Đồng tiền tệ này bắt đầu hoạt động vào ngày 1/1/2002 đã tạo ra một bước ngoặt lịch sử và trở thành một trong những biểu tượng quyền lực cho diện mạo châu Âu. Trải qua những hoàn cảnh khó khăn, khi khủng hoảng kinh tế toàn cầu đã nhấn chìm các thị trường châu Âu, nhưng đồng Euro vẫn không bị chao đảo. Và giống như bất kỳ một sự chào đón nào khác cho một vị thế mới, nó có những đồng minh mới: một loạt các nước xin tham gia vào khu vực đồng tiền chung châu Âu này.

Đó là một thành quả đáng chú ý cho một loại tiền tệ mà đối thủ toàn cầu duy nhất là đồng USD, với lịch sử tồn tại đã kéo dài 2 thế kỷ. Tuy nhiên trên thực tế ngày 1/1/1999 khi 11 nước châu Âu chốt tiền tệ của họ cùng với tỷ lệ trao đổi cố định thì đồng tiền tệ này (Euro) vẫn chưa được đưa vào hoạt động. Ba năm sau đó các đồng xu và tiền giấy Euro mới thực sự xuất hiện để thay thế tiền giấy một số quốc gia ở khu vực này trong một hoạt động trao đổi khá lớn.

Hiện tại khu vực sử dụng đồng tiền chung châu Âu đã lên đến 15 thành viên lớn và có dân số tổng cộng với khoảng 320 triệu. Và, ngày càng có nhiều người trực tiếp sử dụng đồng tiền tệ này, từ các nước chuẩn bị là thành viên mà tiền của họ cũng liên quan tới đồng Euro hay với các nước như Montenergo và Kosovo. Thuộc địa châu Phi cũ của Pháp cũng lấy đồng Euro làm đồng tiền tệ chính. Điều đó có nghĩa là khoảng 500 triệu người phụ thuộc vào đồng Euro hay chịu ảnh hưởng bởi đồng tiền này. Chủ tịch Uỷ ban châu Âu - ông Jose Manuel Barroso - tán dương đồng Euro vì khả năng gây lạm phát thấp hơn, tỷ lệ trao đổi thấp hơn và khả năng ổn định giá cả tốt hơn và giúp tạo ra 16.000 việc làm khiến cho tỷ lệ thất nghiệp đã giảm từ mức 9% của năm 1999 xuống còn 7% vào năm 2007. Trực tiếp hơn, đồng Euro đang che chở cho các bang thành viên trong cuộc khủng hoảng kinh tế, ngăn chặn một cuộc khủng hoảng tiền tệ tiếp theo chân của khủng hoảng tài chính.  “Đồng Euro đang che chở cho các doanh nghiệp khỏi những rủi ro trong trao đổi mà họ đã từng vấp phải trong các cuộc khủng hoảng trước.” Ông Barraso nói “ Đơn giản là đồng  Euro đã hoạt động một cách tích cực.”

Trước đồng Euro, một cuộc khủng hoảng tài chính tại châu Âu đã xảy ra cùng với một khủng hoảng tiền tệ: tiền tệ vận hành yếu hơn, sự can thiệp của các ngân hàng trung ương và cuối cùng là sự sụp đổ của hệ thống tỷ suất ngang nhau. Ông Hans Martens - nhà điều hành chủ chốt của trung tâm chính sách châu Âu cho hay “Tôi đã sống qua khủng hoảng tiền tệ và đồng tiền tệ này đã trải qua những những thời kỳ không mấy suôn sẻ.” Ông nói thêm “ Tuy nhiên cách mà đồng Euro đối phó với khủng hoảng tài chính là  hoàn toàn tuyệt vời. Bạn có một hòn đảo lớn ổn định, với các quốc gia nhỏ thành viên  được chở che khi những đợt sóng lớn trở lên dữ dội hơn.”

Lễ kỷ niệm 10 năm của đồng Euro sẽ chứng kiến khi vực chung châu Âu đón chào thành viên thứ 16 là Slovakia. Tám nước Đông Âu và Trung Âu khác đã đặt ra mục tiêu gia nhập khu vực này trong thời gian 6 năm tới, trong đó có Ba Lan, một nước đang vấp phải những khó khăn bị phản đối trong việc xác lập chính trị do những hoạt động gần đây của đồng tiền tệ nước này. Đồng Euro cũng đã có một số thay đổi không như mong đợi do khủng hoảng tài chính. Người Đan Mạch đã ủng hộ cho việc tham gia vào khu vực đồng tiền chung châu Âu vào năm 2.000 nhưng họ chờ đợi một cuộc trưng cầu ý dân trong tháng 3. Iceland thậm chí không phải là một thành viên của Châu Âu cũng đang cân nhắc tới Euro hóa đơn phương sau khi chứng kiến đồng tiền tệ nước mình chao đảo gần 80% so với đồng Euro trong tháng 9 và tháng 10.

Và đáng nói nhất là Anh, quốc gia vẫn sử dụng đồng tiền của mình (đồng Bảng Anh) song song với đồng Euro - đang chào đón nồng nhiệt đồng tiền tệ này. Gần đây ông Barraso đã tuyên bố rằng London trước đây và hiện tại đang tiếp cận gần hơn vào khu vực châu Âu và cộng động có vai trò quan trọng ở Anh này nghĩ họ nên gia nhập khu vực này. Có thể là nói quá một chút nhưng một thông báo của nhóm nghiên cứu Chatham House đã cảnh báo rằng khu vực châu Âu đang lớn mạnh, những rủi ro đang tồn tại của Anh đã ngăn chặn những hội thảo và hợp tác sâu rộng của khu vực châu Âu, gồm cả trong khu vực chung về các điều luật thị trường tài chính. Không thể phủ nhận là đồng bảng Anh đang sụt giảm mạnh mẽ. Cách đây hai năm 1 Euro chỉ bằng 0,65 bảng Anh. Hiện tại sự sụp đổ hàng loạt của các ngân hàng, các vụ cứu trợ của chính phủ và thị trường nhà đất xuống dốc đã gây ra các đợt cắt giảm tỷ lệ lãi suất hàng loạt thì tiền tệ châu Âu đang có tỷ lệ tương đương với đồng bảng Anh. Các cuộc tranh luận ở Anh đã nhiều thay đổi lớn. Ông Jean Pisani-Ferry, giám đốc chi nhánh tại Brussels của công ty Bruegel nói “Những khó khăn chính trị sẽ vẫn còn nhưng nó đã thay đổi nhận thức của Anh như một hệ thống hoàn hảo.”

Ông Pisani-Ferri nói rằng khủng hoảng tài chính có một thời kỳ nhất định với đồng Euro, nhưng ông cũng cảnh báo không nên quá khen ngợi. Đồng Euro vẫn có cơ hội để thay thế đồng USD như một loại tiền tệ toàn cầu. Chỉ 27% dự trữ trao đổi toàn cầu do đồng Euro nắm giữ, trong khi đó đồng USD nắm giữ tới 62%.

Và ông cũng cho hay thập kỷ đầu tiên đã để lại những dấu ấn với các cuộc tranh luận về quỹ và những luận bàn xoay quanh các chính sách tiền tệ của ngân hàng TW Châu Âu khi tập trung chủ yếu vào việc điều chỉnh sự phân kỳ lớn trong kinh tế vĩ mô, giống như những bong bóng trong thị trường bất động sản gần đây của Iceland và Tây Ban Nha. Ông Pisani-Ferry cho hay “Khu vực chung châu Âu cần có khả năng hơn trong việc hành động kịp thời để ngăn chặn khủng hoảng .” Ông nói thêm “Đó là một quá trình chậm chạp” nhưng nó có thể trở thành một chặng đường dài trong 10 năm tới.