(VINANET) Kim ngạch xuất khẩu rau quả cả nước trong 6 tháng đầu năm đã đạt 684,49 triệu USD, tăng 43,82% so với cùng kỳ 2013; trong đó riêng tháng 6 kim ngạch đạt 152,06 triệu USD (tăng 14,8% so với tháng trước đó).

Hiện rau, quả Việt Nam được xuất khẩu đi hơn 40 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó những thị trường chủ lực như: Trung Quốc, Nhật Bản, Hoa Kỳ, Nga, Đài Loan, Hàn Quốc, Singapore…

Trung Quốc là thị trường nhập khẩu rau quả lớn nhất của Việt Nam, chiếm 1/3 tổng kim ngạch xuất khẩu (tức 31,77%), với 217,45 triệu USD trong 6 tháng đầu năm. Tuy nhiên, xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc chủ yếu qua đường tiểu ngạch, trong khi Trung Quốc thường xuyên áp dụng các chính sách thương mại biên giới linh hoạt với các hình thức buôn bán không rõ ràng, theo các thỏa thuận bằng miệng, không có văn bản hợp đồng mua bán nên gặp không ít khó khăn và rủi ro. 

Đối tác thứ hai là Nhật Bản, chiếm 5,13% tổng kim ngạch xuất khẩu rau, quả, với 35,14 triệu USD trong 6 tháng. Mặt hàng xuất khẩu chủ yếu là các loại rau, quả lạnh đông như: đậu nành rau, cải bó xôi, dưa chuột, nấm, sơ ri, thanh long, xoài.

Vị trí thứ ba là Hàn Quốc chiếm khoảng 4,05% tổng kim ngạch, đạt 27,75 triệu USD; tiếp đến Hoa Kỳ chiếm 4,05%, đạt 27,58 triệu USD.

Xuất khẩu sang Nga chiếm 3,1%, với 21,2 triệu USD. Do những khó khăn kéo dài từ năm 2013 và vấn đề chính trị giữa Ucraina và Nga, quá trình nhập khẩu rau quả từ Ucraina sang Nga diễn ra chậm trễ do thủ tục hải quan tại biên giới 2 nước. Đây là điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp Việt Nam nắm bắt cơ hội, đẩy mạnh xuất khẩu rau quả vào thị trường Nga. Dự báo xuất khẩu hoa quả sang thị trường Nga sẽ còn tăng mạnh, do nhu cầu cao của một số loại trái cây được người tiêu dùng Nga ưa thích như vải thiều, xoài cát, chôm chôm đang chuẩn bị bước vào vụ thu hoạch.

Nhìn chung, xuất khẩu rau quả sang hầu hết các thị trường 6 tháng đầu năm đều tăng trưởng dương về kim ngạch so với cùng kỳ; trong đó xuất khẩu sang một số thị trường tăng mạnh như: U.A.E (+115%, đạt 6,16triệu USD), Hồng Kông (+92,22%, đạt 5,35 triệu USD), Hàn Quốc (+83,84%, đạt 27,75 triệu USD), Hà Lan (+83,98%, đạt 19,02 triệu USD), Cô Oét (+63,7%, đạt 1,64 triệu USD).

Số liệu Hải quan xuất khẩu rau quả 6 tháng đầu năm 2014. ĐVT: USD

6 tháng đầu năm xuất siêu 400 triệu USD rau, quả. Tại thị trường châu Âu, ngoại trừ thanh long có số lượng xuất khẩu lớn, các mặt hàng khác như bưởi, xoài, chôm chôm có khối lượng khá khiêm tốn. Các mặt hàng rau cũng đã được xuất khẩu trở lại bình thường nhưng lượng không nhiều. Ông Nguyễn Văn Kỳ, Tổng thư ký Vinafruit cho biết, cuối tháng 5 vừa qua, Đại sứ New Zealand tại Việt Nam và Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và PTNT) đã ký kết chương trình đảm bảo chính thức xuất khẩu trái thanh long sang New Zealand. Như vậy, trong năm nay sẽ có nhiều lô hàng thanh long xuất khẩu đủ điều kiện chất lượng phục vụ người tiêu dùng thị trường này.

Mặc dù xuất khẩu rau, quả trong các tháng đầu năm tăng trưởng khá nhưng khó khăn cũng đã bắt đầu xuất hiện. Nhiều DN thừa nhận, bấy lâu nay ­­­­­­vẫn quanh quẩn với thị trường gần, chưa đầu tư xúc tiến thương mại đến các thị trường xa, thị trường mới, dẫn đến phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc.

Ông Đinh Văn Hương, Chủ tịch Vinafruit nêu lên thực tế đáng ngại: “Nhiều mặt hàng của Việt Nam khá mới lạ với một số nước châu Âu, điển hình là trái vải. Trong khi đó, ngay cả các nước lân cận như Singapore, Malaysia, Indonesia, đều nhập vải của Trung Quốc vì có giá rẻ hơn. Với mặt hàng thanh long, hiện tiêu thụ rất khó khăn, vì lâu nay, Trung Quốc mua đến 90% tổng lượng thanh long xuất khẩu của nước ta. Vì vậy, cần giảm phụ thuộc vào Trung Quốc. Hiện tại, Ấn Độ, Bangladesh được xem là các thị trường rất tiềm năng, nhưng người dân các nước này chưa biết đến trái thanh long Việt Nam”.
Hiện nay, chôm chôm và thanh long xuất khẩu rất tốt sang Hoa Kỳ. Vì vậy, Việt Nam cần đẩy nhanh đàm phán với Hoa Kỳ để có thể đưa nhiều mặt hàng khác vào thị trường này. Bên cạnh đó, thị trường Nhật Bản đang nhập tới 90% rau quả đông lạnh từ Trung Quốc. Nhật Bản mong muốn tìm thêm các đối tác khác, trong đó có Việt Nam. Hàn Quốc cũng có nhu cầu tương tự. 

Theo ông Huỳnh Quang Đấu, Phó chủ tịch Vinafruit, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Rau quả thực phẩm An Giang (Antesco), để xuất khẩu rau quả giảm phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc, vấn đề quan trọng nhất là chúng ta phải làm chủ được công nghệ và vùng nguyên liệu, có như vậy rau, quả Việt Nam mới có thể xuất khẩu vào các thị trường khó tính như EU, Nhật Bản, Hoa Kỳ… 

Thủy Chung

Nguồn: Vinanet

Nguồn:Vinanet