Số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam cho thấy, kim ngạch ghẹ từ trong 11 tháng năm 2025 tăng 9% so với cùng kỳ 2024. Riêng thị trường Mỹ đạt gần 67 triệu USD, tăng 15% so với cùng kỳ.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), tỷ trọng áp đảo trên cho thấy Mỹ đang chi phối xuất khẩu ghẹ của Việt Nam, nhưng đồng thời cũng khiến ngành ghẹ Việt Nam đối mặt với rủi ro nếu Mỹ thay đổi chính sách, ví dụ như quy định về MMPA, trở thành biến số sống còn cho giai đoạn 2026.

Theo phân tích của VASEP, riêng tháng 11/2025, tổng xuất khẩu ghẹ đạt gần 10 triệu USD, trong đó Mỹ chiếm hơn 86% kim ngạch, tăng 17% so với cùng kỳ năm 2024.

Nhu cầu tại Mỹ, đặc biệt đối với nhóm sản phẩm thịt ghẹ thanh trùng, tiếp tục là động lực quan trọng, khi thị trường này phụ thuộc lớn vào nguồn cung nhập khẩu.

Cơ quan Nghề cá thuộc Cục Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Hoa Kỳ (NOAA) đã xác định: các sản phẩm thủy sản nhập khẩu vào nước này từ những nghề cá không được “công nhận tương đương” sẽ bị cấm nhập vào Mỹ từ ngày 1/1/2026.

Đồng thời, NOAA cũng lưu ý cơ chế Chứng nhận thuỷ sản, sản phẩm thuỷ sản đạt yêu cầu xuất khẩu vào Hoa Kỳ : ngay cả khi một lô hàng không thuộc diện cấm, nhưng “trùng mã số Biểu thuế Hài hòa Hoa Kỳ (HTS)/cùng nước xuất xứ” với nhóm bị cấm, hàng có thể phải kèm chứng nhận để chứng minh không liên quan nghề cá bị cấm từ 1/1/2026. Quy định này có thể làm tăng chi phí tuân thủ và kéo dài thời gian thông quan các lô hàng nhập khẩu vào Mỹ.

Trong một diễn biến gần đây, Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ đã chính thức ban hành Lệnh đình chỉ vụ kiện giữa Viện Thủy sản Quốc gia Mỹ (NFI), Hiệp hội Nhà hàng Quốc gia Mỹ (NRA) cùng một số doanh nghiệp thủy sản Mỹ với Chính phủ Hoa Kỳ – liên quan đến việc thực thi Đạo luật Bảo vệ Động vật Có vú Biển (MMPA). Theo lệnh này, ngày có hiệu lực 1/1/2026 của lệnh cấm nhập khẩu ghẹ từ Việt Nam, Philippines, Indonesia và Sri Lanka đã được tạm hoãn cho đến khi Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA/NMFS) hoàn tất việc xem xét lại các “khả năng so sánh tương đương” – tức là đánh giá về mức độ tương đương trong việc bảo vệ động vật có vú biển giữa các quốc gia xuất khẩu và Mỹ.

Theo VASEP, việc tạm hoãn không đồng nghĩa rủi ro đã hết. Đây là “khoảng thời gian vàng” để Việt Nam hoàn thiện hồ sơ, củng cố bằng chứng tuân thủ và chuẩn hóa chuỗi truy xuất.