Ngày 16/12/2025 Trung Quốc đã quyết định giảm mạnh thuế nhập khẩu đối với thịt lợn từ Liên minh châu Âu trị giá hơn 2 tỷ USD trong phán quyết cuối cùng của cuộc điều tra chống bán phá giá, được xem là phản ứng trước việc khối EU áp thuế đối với xe điện Trung Quốc.
Ngành công nghiệp thịt lợn châu Âu bày tỏ sự vui mừng trước quyết định này, mặc dù họ cho rằng việc áp thuế vẫn sẽ gây thiệt hại cho ngành công nghiệp thịt của EU. Ủy ban châu Âu bày tỏ lo ngại và cam kết bảo vệ các nhà xuất khẩu.
Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết: Trung Quốc áp thuế từ 4,9% đến 19,8% đối với thịt lợn nhập khẩu từ khối EU trong thời hạn 5 năm, bắt đầu từ ngày 17/12/2025, thấp hơn nhiều so với mức thuế 15,6% - 62,4% được áp đặt trong quyết định sơ bộ hồi tháng 9/2025.
Các nhà nhập khẩu sẽ được hoàn trả khoản chênh lệch giữa mức thuế đã trả kể từ tháng 9/2025.
Quyết định này đã giảm nhẹ một phần cho các nhà sản xuất châu Âu phụ thuộc nhiều vào thị trường Trung Quốc, đặc biệt là đối với nội tạng lợn - như tai lợn và chân lợn - vốn hiếm khi được tiêu thụ ở những thị trường khác.
Ủy ban Châu Âu đánh giá cao việc tuân thủ WTO
Cuộc điều tra chống bán phá giá của Trung Quốc bắt đầu vào tháng 6/2024 và đã ảnh hưởng đến các nước xuất khẩu thịt lợn lớn như Tây Ban Nha, Hà Lan và Đan Mạch.
Năm 2024, hơn một nửa trong số 4,8 tỷ USD giá trị thịt lợn nhập khẩu của Trung Quốc đến từ thị trường EU, trong đó nhập khẩu nhiều nhất từ Tây Ban Nha. Theo số liệu của chính phủ Tây Ban Nha, con số đó chiếm 17,6% tổng lượng xuất khẩu thịt lợn của EU, cao thứ hai sau Anh, quốc gia nhập khẩu 29,7%.
Trong một tuyên bố hôm 16/12/2025, Ủy ban châu Âu cho rằng cuộc điều tra của Trung Quốc là "dựa trên những cáo buộc đáng ngờ và bằng chứng không đầy đủ".
Trung Quốc cam kết bảo vệ nông dân và các nhà xuất khẩu EU trước điều mà họ gọi là "việc lạm dụng các công cụ phòng vệ thương mại" và cho biết họ đang "đánh giá cẩn thận tất cả thông tin hiện có để đảm bảo tuân thủ các nguyên tắc của WTO".
Trung Quốc cũng đang tiến hành một cuộc điều tra chống trợ cấp đối với xuất khẩu sữa của Liên minh châu Âu, dự kiến sẽ công bố báo cáo vào tháng 2/2026, và đã áp thuế đối với rượu brandy của EU.
Tiếp tục đàm phấn về thuế quan
Trung Quốc không cho biết lý do tại sao họ giảm thuế nhập khẩu thịt lợn từ EU, mặc dù tuần trước họ cho biết các cuộc đàm phán về thuế quan đối với xe điện đã được nối lại. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Quốc vương Tây Ban Nha Felipe đều đã đến thăm Trung Quốc gần đây.
Theo một nguồn tin từ chính quyền Tây Ban Nha nói với Reuters rằng: Các nhà lãnh đạo của Tây Ban Nha đã gặp đại sứ Trung Quốc trong những tuần gần đây để yêu cầu giảm thuế quan, và bày tỏ sự cởi mở của Tây Ban Nha đối với đầu tư của Trung Quốc vào lĩnh vực ô tô.
Ông Luis Planas - Bộ trưởng Nông nghiệp Tây Ban Nha cho rằng: Ngành công nghiệp thịt Tây Ban Nha rất hài lòng với mức thuế mới đối với xuất khẩu thịt lợn, và hy vọng vào sự ổn định trong 5 năm tới. Ông cũng hiểu những lo ngại của Ủy ban Châu Âu, và cho rằng "mọi thứ đều có thể thay đổi" thông qua đàm phán.
Trước đây, các nhà xuất khẩu lớn sang Trung Quốc như EU và Brazil phải chịu thuế "ưu đãi nhất" khoảng 12% đối với nhiều sản phẩm thịt lợn. Thuế chống bán phá giá được áp dụng thêm vào đó. Thịt lợn của Mỹ phải chịu mức thuế cao hơn nhiều.
Tâm lý của các nhà sản xuất thịt lợn của EU
Hầu hết các công ty Tây Ban Nha hiện phải chịu mức thuế vừa phải là 9,8%. Công ty Litera Meat của Tây Ban Nha chịu mức thuế thấp nhất, chỉ 4,9% - đây là một tín hiệu "rất tích cực".
Ông Giuseppe Aloisio - Giám đốc tập đoàn công nghiệp Tây Ban Nha Anice, cho biết ông dự kiến các cuộc đàm phán sẽ tiếp tục, vì thuế sẽ ảnh hưởng đến lợi nhuận của công ty.
Tại Pháp, Bà Anne Richard - giám đốc Hiệp hội công nghiệp thịt lợn Inaporc, cho biết: "Chúng tôi cảm thấy vui vẻ vì tất cả các lò mổ xuất khẩu của chúng tôi đã được công nhận là hợp tác và được hưởng mức thuế suất 9,8%. Tuy nhiên, chúng ta không thể hoàn toàn vui mừng trước viễn cảnh vẫn phải chịu thuế."
Ông Morten Boje Hviid - Giám đốc điều hành Hiệp hội Nông nghiệp và Thực phẩm Đan Mạch, cho biết mức thuế cuối cùng vẫn còn cao và tạo ra điều kiện cạnh tranh không bình đẳng, gây áp lực về giá trong EU.
Ông Nemesio Sanchez - chuyên gia tư vấn thương mại quốc tế chuyên về thịt lợn Iberico cho rằng: Quy định của Trung Quốc đang "chia rẽ chính sách kinh tế châu Âu".
Trung Quốc là nước sản xuất một nửa số lượng lợn của thế giới, ngành chăn nuôi lợn khổng lồ của Trung Quốc đang phải vật lộn với tình trạng dư cung trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng yếu. Giá thịt lợn Trung Quốc đã giảm trong suốt năm 2025 và dự kiến sẽ tiếp tục giảm.
Ông Even Rogers Pay - giám đốc công ty tư vấn Trivium China có trụ sở tại Bắc Kinh, cho biết: Ngay cả với mức thuế nhập khẩu giảm, thuế suất cũng có thể phần nào làm giảm tình trạng giảm phát giá thực phẩm bằng cách tăng giá thịt lợn nhập khẩu. Điều đó sẽ có lợi cho các công ty chăn nuôi lợn của Trung Quốc, những công ty đã phải đối mặt với giá thịt lợn thấp suốt cả năm 2025".
Nguồn:Vinanet/VITIC/Reuters