Đồng tăng giá đã làm nhiều doanh nghiệp của Việt Nam đang lâm vào cảnh tiến thoái lưỡng nan do phải nhập khẩu 100% nguyên liệu đồng.

Một doanh nghiệp sản xuất cáp điện tại Hải Phòng cho biết phải nhập khoảng 2.000 tấn đồng/tháng. Lý do vì khi ký đơn hàng hay tham gia đấu thầu, doanh nghiệp phải áp theo giá cố định (tại thời điểm đó). Nhưng đến khi trúng thầu và nhập nguyên liệu về sản xuất (tức là hai đến ba tháng sau) thì giá đồng đã tăng đáng kể.

Một doanh nghiệp sản xuất cáp điện tại Hải Phòng cho biết phải nhập khoảng 2.000 tấn đồng/tháng. Có thời điểm giá đồng tăng đột biến, mức giá chênh lệch giữa hai tháng liền kề lên đến 500 USD/tấn. Như vậy, khi thực hiện đơn hàng thì doanh nghiệp phải chấp nhận bù lỗ 1 triệu USD. Và dù lỗ, doanh nghiệp vẫn phải làm để không bị mất uy tín với khách hàng.

Dự đoán trước giá đồng sẽ tăng, để giảm thiệt hại, có doanh nghiệp đã liều mua nguyên liệu trước nhưng xin lùi thời gian giao hàng ba tháng. Tuy nhiên, cách làm này cũng tiềm ẩn rủi ro khá lớn. Trước tình hình này, đa phần các doanh nghiệp đã buộc phải tăng giá sản phẩm.

Ngày 10.12.2010, lần đầu tiên trong lịch sử, giá đồng giao ngay tại thị trường London đã lập kỷ lục mới: trên 9.116 USD/tấn, giá giao kỳ hạn ba tháng là 9.069 USD/tấn.

Như vậy, giá đồng thời điểm hiện tại đã tăng 48% so với mức giá thấp nhất trong năm 2010 là 6.091 USD (giá giao ngay ngày 8.6.2010), và tăng khoảng 40% so với mức giá đầu năm nay. Tính trung bình, trong nửa đầu tháng 12, giá đồng tại thị trường London được giao dịch ở mức trên 8.800 USD/tấn.
Tại thị trường New York, giá đồng cũng leo lên mức kỷ lục. Ngày 16.12.2010, giá đồng giao ngay là 9.101 USD/tấn. Còn giá giao kỳ hạn ba tháng là 9.060 USD/tấn.

Đồng tăng giá do dự báo nhu cầu nguyên liệu trong năm 2011 sẽ tăng vượt quá nguồn cung. Nhất là khi kinh tế thế giới hồi phục, nhu cầu nguyên liệu đồng cho xây dựng nhà và sản xuất thiết bị mới sẽ tăng lên.

Có ý kiến cho rằng giá đồng lập kỷ lục vào tháng 12.2010 là tăng bất thường. Vì từ năm 2002 – 2009, diễn biến giá đồng luôn theo chiều hướng tăng dần từ đầu năm và đi xuống trong hai tháng cuối năm. Do cuối năm là thời điểm sản xuất ổn định, hoàn tất đơn hàng nên nhu cầu nhập khẩu đồng ít.

Hơn nữa, trước kia giá đồng gấp ba lần giá nhôm – nguyên liệu chủ yếu để sản xuất cáp điện. Nhưng hiện giá đồng đã gấp bốn lần giá nhôm.

Đồng tăng giá đột biến có thể còn có nguyên nhân từ việc sản lượng đồng của một số nước cung cấp chính cho thị trường thế giới như Chile, Lào, Úc, Philippines… không tăng. Trong khi đó, nhiều mỏ khai thác đồng đã bị đóng cửa do lo ngại nguy cơ gây ô nhiễm môi trường.