Nicotine trong thuốc lá cũng gây nghiện như heroin. Chứng nghiện nicotin rất khó từ bỏ vì nó làm thay đổi bộ não của bạn. Bộ não phát triển thêm các thụ thể nicotin để thích ứng với liều lượng lớn nicotin từ thuốc lá. Khi não không nhận được nicotine thì cơ thể con người cảm thấy lo lắng, cáu kỉnh và thèm nicotine.

Hút thuốc lá có thể trực tiếp gây ra các tác hại ngay sau khi hút, đồng thời cũng có thể gây tổn thương lâu dài tới nhiều cơ quan trong cơ thể, một số bệnh trong đó có thể gây tử vong.

Theo số liệu của Viện Nghiên cứu Ung thư Mỹ, 90% các ca ung thư phổi có liên quan đến hút thuốc lá, là nguyên nhân của hơn 150.000 ca tử vong ở Mỹ vào năm 2015. Ngoài ra thuốc lá còn gây bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) và nhiều căn bệnh hô hấp khác nh: khí thũng, viêm phế quản mạn tính, viêm phổi, nhiễm trùng phổi, hen suyễn và làm tăng nguy cơ mắc bệnh lao…

Hút thuốc lá dẫn đến tích tụ một số lượng hóa chất đáng kể trong phổi, đường hô hấp và toàn bộ cơ thể của bạn. Tất cả dư lượng này lâu dài sẽ làm tắc nghẽn phổi, đưa đến các vấn đề về hô hấp và suy giảm chức năng của phổi. Việc suy giảm chức năng của phổi dẫn đến thiếu oxy và máu tươi đến các cơ quan, bộ phận khác nhau của cơ thể, làm cho cơ thể luôn mệt mỏi và khó thở.

Hút thuốc lá là nguyên nhân chính gây ra các bệnh tim mạch – một trong những bệnh gây tử vong hàng đầu tại Mỹ. Một số bệnh liên quan đến tim mạch người hút thuốc có nguy cơ mắc phải như xơ vữa động mạch, bệnh mạch vành, đột quỵ, rối loạn nhịp tim, nhồi máu cơ tim, phình động mạch... Trong đó bệnh mạch vành chiếm hơn một nửa trường hợp tử vong vì bệnh tim do hút thuốc. Các hóa chất độc hại trong khói thuốc hình thành mảng xơ vữa, làm động mạch yếu đi, tạo ra các chỗ phình thành mạch.... từ đó gây nhiều bệnh liên quan đến tim mạch như bệnh tăng huyết áp, phình động mạch, bệnh mạch vành... Các hóa chất có trong khói thuốc có tác động đến toàn bộ thành phần của hệ tuần hoàn và cơ quan tạo máu; làm cho thành mạch dày hơn và dễ hình thành cục máu đông hơn. Bên cạnh đó nó cũng gây co thắt mạch máu, tăng huyết áp, dẫn đến sự hình thành mảng bám – làm tăng nguy cơ bị bệnh tim mạch.

Một số bệnh đường tiêu hóa có liên quan đến thuốc lá như loét dạ dày tá tràng, bệnh Crohn, polyp đại tràng, viêm tụy, ung thư tuyến tụy .... Khi hút thuốc, người hút thường bị kích thích thần kinh không còn cảm giác đói, dẫn đến việc ăn uống không điều độ, dễ mắc các bệnh đường tiêu hóa, đây cũng là nguyên nhân người hút thuốc thường gầy hơn người khác. Nghiên cứu của các nhà khoa học Hà Lan vào năm 2009 còn khẳng định, người hút thuốc tăng 35% nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2.

Người hút thuốc có nguy cơ mắc đột quỵ cao gấp 3 lần so với người khác. Thuốc lá làm chai cứng mô, gây xơ vữa động mạch, từ đó hình thành cục máu đông trong não. Khi dòng máu đưa ôxy lên não đột ngột bị gián đoạn sẽ gây đột quỵ, có thể gây liệt mặt, mờ mắt, đi bộ khó khăn, và thậm chí tử vong. Nếu bệnh nhân có thêm bệnh huyết áp cao, có thể dẫn đến chứng phình động mạch não, hoặc xuất huyết não.

Nicotin của khói thuốc khiến răng ngả màu vàng, gây chảy máu nướu răng, làm người bệnh nhai khó, hoặc gặp các vấn đề về hôi miệng. Nếu nghiện thuốc, dẫn tới mất canxi ở xương và răng, từ đó dẫn tới nguy cơ bị mất răng, thậm chí rụng răng sớm. Hút thuốc còn gây ra các vấn đề viêm họng và tích tụ hóa chất trong khoang miệng (cổ họng và dạ dày có bệnh là một trong những lý do chính khiến hơi thở hôi, ngoài vệ sinh răng miệng kém). Hút thuốc lá tạo điều kiện thuận lợi cho các loài nấm phát triển ở khoang miệng, dẫn đến dấu hiệu “Vòm miệng người hút thuốc” (vòm miệng bao phủ bởi dư lượng hóa chất trong thuốc lá, hình thành nên các đốm nhỏ màu đỏ trên vòm miệng), cũng là một trong những lý do chính làm cho hơi thở của người hút thuốc có mùi hôi khó chịu.

Rất nhiều người cho rằng xương khớp không liên quan tới hút thuốc. Nhưng điều này hoàn toàn sai lầm bởi chính làm lượng nicotin trong thuốc lá làm giảm quá trình tái tạo xương, gây mất xương và loãng xương. Do khi bạn hút thuốc lượng máu và ôxy lưu thông đến cơ ít hơn, khiến cơ bắp khó hình thành hơn. Việc thiếu oxy cũng khiến cơ bắp dễ bị mệt mỏi. Những người hút thuốc bị đau nhức cơ bắp nhiều hơn những người không hút thuốc.

Người hút thuốc lâu năm thường có nguy cơ cao mắc bệnh viêm khớp dạng thấp (RA). Điều nguy hiểm là các thuốc chống viêm khớp dạng thấp lại không có hiệu quả đối với người đang người hút thuốc. Hiện các nhà khoa học vẫn chưa giải thích được lý do tại sao nhưng những tác động qua lại giữa các bệnh xương khớp và người hút thuốc đã rất rõ ràng.

Hút thuốc lá làm đẩy nhanh quá trình lão hóa tự nhiên của làn da. Nó có thể làm cho da của một người 40 tuổi giống như một người 70 tuổi không hút thuốc. Nicotin trong thuốc lá ảnh hưởng đến mô liên kết, làm da mất đi tính đàn hồi, ngăn cản sự cung cấp máu khiến da bị sạm đi và trông có vẻ già hơn so với người không hút. Sở dĩ thấy già hơn bởi vì thuốc lá làm thay đổi da, răng và tóc. Chảng hạn như thiếu oxy và các chất dinh dưỡng làm cho da bị tổn thương các chất collagen và elastin, khiến cho da bị nhão và trổ đồi mồi.

Điều quan trọng là những tổn thương ở da không thể đảo ngược, thậm chí còn có thể gây hậu quả xấu như làm các bệnh ngoài da nặng thêm trong đó có cả bệnh ung thư biểu mô. Hút thuốc lá còn có các dấu hiệu xuất hiện lão hóa của các nếp nhăn (đặc biệt là xung quanh mắt và môi), các đốm đồi mồi, đôi mắt sưng húp, da xỉn, khô và vô hồn. Nguyên nhân là vì các hóa chất hiện diện trong thuốc lá làm cho các mao mạch dưới da của bạn co lại làm hạn chế lưu lượng máu đến da của bạn. Việc thiếu máu và ôxy khiến cho da của bạn trông mờ đục và vô hồn. Về lâu dài, dẫn đến tổn thương vĩnh viễn các sợi liên kết như elastin và collagen, những cấu trúc làm căng, mịn da – từ đó hình thành nên các nếp nhăn vĩnh viễn, lão hóa sớm.

Nếu bỗng dưng bạn nhìn mờ, lóa, hay chảy nước mắt, mà bạn lại là người nghiện thuốc lá, thì có thể đây là dấu hiệu của thuốc lá đã ảnh hưởng đến mắt của bạn. Hút thuốc dẫn đến nguy cơ mắc bệnh đục thủy tinh thể - một loại bệnh thường xuất hiện ở những người lớn tuổi, nguyên nhân là do thuốc lá có các tác nhân gây ôxy hóa trên thủy tinh thể. Người nghiện thuốc có nguy cơ cao mắc bệnh đục thủy tinh thể cao hơn người không hút thuốc 3 lần. Bên cạnh đó, chất lượng giấc ngủ của người thường xuyên hút thuốc cũng giảm, họ thường xuyên khó ngủ, ngủ ít hơn dẫn tới quầng thâm ở mắt.

Một nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học Mỹ chỉ rõ, nam giới hút thuốc có khả năng bị rối loạn chức năng cương dương nhiều hơn. Thêm vào đó, những người đàn ông hút thuốc cũng bị ung thư tinh hoàn cao hơn người khác. Trong khi đó, phụ nữ hút thuốc có khả năng bị ung thư cổ tử cung. Đây đều là các căn bệnh ảnh hưởng tới hoạt động tình dục của con người. Tình trạng thường liên quan đến đàn ông lớn tuổi là giảm ham muốn, xuất tinh sớm lại khá phổ biến ở những người đàn ông trẻ tuổi nghiện thuốc lá. Trong tính huống xuất tinh sớm, bởi vì hóa chất trong thuốc lá làm giảm lưu lượng máu, giảm cảm giác trong dương vật, gây ra bệnh tim mạch và thiếu sức chịu đựng. Tất cả những yếu tố này cùng nhau dẫn đến việc giảm khả năng của nam giới, gây ra xuất tinh sớm. Bên cạnh đó, nghiên cứu được tiến hành tại Đại học Arizona cho thấy hút thuốc trực tiếp ảnh hưởng đến ham muốn tình dục, sức chịu đựng và sức hấp dẫn của giới tính. Và đó không phải là tất cả, một nghiên cứu khác được tiến hành tại Đại học Kentucky cũng cho thấy rằng những người hút thuốc có mong muốn sinh hoạt tình dục thấp hơn so với người không hút thuốc.