Từ đầu năm 2009, nhiều nền kinh tế phát triển đã không còn áp dụng hạn ngạch đối với nhập khẩu hàng dệt may. Tuy nhiên, những quy định hiện còn tồn tại khiến nhiều nước thành viên WTO thực hiện những hành động chống bán phá giá, và dự kiến số lượng các hành động này vẫn tiếp tục gia tăng.

Sự thắt chặt tín dụng, sự thu hẹp nhu cầu và áp lực cạnh tranh mạnh mẽ trên thị trường đã khiến một loạt lớn các công ty dệt may ở nhiều nước rơi vào phá sản, đóng cửa tạm thời hay vĩnh viễn hoặc sản xuất kinh doanh cầm chừng. Mức tuyển dụng lao động trong ngành dệt may toàn cầu do đó cũng đã giảm mạnh.

Ngành dệt may thế giới hiện nay chịu tác động bởi người mua hơn là nhà sản xuất, và các nhà bán lẻ hàng dệt may lớn ở các nền kinh tế phát triển dẫn đầu về lượng người mua như Wal-Mart, Sears, JC Penny, Liz Claiborne và Gap... đang nắm vai trò chủ đạo trong việc thúc đẩy sự phát triển của thị trường. Các nhà bán lẻ này cũng được mô tả như các nhà sản xuất không có nhà máy. Giá trị gia tăng và lợi nhuận của họ có được từ việc nghiên cứu, phát triển sản phẩm, thiết kế, kinh doanh, tiếp thị và khả năng phản ứng nhanh chóng theo xu hướng tiêu thụ mới của khách hàng.

Các mạng lưới tìm kiếm nguồn hàng trọn gói đang phát triển mạnh trên toàn cầu. Các hãng dệt may mang thương hiệu lớn của Mỹ thường chủ yếu tìm nguồn sản xuất của họ ở Mêhicô và khu vực Caribê, các công ty EU xây dựng mạng lưới mua hàng ở Bắc Phi và Đông Âu, Nhật Bản và những nền kinh tế công nghiệp mới của châu Á tập trung vào những khu vực có mức lương thấp hơn tại châu Á.

Câu chuyện suy thoái kinh tế đã khiến người tiêu dùng hàng dệt may ở nhiều nước chuyển hướng sang tìm kiếm những sản phẩm có giá trị nhưng ở mức giá cạnh tranh. Các thương hiệu xa xỉ đã phải chịu những tác động mạnh nhất, điển hình là trường hợp thương hiệu thời trang Christian Lacroix bắt đầu phá sản vào tháng 5/2009. Cho đến nay, những thương hiệu dệt may có khả năng kết hợp giá trị với năng lực đáp ứng các xu hướng mới của thị trường và có mức độ tồn kho ít là những thương hiệu chiến thắng trong khủng hoảng, đó là Uniqlo ở Nhật Bản, Zara (Inditex), Primark ở châu Âu... Tại Nhật Bản, sự phát triển của chuỗi cửa hàng dệt may bán lẻ nhanh Fast Retailing là một ví dụ về thành công trong khủng hoảng.

Trên thị trường dệt may toàn cầu, Trung Quốc vẫn là lực lượng chính, nhưng không phải là không có đối thủ cạnh tranh. Trung Quốc vẫn là nước xuất khẩu hàng dệt may lớn nhất thế giới. Việc kết thúc hạn ngạch đối với các mặt hàng dệt may nhập khẩu từ Trung Quốc vào các thị trường lớn như Mỹ và châu Âu là rất quan trọng, tuy nhiên, các mức lương cao hơn của người lao động và đồng nhân dân tệ tăng giá đã khiến sản phẩm dệt may Trung Quốc không còn sức hấp dẫn về giá như trước. Xuất khẩu dệt may của Trung Quốc năm 2009 ước tính giảm 15%. Nhiều nước xuất khẩu hàng dệt may khác có chi phí lao động thấp hơn Trung Quốc như Bangladesh, Sri Lanka và Việt Nam đã bắt đầu mở rộng thị phần. Bên cạnh đó, nhiều thị trường nhập khẩu lớn trên thế giới như Mỹ, EU và Nhật Bản cũng muốn giảm sự phụ thuộc nhập khẩu hàng dệt may từ Trung Quốc và đã chuyển hướng hợp tác sang các nhà sản xuất châu Á khác.

Đầu quý III/2009, sự suy giảm bán lẻ hàng dệt may ở khắp các nước phát triển trên toàn cầu đã chạm đáy, và thị trường được kỳ vọng sẽ phục hồi vào năm 2010. Năm 2008, dung lượng thị trường dệt may toàn cầu có trị giá xấp xỉ 460 tỷ USD và ước sẽ đạt 700 tỷ USD vào năm 2010. Để đạt được sự phục hồi vững, 3 điều cần có trong lĩnh vực dệt may nói riêng và nhiều lĩnh vực khác nói chung là tăng lợi nhuận, thị trường toàn cầu phục hồi về nhu cầu và giá tăng.

(Vinanet)