Vụ hè thu năm nay cơ bản đã thu hoạch xong. Thế nhưng khác với năm trước, lúa thu hoạch đến đâu được mua đến đó; còn hiện nay, dù giá đã giảm mạnh nhưng không tiêu thụ được.

Hiện nay, giá lúa giảm 600  – 1.000 đ/kg. Lúa hạt dài 4.600 - 4.700 đồng/kg, lúa loại thường 4.200 - 4.300 đồng/kg, lúa thơm 5.300 - 5.800 đồng/kg. Theo dự báo, giá lúa sẽ tiếp tục giảm do thương lái lợi dụng cơ hội để ép giá. Mặt khác, lúa vụ 3 ở đồng bằng sông Cửu Long đang chuẩn bị xuống giống nên chỉ 2 - 3 tháng tới, lúa sẽ vàng đồng; nông dân phải tiếp tục “ôm” lúa.

Dù Chính phủ đã cho phép nối lại việc ký hợp đồng xuất khẩu nhưng những diễn biến của giá gạo thế giới khiến việc thu mua lúa trong nước bị ách tắc. Đầu tháng 7 giá gạo thế giới bất ngờ giảm mạnh, loại 5% tấm còn 650 - 670 USD/tấn (giảm trên 300 USD/tấn so với tháng 4, 5) và hiện chỉ còn 600 - 620 USD/tấn. Trước tình hình này, các doanh nghiệp (DN) xuất khẩu gạo không dám thu mua lúa gạo vì lo ngại giá sẽ tiếp tục giảm thêm.

Hiện các DN đang nghe ngóng tình hình, nếu giá gạo thế giới tăng trở lại thì mới tìm kiếm hợp đồng xuất khẩu và tiến hành thu mua. Theo Giám đốc Công ty XNK Nông sản Thực phẩm An Giang, đầu ra của nhiều DN rất khó khăn vì các nước có nhu cầu tiêu thụ gạo với số lượng lớn đã nhập đủ chỉ tiêu cách đây 2, 3 tháng - thời điểm mà VN hạn chế ký hợp đồng mới. Hiện chỉ còn thị trường châu Phi là tiếp tục nhập khẩu gạo, nhưng khu vực này không thể mua giá cao nên các DN đều không mặn mà. Một nguyên nhân khác khiến các DN phải cân nhắc thu mua lúa gạo phục vụ xuất khẩu là vừa qua Chính phủ đã tính thuế xuất khẩu gạo 5% tấm là 10%. Như vậy, với giá xuất khẩu 600 - 620 USD/tấn thì DN phải chịu thuế là 30 USD/tấn. Đây là con số không nhỏ buộc họ phải tính toán.

Tổng Thư ký Hiệp hội Lương thực VN cho biết: Một trong những nguyên nhân quan trọng làm các DN xuất khẩu cân nhắc thu mua là chất lượng lúa hè thu thấp, độ ẩm cao nên khó dự trữ lâu. Mặt khác, để đối phó với giá lương thực tăng cao trong thời gian vừa qua, nhiều nước trên thế giới đã tăng diện tích trồng lúa nên nguồn cung dồi dào hơn trước và giá lương thực toàn cầu đã giảm xuống đáng kể.

(KT24)