Trong lúc dòng xe nhập khó bán, thì các hãng sản xuất trong nước mặc dù đã mất một lượng khách hàng rất lớn là khối cơ quan, tổ chức hành chính Nhà nước sau quy định tạm dừng việc mua sắm xe công bằng tiền ngân sách nhưng những dòng xe thương hiệu quen thuộc với người tiêu dùng vẫn bán chạy.

Theo số liệu mới nhất, 16 doanh nghiệp thành viên của Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) trong tháng 6, tháng khó khăn nhất của thị trường đã bán 9.749 xe các loại, chỉ giảm 1.745 xe so với tháng trước.

Với doanh số này, nếu đem so sánh với tháng 6 năm 2007, lượng xe bán ra của các thành viên VAMA vẫn tăng đến 60%. Dòng xe nội của 11 thành viên khối doanh nghiệp liên doanh cũng giảm không đáng kể, trong đó doanh số bán ra của các dòng sản phẩm mang thương hiệu Honda đã tăng 164 xe trong tháng 6.

Giám đốc một doanh nghiệp nhập khẩu, kinh doanh ôtô tại TP HCM cho biết : "Thị trường ôtô đã có sự phân khúc rõ nét. Đối tượng mua xe sản xuất, lắp ráp trong nước chủ yếu phục vụ nhu cầu đi lại cá nhân, gia đình hoặc hoạt động của doanh nghiệp vừa và nhỏ… xe được mua bằng tiền thực lực nên không phụ thuộc nhiều vào sự tăng giảm của thị trường. Mặt khác, với người dân, đây là tài sản lớn nên tâm lý chọn dòng xe trong nước theo kiểu "ăn chắc mặc bền" cho yên tâm, khỏi mất giá cũng là một yếu tố khiến nhiều người quyết định chọn mua xe nội".

6 tháng đầu năm, lượng xe cả nước nhập khoảng 42.000 chiếc, tổng giá trị 742 triệu USD, bằng với giá trị lượng phụ tùng, linh kiện các doanh nghiệp sản xuất ôtô trong nước phải chi ra để nhập khẩu.

Trong lúc nhiều người sành xe hơi vẫn thích dòng xe nhập cả mới và cũ hơn xe nội bởi lý do chạy "cứng" hơn. Nhưng theo nhận định của Giám đốc một doanh nghiệp nhập khẩu ôtô tại TP HCM: "Sở dĩ xe nhập cạnh tranh không lại với xe sản xuất trong nước do doanh nghiệp nhập khẩu gặp hàng loạt khó khăn khiến giá bán không thể giảm".

Vừa phải chịu áp lực tăng thuế, lại gặp ngay lúc giá đồng USD tăng mạnh. Lượng xe nhập về bình quân mỗi tháng 7.000 chiếc, tháng 6 dù thị trường khó khăn nhưng vẫn có 4.500 xe được nhập về trong khi cả năm 2007, lượng xe nhập khẩu chỉ có 28.000 chiếc. Hàng nhập về nhiều, cung vượt cầu, xe không bán được, để đó chịu lãi suất ngân hàng, nhiều doanh nghiệp đã phải tính đường tái xuất để gỡ vốn chấp nhận thua lỗ. Khách mua chủ yếu là những đối tượng kinh doanh, cùng trong tình trạng khan hiếm tiền mặt hoặc nếu có được ngân hàng cho vay cũng trả không nổi nên nhu cầu giảm.

Tại TP HCM, tình trạng ế ẩm không chỉ xảy ra với loại xe 4 - 7 chỗ có giá tương đương với xe trong nước, mà dòng xe giá rẻ, dưới 20 ngàn USD cũng không thể bán. Giới nhập khẩu xe hơi cho biết, thấy dòng xe giá mềm này hút hàng, trong tháng 3, một vài doanh nghiệp tại Hà Nội đã nhập khoảng 2.000 chiếc từ Hàn Quốc về nhưng đến nay mới bán được rất ít. Xe nhập từ 16 chỗ trở lên cũng không bán được, ngay cả đối với giới vận tải khách, đối tượng có nhu cầu thay xe rất lớn để cạnh tranh thì 2 tháng gần đây, tỷ lệ thay mới xe khách tại 2 Bến xe Miền Đông và Miền Tây cũng đạt rất thấp.

Trong khi đó, xe đã qua sử dụng nhập nguyên chiếc vẫn có đường "lách" khi mức tính thuế phụ thuộc vào số ghế và dung tích xi lanh. Dựa vào đó, một số doanh nghiệp chỉ nhập những loại xe đắt tiền, có giá 100 ngàn USD trở lên về bán cho đối tượng khách có tiền, sành chơi nhằm kiếm lời cao.

Đặc biệt, hàng chục chiếc xe hạng sang với giá từ 300 - 500 ngàn USD vẫn nghiễm nhiên được nhập khẩu về bằng đường hàng không từ đầu năm đến nay, giữa lúc nền kinh tế khó khăn nhưng đã không được Bộ Tài chính tính toán để áp dụng một mức thuế đặc biệt đối với loại xe này.

Thị trường ôtô đang bước vào cuộc cạnh tranh khốc liệt, nhưng đại diện một số doanh nghiệp nhập khẩu còn bức xúc hơn khi phân tích rằng: "Cùng hãng, cùng đời xe nhưng xe mới nguyên chiếc nhập khẩu phải chịu mức thuế 83% trong khi các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp trong nước chỉ phải nộp thuế khoảng 40%. Chỉ cần hàng rào "bảo hộ" thuế chênh lệch cao như vậy, doanh nghiệp trong nước đã thu về khoản lợi nhuận rất lớn". Việc các doanh nghiệp nhập khẩu ôtô bức xúc về chính sách thuế không phải không có cơ sở.