Theo thông báo của chính phủ hôm 4/10, các nhà xuất khẩu sẽ không còn bị yêu cầu Giấy chứng nhận Kiểm tra bắt buộc từ Hội đồng Kiểm tra Xuất khẩu (EIC) hoặc các cơ quan của Hội đồng này đối với các lô hàng xuất khẩu sang các nước châu Âu ngoài EU, Vương quốc Anh và khối EFTA (Hiệp hội Thương mại Tự do Châu Âu) gồm bốn quốc gia - bao gồm Iceland, Liechtenstein, Na Uy và Thụy Sĩ. EIC là một cơ quan trực thuộc Bộ Thương mại, chịu trách nhiệm đảm bảo chất lượng hàng xuất khẩu.

Việc miễn trừ này sẽ có hiệu lực trong 6 tháng, đến ngày 2/4/2026, và sẽ mang lại lợi ích cho các nhà xuất khẩu nhắm đến các thị trường như Thổ Nhĩ Kỳ, Serbia, Bosnia và Herzegovina, Ukraine, Moldova và các thị trường khác ngoài EU và ngoài EFTA.

Giải thích mục tiêu của động thái này, một quan chức chính phủ cấp cao cho biết việc nới lỏng chứng nhận bắt buộc đối với các nước ngoài EU sẽ giúp các nhà xuất khẩu Ấn Độ khai thác các thị trường mới và tăng cường cơ hội xuất khẩu.

Việc nới lỏng các tiêu chuẩn chứng nhận cũng phù hợp với việc thu hoạch lúa, thường bắt đầu vào tuần đầu tiên của tháng 10. Theo ước tính của chính phủ, sản lượng lúa trong năm 2025-2026 dự kiến sẽ đạt mức kỷ lục 151 triệu tấn.

Động thái của chính phủ được thiết kế để giảm chi phí tuân thủ và đẩy nhanh việc vận chuyển vào thời điểm các nhà xuất khẩu đang tìm cách mở rộng sang các khu vực địa lý thay thế.

Giấy chứng nhận kiểm định là một tài liệu chứng nhận sự an toàn và chất lượng của hàng hóa xuất khẩu trước khi hàng được vận chuyển ra nước ngoài.

Tuy nhiên, yêu cầu kiểm tra bắt buộc sẽ vẫn được áp dụng đối với các lô hàng gạo xuất khẩu đến 27 quốc gia thành viên EU, Vương quốc Anh và các nước EFTA. Ấn Độ có Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) với các quốc gia EFTA, có hiệu lực từ ngày 1/10/2025.

Vương quốc Anh đã được liệt kê riêng kể từ khi chính thức rời khỏi EU vào tháng 1/2020 sau Brexit.

Tổng cộng, các điểm đến này (tổng cộng 32 thị trường ở châu Âu), nơi vẫn cần chứng nhận.

Việc nới lỏng sẽ cho phép các nhà xuất khẩu gạo Ấn Độ khai thác thị trường xuất khẩu của khoảng 18 quốc gia châu Âu ngoài EU.

Các bên liên quan trong ngành hoan nghênh việc miễn trừ này, chỉ ra rằng việc này sẽ cho phép thông quan nhanh hơn và cải thiện khả năng cạnh tranh của Ấn Độ tại các thị trường nhỏ hơn nhưng đầy hứa hẹn. "Sự phát triển này có ý nghĩa quan trọng vì sẽ giúp đơn giản hóa quy trình xuất khẩu, giảm gánh nặng tuân thủ và thúc đẩy xuất khẩu từ nước này", ông Vijay Setia, cựu chủ tịch Hiệp hội Xuất khẩu Gạo Toàn Ấn Độ (AIREA), cho biết.

Theo những người am hiểu vấn đề này, quyết định được đưa ra sau khi tham vấn với các hiệp hội thương mại và các bên liên quan khác, những người đang tìm cách giảm bớt các yêu cầu kiểm tra nghiêm ngặt tại các thị trường châu Âu ngoài EU. "Đây là một bước đi tích cực đúng hướng, mang lại lợi ích cho nông dân và thúc đẩy xuất khẩu từ Ấn Độ", Raminder Singh, thư ký báo chí của Kirti Kisan Union, một tổ chức nông dân, cho biết.

Ấn Độ, quốc gia xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới với gần 40% thị phần toàn cầu, đang gặp khó khăn khi xuất khẩu sang Mỹ kể từ khi Washington áp đặt mức thuế suất cao 50%.

Các nhà phân tích thương mại cho biết việc miễn trừ này không chỉ mang lại sự hỗ trợ cho các nhà xuất khẩu mà còn phù hợp với nỗ lực của Ấn Độ nhằm đáp ứng nhu cầu mới tại châu Âu trong khi các cuộc đàm phán giai đoạn cuối với EU về một hiệp định thương mại tự do vẫn đang tiếp tục.

"Với việc Ấn Độ và EU đang nỗ lực hướng tới việc hoàn tất một thỏa thuận thương mại cùng có lợi, các nhà xuất khẩu sẽ có lợi thế trong việc thúc đẩy nhiều loại nông sản, bao gồm cả gạo. Việc nới lỏng các tiêu chuẩn chứng nhận, mặc dù nhắm vào các thị trường nhỏ, sẽ giúp thúc đẩy các sáng kiến đa dạng hóa xuất khẩu của Ấn Độ", Abhash Kumar, một nhà kinh tế thương mại, cho biết.

Tổng diện tích trồng lúa ở Ấn Độ cho vụ Kharif 2025-2026 được báo cáo là 44,15 triệu ha, tăng 1,4% so với năm trước, chủ yếu nhờ mưa gió thuận lợi và việc chính phủ tăng giá hỗ trợ tối thiểu cho lúa. Ngoài ra, tổng sản lượng lúa năm 2024-2025 ước tính đạt 149 triệu tấn, theo ước tính sơ bộ lần thứ ba do Bộ Nông nghiệp Liên bang công bố.