Từ đầu năm đến nay, giá nhập khẩu nguyên phụ liệu dệt may trên thế giới tăng mạnh đã ảnh hưởng không nhỏ tới việc sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may.

Bên cạnh đó, cuối năm 2010 và đầu năm 2011, lượng bông còn lại sản lượng rất thấp, lượng tiêu thụ có phần tăng do sau khủng hoảng, tiêu thụ ổn định trở lại nên dẫn tới việc nguồn cung thiếu. Bên cạnh đó, Chính phủ Ấn Độ dưới sức ép của các nhà sản xuất trong nước đã cấm XK bông, dẫn đến thị trường bông đã căng thẳng càng căng thẳng, và đỉnh điểm là giá bông lên tới 5 USD/kg.

Tuy nhiên, gần đây các nhà máy dệt không chấp nhận mức giá đó, nhiều nơi sẵn sàng ngưng sản xuất hoặc giảm sản xuất. Trước sức ép đó, giá bông hiện giảm khoảng 30% xuống còn trên 3,6 – 3,7 USD/kg.

Theo kinh nghiệm của ông, khi giá bông tăng thì các nhà sản xuất sợi vẫn túc tắc bán được. Nhưng khi giá đứng lại hoặc giảm xuống lại rất khó bán. Lý do là các nhà sản xuất dệt, nhuộm... lại có tâm lý chờ giá tiếp tục xuống nữa dẫn tới bông khó tiêu thụ.

Với các DN VN hiện nay, lượng bông trong nước chỉ đáp ứng khoảng 1%, 99% còn lại phải nhập khẩu. Trong khi hợp đồng với các Cty may mặc đã ký kết với số lượng lớn nên bắt buộc các DN phải nhập nhiều nguyên liệu để đảm bảo sản xuất.

Ông cũng đồng tình với quan điểm của Tập đoàn Dệt may đưa ra đó là Đề án quy hoạch phát triển cây bông và đưa ra mục tiêu tới năm 2020, cả nước sẽ có 76 ngàn ha bông, bởi lẽ mỗi năm sản lượng bông nhập khẩu tăng khoảng 15%. Trong khi đó, xét về thổ nhưỡng để trồng bông thì không phải vùng nào cũng trồng được, mà cây bông luôn phải cạnh tranh với những loại cây trồng giá trị khác.

Bên cạnh đó, cơ chế mua bông cũng chưa hợp lý. Khi ký hợp đồng thẳng với người nông dân rất khó đảm bảo, khi giá thấp thì Cty bông phải mua hết, khi bông hiếm, tư thương vào trả giá cao hơn là người nông dân sẵn sàng bán. Và như vậy, các Cty bông khó có vùng nguyên liệu ổn định.

Đấy là chưa kể, do thu nhập từ cây bông mang lại quá thấp nên nông dân đã chuyển sang trồng những cây khác cho thu nhập tốt hơn. Ngoài ra còn tình trạng được mùa mất giá và không được mùa lại có giá cũng làm nản lòng người trồng bông.

Hiện nay, một ha có sản lượng khoảng 500 kg bông. Như vậy sản lượng lúc đó đạt khoảng 38 ngàn tấn cũng mới đáp ứng được khoảng 10% nhu cầu.

Mặc dù giá bông như hiện nay là điều kiện để kích thích các DN trồng bông, kể cả DN sợi cũng đầu tư trồng bông, nhưng có tăng cũng chỉ đáp ứng phần nào vì diện tích trồng bông cũng như điều kiện đất đai, thổ nhưỡng của VN rất hạn chế cho trồng bông.

Để giải bài toán thiếu nguyên liệu cho ngành Dệt may và để tránh rủi ro cho các DN dệt may, Phó chủ tịch Hiệp hội bông sợi VN cho biết, thông thường các DN sợi ký hợp đồng với bên cung ứng nguyên liệu và mua bảo hiểm giá bông. Trường hợp giá bông tăng cao thì DN vẫn giữ được mức giá đó để đảm bảo ổn định sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, đây là vấn đề khá phức tạp và đòi hỏi DN phải nghiên cứu kỹ mới có kinh nghiệm xử lý.

Hiệp hội bông sợi đã phối hợp với TechcomBank tổ chức giới thiệu công cụ này cho các DN. Mặc dù công cụ này trên thế giới được các DN bông áp dụng rất rộng rãi, song ở VN mới có 1 - 2 DN đang áp dụng thử nghiệm, chưa có kết quả cuối cùng. Tuy nhiên, về lâu dài đây là một giải pháp an toàn cho các DN khi giá bông lên xuống thất thường.

Cũng theo Phó Chủ tịch Hiệp hội, thì ngoài công cụ bảo hiểm, để phát triển ngành bông sợi, dệt bền vững thì hiện chúng tôi cũng đẩy mạnh cung cấp thông tin giá nguyên liệu và đưa ra các khuyến cáo để các DN có quyết định phù hợp, đặc biệt là các biện pháp quản trị rủi ro để đảm bảo phát triển bền vững cho các DN.

Trong tương lai, chúng ta cần có chính sách cụ thể hơn nữa cho ngành này. Trong đó, cần lưu ý tới rất nhiều yếu tố, chẳng hạn giá sản phẩm đầu ra, giống cây trồng, đầu tư diện tích đất. Ngoài ra, với các DN trong cùng khu vực có thể hợp tác với nhau, bố trí cơ cấu sản phẩm lệch để tránh việc cạnh tranh lẫn nhau giữa các DN.

(Theo Vitas)

Nguồn:Vinanet