Theo dữ liệu hải quan công bố hôm thứ Hai (13/01), Trung Quốc - nước nhập khẩu đậu tương lớn nhất thế giới - đã mua 105,03 triệu tấn trong năm 2024, tăng 6,5% so với năm trước.
Bà Rosa Wang, nhà phân tích tại công ty tư vấn nông nghiệp JCI có trụ sở tại Thượng Hải, cho biết lượng nhập khẩu kỷ lục này được thúc đẩy bởi giá đậu tương trên sàn CBOT giảm trong năm 2024, biên lợi nhuận ép dầu cao và tâm lý chuẩn bị đối phó với nguy cơ chiến tranh thương mại.
Theo tính toán của Reuters dựa trên dữ liệu hải quan, lượng hàng nhập khẩu trong tháng 12/2024 giảm 19,1% xuống còn 7,94 triệu tấn so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là mức nhập khẩu thấp nhất trong vòng 4 năm qua và thấp hơn ước tính khoảng 8,2 triệu tấn của các nhà phân tích.
“Điều này có thể liên quan đến tốc độ thông quan hải quan,” bà Wang nhận định.
Trong những tháng cuối năm 2024, các nhà nhập khẩu Trung Quốc đã tăng cường mua đậu tương Mỹ với khối lượng lớn hơn bình thường, dù đậu tương Brazil có giá rẻ hơn, để phòng ngừa nguy cơ chiến tranh thương mại giữa Bắc Kinh và Washington dưới thời tổng thống Trump.
Ông Trump, người sẽ nhậm chức vào ngày 20/1, đã cam kết áp mức thuế quan lên tới 60% đối với hàng hóa Trung Quốc. Các nhà phân tích nhận định rằng điều này sẽ làm gián đoạn thương mại quốc tế, tăng chi phí và có thể dẫn đến các biện pháp trả đũa từ phía Trung Quốc.
Mặc dù chưa rõ Trung Quốc sẽ phản ứng thế nào với các mức thuế quan mới của Mỹ, nhưng các thương nhân tại Trung Quốc cho biết họ đã chuẩn bị đối phó bằng cách đa dạng hóa nguồn cung và tăng cường dự trữ.
Ngay cả khi không xảy ra chiến tranh thương mại, nguồn cung dồi dào và biên lợi nhuận ép dầu yếu dự kiến sẽ làm giảm nhu cầu nhập khẩu đậu tương từ Mỹ trong tương lai, theo báo cáo của BMI Research.
"Dù chính quyền Trump có thể làm bùng phát lại căng thẳng thương mại giữa Mỹ - Trung và Trung Quốc có khả năng áp thuế lên xuất khẩu đậu nành của Mỹ, chúng tôi dự đoán sự giảm sút nhu cầu của Trung Quốc sẽ làm giảm tác động lên giá," BMI Research nhận định.
Biên lợi nhuận ép dầu tại trung tâm chế biến chính của Trung Quốc ở Rizhao đã âm từ tháng 11/2024 và gần đây ghi nhận mức lỗ 225,04 nhân dân tệ (tương đương 30,69 USD) mỗi tấn đậu tương chế biến.