An ninh năng lượng và phát triển ngành năng lượng bền vững luôn là mối quan tâm hàng đầu của Chính phủ Việt Nam. Bộ Công Thương đảm nhận trọng trách điều hành, cung ứng đủ năng lượng cho quốc gia, đáp ứng nhu cầu cho phát triển đất nước.

Việt Nam là quốc gia đang trên đà phát triển. Dự báo, tốc độ tăng trưởng nhu cầu điện toàn quốc giai đoạn 2016-2020 là 10,6%/năm, giai đoạn 2021-2025 là 8,5%/năm, giai đoạn 2026-2030 là 7,5%/năm. Mặc dù tốc độ tăng trưởng nhu cầu điện trong thời gian tới sẽ giảm nhiều so với trước đây, nhưng nhu cầu điện cho sản xuất và đời sống vẫn rất cao.

Theo báo cáo của Bộ Công Thương, với kịch bản tăng trưởng GDP bình quân 7%/năm thì nhu cầu năng lượng cho năm 2020 phải đạt 235 tỷ kWh điện; đến năm 2025 cần 352 tỷ kWh và đến 2035 là 506 tỷ kWh điện. Để đáp ứng nhu cầu điện cao như vậy cần khoảng 60.000MW công suất nguồn điện vào năm 2020 và 130.000MW năm 2030. Đây là một thách thức rất lớn đặt ra cho ngành năng lượng Việt Nam. Bên cạnh các giải pháp đảm bảo cung ứng nguồn điện, việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả sẽ góp phần quan trọng trong việc đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, góp phần phát triển kinh tế - xã hội.

Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả là một giải pháp thiết thực giúp cải thiện hiệu quả của nền kinh tế, đồng thời giúp bảo tồn nguồn năng lượng quốc gia, bảo vệ môi trường và giảm phát thải khí nhà kính, đóng góp cho công cuộc giảm thiểu các tác động của biến đổi khí hậu toàn cầu. Nhận thức được vai trò của giải pháp này, trong những năm qua, Chính phủ Việt Nam đã không ngừng nỗ lực để tăng cường hiệu quả sử dụng năng lượng thông qua ban hành nhiều chính sách liên quan cũng như phát động triển khai những hoạt động cụ thể để thúc đẩy việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả toàn xã hội. Trong đó, Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (VNEEP) được triển khai trong giai đoạn 2006-2015 đã giúp tiết kiệm được trên 15 triệu tấn dầu quy đổi (TOE). Đặc biệt, Bộ Công Thương với vai trò là cơ quan chủ trì, thường trực Ban chỉ đạo đã triển khai tích cực, đạt kết quả cao. Chương trình đã giảm lần lượt 3,4 và 5,65% tổng năng lượng tiêu thụ cho giai đoạn 2006-2010 và giai đoạn 2011-2015. Trung bình, cả nước đã tiết kiệm được trên 9 tỷ kWh, tương đương 15.000 tỷ đồng, với mức tiết kiệm bình quân đạt 1,5% tổng điện năng tiêu thụ hằng năm.

Đây là tiền đề quan trọng cho phép cả nước cần phải tiếp tục đẩy nhanh, mạnh việc cải thiện chất lượng sử dụng điện, coi tiết kiệm điện là một giải pháp then chốt để giảm thiểu nguy cơ thiếu điện trong giai đoạn 2020 – 2025. Ngày 13 tháng 3 năm 2019, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định 280/QĐ-TTg về việc phê duyệt Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019-2030 tiết kiệm được từ 5-7% tổng tiêu thụ năng lượng toàn quốc trong giai đoạn đến năm 2025 và đạt từ 8-10% trong cả giai đoạn từ 2019 đến năm 2030, tương đương khoảng 60 triệu tấn dầu quy đổi (TOE).

Cùng với Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả được ban hành năm 2010, Nghị quyết 55/NQ/TW ngày 11 tháng 02 năm 2020 về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 của Bộ Chính trị, Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 7 tháng 5 năm 2020 về tăng cường tiết kiệm điện giai đoạn 2020-2025 và các văn bản liên quan khác, sự ra đời và triển khai Chương trình cho thấy tầm nhìn chiến lược và chính sách nhất quán của Đảng, Nhà nước và Chính phủ Việt Nam tới lĩnh vực sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Triển khai Chương trình VNEEP3, Bộ Công Thương đã phối hợp với các Bộ, ngành địa phương xây dựng kế hoạch triển khai Chương trình năm 2020 và giai đoạn 2021-2025. 63 tỉnh thành trong cả nước đã và đang xây dựng kế hoạch hành động chi tiết, trong đó nhiều địa phương đã ban hành kế hoạch thực hiện Chương trình trên địa bàn. Bộ cũng đã hoàn thiện Khung kế hoạch 5 năm bám sát 9 hợp phần của Chương trình với đồng bộ nhiều giải pháp cụ thể. Các hoạt động tập trung vào: Rà soát, xây dựng và hoàn thiện khung pháp lý; Hỗ trợ kỹ thuật tài chính thúc đẩy TKNL; Xây dựng trung tâm dữ liệu năng lượng Việt Nam; Tăng cường năng lực; Đẩy mạnh truyền thông, hợp tác quốc tế, nghiên cứu khoa học.

Tại Hội nghị, Bộ Công Thương đã trình bày kế hoạch triển khai các hoạt động thuộc Chương trình VNEEP3 cho các năm 2020, 2021 và những năm tiếp theo. Đồng thời, Bộ cũng đưa ra hướng dẫn các địa phương triển khai thực hiện Nghị định 20/CT-TTg về tăng cường tiết kiệm điện 2020 - 2025.

Hội nghị cũng dành nhiều thời gian cho đại diện Tập đoàn Điện lực Việt Nam, một số sở, ban ngành địa phương và các doanh nghiệp tích cực trình bày, trao đổi và chia sẻ kinh nghiệm liên quan đến thực thi tiết kiệm năng lượng và nâng cao hiệu suất tiết kiệm năng lượng. Điều này cho thấy sự quan tâm nghiêm túc và sự đồng hành chặt chẽ của tất cả các cấp, các ngành và toàn xã hội tới lĩnh vực sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, đây cũng là nền tảng quan trọng đảm bảo cho Chương trình VNEEP3 triển khai thành công và đạt được những mục tiêu mong đợi.