản lượng dầu tăng chủ yếu ở Malaysia và Kazakhstan.
OPEC+ lùi kế hoạch tăng sản lượng đến tháng 4/2025:
Tổ chức các Nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) và các nhà sản xuất lớn ngoài khối (nhóm OPEC+) đã đồng ý trì hoãn kế hoạch tăng sản lượng dầu cho đến tháng 4/2025, thay vì tháng 1/2025 như dự kiến ban đầu.
Tại cuộc họp ngày 5/12, OPEC đã đồng ý kéo dài việc cắt giảm 2 triệu thùng/ngày và 1,65 triệu thùng/ngày đến cuối năm 2026 thay vì cuối năm 2025 như kế hoạch trước đó.
Việc nới lỏng dần kế hoạch giảm 2,2 triệu thùng/ngày sẽ bắt đầu từ tháng 4/2025 và kéo dài đến tháng 9/2026.
Nhóm cũng nhất trí việc Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) tăng sản lượng thêm 300.000 thùng/ngày từ tháng 4/2025 đến cuối tháng 9/2026, thay vì kế hoạch trước đây là bắt đầu vào tháng 1/2025.
Với việc chiếm khoảng một nửa sản lượng dầu toàn cầu, OPEC+ đã dự kiến bắt đầu nới lỏng kế hoạch hạn chế sản lượng từ tháng 10/2024. Tuy nhiên, sự suy giảm trong nhu cầu thế giới cũng như nguồn cung từ ngoài nhóm gia tăng đã buộc OPEC+ phải nhiều lần trì hoãn kế hoạch này.
Các thành viên OPEC+ đang dự trữ khoảng sản lượng 5,86 triệu thùng dầu/ngày, tương đương khoảng 5,7% nhu cầu toàn cầu, thông qua một loạt các bước được thống nhất từ năm 2022 để hỗ trợ thị trường.
Theo số liệu của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), sản lượng dầu của OPEC+ hiện chiếm 48% nguồn cung thế giới, mức thấp nhất kể từ khi nhóm được thành lập vào năm 2016 với thị phần hơn 55%. Mỹ đã trở thành nhà sản xuất dầu lớn nhất thế giới, chiếm khoảng 15%. Sản lượng dầu thô của Saudi Arabia, nhà sản xuất hàng đầu OPEC, chiếm chưa đến 9% tổng sản lượng dầu toàn cầu.
Nguồn cung dầu năm 2024 của khu vực ngoài OPEC dự báo sẽ tăng 1,23 triệu thùng/ngày so với năm 2023, đạt 53 triệu thùng/ngày. Những nước tăng trưởng sản lượng dự kiến ở Canada, Mỹ, Achentina và Trung Quốc.
Mỹ: Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) cho biết, sản lượng dầu thô của Mỹ đạt trung bình 13,2 triệu thùng/ngày trong năm 2024, cao hơn khoảng 300.000 thùng/ngày so với năm 2023.
Xuất khẩu dầu thô của Mỹ sang khu vực Tây Bắc Âu có thể sẽ giảm vào đầu năm 2025, sau khi đạt mức cao kỷ lục vào tháng 11/2024. Nguyên nhân là do mức chênh lệch giá đối với các chuyến hàng chở dầu xuyên Đại Tây Dương giảm và giá cước vận tải tăng lên
Trung Quốc: Trong năm 2024, sản lượng dầu của Trung Quốc dự kiến sẽ tăng 50 nghìn thùng/ngày so với năm trước, đạt trung bình 4,6 triệu thùng/ngày. Tăng trưởng nguồn cung đến từ khu vực miền Bắc Trung Quốc và Biển Đông. Dự báo năm 2025, sản lượng dầu của Trung Quốc sẽ vẫn ổn định ở mức 4,6 triệu thùng/ngày.
Nhu cầu
Báo cáo tháng 12/2024, OPEC đã cắt giảm dự báo về tăng trưởng nhu cầu dầu thô toàn cầu năm 2024, đây là lần điều chỉnh thứ 5 liên tiếp của OPEC.
Theo OPEC, tăng trưởng nhu cầu dầu thô trên thế giới năm 2024 tăng thêm 1,6 triệu thùng/ngày so với năm 2023, lên trung bình 103,8 triệu thùng/ngày, giảm so với mức dự báo tăng trưởng 1,8 triệu thùng/ngày vào tháng trước, với mức tăng trưởng của OECD khoảng 0,1 triệu thùng/ngày và các nước không thuộc OECD khoảng 1,50 triệu thùng/ngày.
Trung Quốc: Theo dữ liệu Hải quan Trung Quốc, nhập khẩu dầu thô của Trung Quốc trong tháng 11/2024 phục hồi, đạt 11,4 triệu thùng/ngày, mức cao nhất kể từ tháng 8 năm 2023. Sự phục hồi về khối lượng trong tháng 11/2024 đối với nhà nhập khẩu dầu thô hàng đầu thế giới diễn ra sau 6 tháng liên tiếp giảm, khi các nhà máy lọc dầu Trung Quốc trong tình trạng biên lợi nhuận yếu và cắt giảm sản lượng.
Các Công ty nhập khẩu dầu của Trung Quốc, bao gồm nhà máy lọc dầu lớn nhất châu Á Sinopec và PetroChina đã tăng lượng dầu thô mua vào khoảng tháng 8/2024 để giao hàng vào tháng 11/2024, chuẩn bị cho việc khởi động lại nhà máy lọc dầu sau đợt bảo dưỡng vào mùa thu và chuẩn bị cho nhu cầu tăng đột biến theo mùa đối với các sản phẩm tinh chế.
Lượng dầu nhập khẩu của Trung Quốc từ thị trường Saudi Arabia và Iraq đã phục hồi vào tháng 11/2024, sau khi Saudi Arabia và Iraq cắt giảm mạnh giá bán chính thức (OSP) đối với các lô hàng được bốc xếp vào tháng 10 sẽ đến vào tháng 11 và tháng 12 năm 2024.
Dữ liệu của Kpler cho thấy Saudi Arabia và Iraq sẽ là những nhà cung cấp dầu thô hàng đầu bằng đường biển cho Trung Quốc trong tháng 11 và tháng 12/2024, tiếp theo là Nga.
Năm 2024, Trung Quốc đã yêu cầu các công ty dầu khí nhà nước bổ sung 8 triệu tấn, tương đương gần 60 triệu thùng dầu thô vào kho dự trữ khẩn cấp của nước này để tăng cường an ninh nguồn cung.
Nhà máy lọc dầu nhà nước Trung Quốc Sinopec cho biết trong triển vọng năng lượng rằng, lượng dầu thô nhập khẩu của Trung Quốc có thể đạt đỉnh sớm nhất là vào năm 2025 và lượng tiêu thụ dầu của Trung Quốc sẽ đạt đỉnh vào năm 2027, khi nhu cầu về dầu diesel và xăng suy yếu.
Dự báo của OPEC: OPEC tiếp tục hạ dự báo nhu cầu dầu thế giới
Ngày 11/12, Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) đã tiếp tục hạ dự báo về tăng trưởng nhu cầu dầu mỏ toàn cầu trong năm 2024 và 2025, đánh dấu lần điều chỉnh giảm tháng thứ 5 liên tiếp.
Trong báo cáo hàng tháng về thị trường dầu mỏ, OPEC dự kiến nhu cầu dầu mỏ toàn cầu sẽ tăng trưởng 1,61 triệu thùng/ngày trong năm 2024, giảm khoảng 210.000 thùng so với mức dự báo tháng trước.
OPEC cho biết việc điều chỉnh này là do dữ liệu cập nhật trong 3 quý đầu năm nay, đặc biệt là sự sụt giảm trong quý 3. Trong khi đó, dự kiến mức tăng trưởng nhu cầu dầu toàn cầu năm 2025 là 1,45 triệu thùng/ngày, giảm 90.000 thùng so với đánh giá của tháng trước.
Tuy nhiên, OPEC cho rằng số liệu này vẫn cho thấy sự tăng trưởng tốt so với mức trung bình trước đại dịch COVID-19.
Từ tháng 8/2024, OPEC đã liên tục hạ dự báo về mức tăng trưởng nhu cầu dầu mỏ thế giới năm 2024 và 2025 trong các báo cáo thị trường hàng tháng.
Nhu cầu toàn cầu chậm lại và nguồn cung tăng từ các nhà sản xuất bên ngoài liên minh OPEC+ đã khiến giá dầu có xu hướng giảm. Trước tình hình này, OPEC+ đã nhất trí duy trì mức cắt giảm sản lượng dầu hiện tại trong quý đầu tiên của năm 2025.
Dự báo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA): IEA dự báo tăng trưởng nhu cầu dầu mỏ yếu trong năm 2025.
Ngày 12/12, Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA) cho biết nguồn cung thị trường dầu mỏ thế giới sẽ dồi dào vào năm 2025, ngay cả sau khi nhóm Các nước xuất khẩu dầu mỏ và các đối tác (OPEC+) gia hạn thỏa thuận cắt giảm nguồn cung.
Theo IEA, tăng trưởng nhu cầu dầu trong năm nay yếu hơn dự kiến, phần lớn là do Trung Quốc sau nhiều năm thúc đẩy mức tiêu thụ dầu mỏ tăng, những thách thức kinh tế và sự chuyển dịch sang xe điện đang làm giảm triển vọng tăng trưởng nhu cầu dầu mỏ tại quốc gia tiêu thụ lớn thứ hai thế giới.
Theo báo cáo của IEA, ngay cả khi OPEC+ không tăng sản lượng trở lại, dự báo nguồn cung dầu mỏ sẽ dư thừa 950.000 thùng/ngày vào năm 2025. Con số này sẽ tăng lên 1,4 triệu thùng/ngày nếu OPEC+ tiếp tục kế hoạch bắt đầu nới lỏng cắt giảm từ cuối tháng 3 năm 2025.
Tổ chức xếp hạng tín nhiệm Fitch Ratings (Mỹ) đưa ra dự báo giá dầu thế giới sẽ giảm từ mức trung bình 80 USD/thùng năm 2024 xuống 70 USD/thùng vào năm 2025 do nhu cầu giảm và sản lượng từ các nước không thuộc Tổ chức các Nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) và những nước đối tác, hay còn gọi là OPEC+, gia tăng dẫn đến tình trạng dư cung.
JPMorgan dự báo thị trường dầu sẽ chuyển từ trạng thái cân bằng trong năm 2024 sang dư thừa 1,2 triệu thùng/ngày vào năm 2025, khi nguồn cung ngoài OPEC+ sẽ tăng 1,8 triệu thùng/ngày vào năm 2025 và sản lượng của OPEC vẫn ở mức hiện tại.
Các nhà phân tích của Macquarie dự kiến rằng tình trạng dư cung dầu sẽ ngày càng gia tăng trong năm tới. Tình trạng sẽ kéo giá dầu Brent xuống mức trung bình 70,50 USD/thùng, từ mức trung bình 79,64 USD/thùng của năm nay.
Trong một động thái có thể hạn chế nguồn cung, hãng Bloomberg đưa tin các nước Nhóm các nền công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) đang xem xét các cách siết chặt giới hạn giá đối với dầu của Nga, chẳng hạn như lệnh cấm hoàn toàn hoặc giảm ngưỡng giá. Liên minh châu Âu và G7 đang áp mức trần 60 USD/thùng đối với dầu Nga từ cuối năm 2022.
Nguồn:Vinanet/Reuters