Việc thông quan hàng hoá nhập khẩu thông thường diễn ra trong vòng 24 giờ đối với hàng vận tải đường không và từ 2-3 ngày đối với hàng vận tải đường biển, tuỳ thuộc vào cảng nhập cảnh.

Quy định về thủ tục thông quan nhập khẩu vào Nam Phi

Tất cả chứng từ liên quan phải được nộp cho bộ phận ‘Customs and Excise’, trực thuộc Tổng cục thuế Nam Phi (South African Revenue Service) tại cảng đến trước khi hàng hoá được thông quan. Hầu hết các loại hàng hoá nhập khẩu phải được khai báo trong tờ khai nhập cảnh hàng hoá ‘Bill of entry’ (Form DA 500).

Các chứng từ, tài liệu bắt buộc cần phải xuất trình cho hải quan trong bộ hồ sơ nhập khẩu gồm:

- Tờ khai nhập cảnh hàng hoá: Bill of entry (Form DA500)

- Bản kê tỷ giá ngoại tệ và tiền địa phương ZAR và giá trị lô hàng nhập khẩu tính theo tỷ giá đó: Customs Worksheet

- Hoá đơn thương mại: Commercial invoice

- Giấy phép nhập khẩu, nếu có: Import permit, áp dụng đối với hàng hoá thuộc diện quản lý nhập khẩu. Số giấy phép và ngày hết hạn của giấy phép phải được thể hiện trong Form DA 500

- Giấy phép nhập khẩu đặc biệt: Special import certificates or permits, áp dụng đối với hàng hoá thuộc diện cần kiểm tra (inspection) hoặc cần giấy phép đặc biệt của cơ quan hữu quan của Nam Phi

- Chứng từ vận tải: transport documents (‘Bill of Lading (sea)’, ‘air waybill (air)’, ‘freight transit order (rail)’, ‘road 'waybill'’)

Nếu tất cả chứng từ xuất trình hợp lệ và đầy đủ, bộ chứng từ sẽ được hải quan (bộ phận customs and excise) đóng dấu, đồng thời với việc nhà nhập khẩu hoàn thành việc nộp thuế nhập khẩu (import duties), thuế tiêu thụ đặc biệt (excise duties (nếu có)), và thuế VAT, hàng hoá chính thức được thông quan

- Chứng nhận xuất xứ: Certificate of Origin (Form DA59), áp dụng đối với một số loại hàng hoá nhất định như hàng hoá đang bị điều tra chống bán phá giá hoặc hàng hoá thuộc diện ưu đãi nhập khẩu theo quy định của điều ước quốc tế

Hàng hoá nhập khẩu vào Nam Phi từ các nước SACU và các nước như Botswana, Lesotho, Namibia and Swaziland không phải khai báo tờ khai nhập cảnh ‘Bill of Entry’ và không phải nộp thuế nhập khẩu, chỉ phải nộp thuế VAT.

Từ tháng 10/2006, Tổng cục thuế Nam Phi (SA Revenue Service) đưa vào áp dụng một bộ chứng từ quản lý thống nhất (a Single Administrative Document (SAD)) để tạo thuận lợi cho việc thông quan hàng hoá nhập khẩu, buôn bán qua biên giới và quá cảnh. Theo quy định, bộ chứng từ bắt buộc gồm:

- Một bản copy vận đơn có thể thương lượng (one negotiable copy Bill of Lading) và hai bản copy vận đơn không thể thương lượng (two non-negotiable copies of the Bill of Lading). Vận đơn có thể ghi “chuyển thẳng (straight)” hoặc “theo lệnh (to order)”.

- Chứng nhận xuất xứ Form DA59 (có thể download form DA 59 tại http://www.sars.gov.za/home.asp?pid=4153&tid=60&s=forms&show=1084) áp dụng trong trường hợp mức thuế áp dụng thấp hơn mức thuế thông thường đánh vào hàng hoá nhập khẩu, hoặc áp dụng đối với hàng hoá thuộc diện chịu thuế chống bán phá giá hoặc thuế đối kháng. Đây là form bắt buộc về hình thức format, nội dung, kích thước và không cần chứng nhận của Phòng Thương mại (Chamber of Commerce). Một bản DA 59 đã ký phải được gửi kèm hoá đơn thương mại gốc.

- Bốn bản copy và một bản gốc của hoá đơn thương mại. Người bán hàng phải cung cấp trong hoá đơn thương mại các thông tin cần thiết để người nhập khẩu làm thủ tục thông quan và để cơ quan hải quan có thể xác định giá trị tính thuế. Hoá đơn sẽ không được chấp nhận nếu không có miêu tả chi tiết tính chất, đặc điểm tự nhiên và quy cách hàng hoá cùng với các đặc tính khác bắt buộc phải miêu tả để hải quan xác định thuế nhập khẩu và phục vụ thống kê.

- Một bản copy của chứng nhận bảo hiểm hàng hoá đối với hàng hoá vận chuyển đường biển.

- Ba bản copy của Phiếu đóng gói (Packing List). Thông tin trong phiếu đóng gói phải nhất quán với thông tin trong các chứng từ khác.

- Giấy phép nhập khẩu được áp dụng đối với một số mặt hàng thuộc diện quản lý nhập khẩu. Người nhập khẩu phải có trong tay một giấy phép cho phép nhập khẩu trước ngày xếp hàng (shipment). Nếu không có giấy phép nhập khẩu sẽ phải nộp phạt. Giấy phép này không được chuyển nhượng và chỉ có người được cấp mới được sử dụng giấy phép này. Giấy này chỉ có hiệu lực trong thời hạn năm dương lịch mà giấy được cấp. Giấy phép nhập khẩu do Cục quản lý xuất nhập khẩu thuộc Uỷ ban Quản lý thương mại quốc tế, Bộ Công Thương Nam Phi cấp.

Director of Import and Export Control

International Trade Administration Commission (ITAC)

Tel: +27 (0)12 394 3590+27 (0)12 394 3590/1; Fax: +27 (0)12 394 0517

Các giấy tờ cần thiết khác gồm: form hoàn thuế ‘rabate permit 470.03’ áp dụng đối với hàng nguyên liệu thô nhập để chế biến và tái xuất, chứng nhận đã nộp tất cả các khoản thuế liên quan.

Nhà nhập khẩu có thể làm thủ tục thông quan hàng hoá nhập khẩu trước khi hàng đến cảng của Nam Phi để khỏi phải mất thời gian chờ đợi. Thông thường, các công ty tại Nam Phi sử dụng dịch vụ thông quan của hãng vận tải ‘freight forwarder’ để nhanh chóng và thuận tiện. Hãng vận tải có thể nộp hồ sơ xin cấp số đăng ký (registration numbers), tất cả các loại giấy phép (licenses), mã thuế (tariff headings) và giúp phân loại hàng hoá (classifying goods), và làm các thủ tục thông quan khác một cách nhanh chóng và vận chuyển thẳng hàng hoá đến kho của nhà nhập khẩu sau khi hoàn tất các thủ tục.

Nguồn:Vinanet