Đó là khẳng định của Thứ trưởng Bộ Công Thương – ông Trần Quốc Khánh trong cuộc đối thoại với bà Virginia Foote – Chủ tịch Hội đồng thương mại Mỹ tại Việt Nam, tại buổi gặp gỡ doanh nghiệp Việt Nam và Hoa Kỳ diễn ra chiều 23/5 tại Hà Nội.

Sự kiện này do Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ (AmCham) và Phòng Thương mại và Công Nghiệp Việt Nam (VCCI) đồng tổ chức nhân dịp chuyến thăm của Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama tới Việt Nam.

Ông Trần Quốc Khánh: Việt Nam là một thành viên của ASEAN, là thành viên của cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC). Hàng hóa nước ngoài nếu có thể vào Việt Nam sẽ tiếp cận được thị trường rộng lớn này. Từ đó, Việt Nam sẽ trở thành địa chỉ đầu tư hấp dẫn trong và ngoài nước, hàng hóa Việt Nam cũng sẽ vươn tới được những thị trường lớn như: Trung Quốc, Nhật Bản, EU… Vì vậy, sau khi trở thành thành viên của WTO, Chính phủ Việt Nam đặt mục tiêu sẽ trở thành thành viên của nhiều khu vực kinh tế khác nữa. Bên cạnh đó, sau khi gia nhập WTO, chúng tôi cũng nhận thấy chính sách quản lý của Việt Nam đã có những thay đổi tích cực. Nếu có thể tham gia FTA thế hệ mới chất lượng cao như TPP, sẽ giúp Việt Nam cải thiện thể chế kinh tế và môi trường kinh doanh của mình.

Tầm nhìn của Chính phủ Việt Nam khi tham gia các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như TPP hay Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-Liên minh châu Âu xuất phát từ mong muốn tạo lợi thế đặc biệt để Việt Nam có thể tiếp cận ngày càng nhiều thị trường lớn trên thế giới. Việc mở cửa thị trường và tự do hóa thương mại với nhiều quốc gia trong khu vực và trên thế giới khi cam kết thuế nhập khẩu bằng không, Việt Nam sẽ ngày càng trở nên hấp dẫn, đặc biệt trong việc thu hút đầu tư cả trong và ngoài nước.

Sau khi gia nhập Tổ chức thương mại thế giới (WTO), Chính phủ Việt Nam nhận thấy các chính sách về quản lý thương mại, quản lý kinh tế đã có sự chuyển biến theo hướng tích cực, góp phần cải thiện môi trường thể chế, môi trường kinh doanh, giúp Việt Nam hội nhập ngày càng sâu, rộng và hiệu quả hơn với cộng đồng quốc tế.

Ông Trần Quốc Khánh: Khi đưa ra quyết định đàm phán TPP, Chính phủ Việt Nam đã cân nhắc kỹ lưỡng các chuẩn mực và cân nhắc toàn bộ quá trình hội nhập kinh tế của Việt Nam trước đó. Chúng tôi nhận thấy rằng Việt Nam có thể thu được nhiều lợi ích, đặc biệt về xuất khẩu và môi trường kinh doanh.

Khi bắt tay đàm phán TPP, chúng tôi đã giải quyết được những tiêu chuẩn cao và ngặt nghèo của TPP và được các nước thành viên TPP đồng ý cho Việt Nam có thời gian chuyển đổi cần thiết. Với sự ủng hộ như vậy, Việt Nam đã mạnh dạn đồng ý với các cam kết. Nhưng lý do quan trọng khiến Việt Nam chấp nhận các điều kiện của TPP vì chính phủ Việt Nam thấy nhiều quy định trong TPP tương đồng chủ trương, chính sách của mình và phù hợp với mong muốn của người dân Việt Nam.

Ví dụ như việc chính phủ, người dân, doanh nghiệp Việt Nam đều mong muốn các doanh nghiệp nhà nước hoạt động minh bạch hơn, hiệu quả hơn, mong muốn này rất phù hợp với chương doanh nghiệp Nhà nước của TPP. Hay như việc,tất cả người dân đều mong muốn cuộc chống tham nhũng đạt nhiều kết quả hơn nữa, đời sống hàng ngày không gặp nhiều điều “trái khoáy” nữa,… Những điều này đều có trong tiêu chuẩn TPP.

Ông Trần Quốc Khánh: TPP không chỉ mang lại lợi ích cho Việt Nam mà còn mang lại cơ hội lớn cho doanh nghiệp và hàng hóa Hoa Kỳ vào Việt Nam. Từ năm 1996, khi Việt Nam- Hoa Kỳ đàm phán song phương, Hoa Kỳ đã đề nghị xóa bỏ thuế nhập khẩu với thịt bò nhập khẩu của Hoa Kỳ nhưng chúng tôi không đồng ý. Tại TPP, lần đầu tiên Việt Nam đồng ý xóa bỏ thuế nhập khẩu cho thịt gà, thịt bò, thịt lợn và nông sản của Hoa Kỳ xuất khẩu vào Việt Nam, tất nhiên là theo một lộ trình dài. Vì vậy, xuất khẩu của doanh nghiệp Hoa Kỳ vào Việt Nam sẽ tăng. Chúng tôi cũng mong nhập khẩu nhiều từ thị trường Hoa Kỳ máy móc thiết bị, nguyên liệu sản xuất… Chúng tôi hy vọng các chuỗi sản xuất lớn sẽ tìm đến Việt Nam như 1 địa điểm sản xuất quan trọng của họ. Theo thời gian, doanh nghiệp Việt Nam sẽ trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi sản xuất toàn cầu.

Ông Trần Quốc Khánh: Khi đàm phán thương mại về môi trường và lao động, Việt Nam muốn gửi tới thông điệp rõ ràng là, Việt Nam quyết không vì phát triển kinh tế mà quên đi việc bảo vệ môi trường và quyền cơ bản của người lao động. Là một thành viên có trách nhiệm của cộng đồng kinh tế quốc tế và tổ chức lao động quốc tế, Chính phủ Việt Nam không bao giờ quên những vấn đề nêu trên.

Ngoài ra, để Việt Nam tiến lên chuỗi giá trị cao hơn, đòi hỏi các nhà sản xuất, xuất khẩu phải chú ý đến việc nâng cao trình độ, cũng như đảm bảo lợi ích của người lao động, bảo vệ môi trường. Bên cạnh đó, việc bảo vệ môi trường cũng là giúp các doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận tốt hơn nữa tới các thị trường lớn như Hoa Kỳ…

Ông Trần Quốc Khánh: Theo quy định, nếu muốn trình Hiệp định ra Quốc hội để được xem xét phê chuẩn, Chủ tịch nước phải trình Quốc hội tối thiểu 30 ngày trước khi kỳ họp bắt đầu. Hiện nay, Bộ Công Thương đang trình Chính phủ xem xét, sau đó sẽ gửi sang Chủ tịch nước để xem trước khi trình Quốc hội. Có thể, trong kỳ họp đầu tiên của Quốc hội khóa XIV, TPP sẽ được trình. Nhưng phê duyệt thời điểm nào chúng tôi chưa thể khẳng định. Quốc hội phê chuẩn rồi chúng tôi mới trình Quốc hội những điều luật phải sửa đổi để phù hợp với hiệp định.