Đến thời điểm này, theo tổng kết của NHNN, về cơ bản các ngân hàng thương mại đã thực hiện nghiêm túc các quy định về lãi suất. Hầu hết thành viên đều đã đồng loạt điều chỉnh tăng mức lãi suất huy động ngay trong ngày đầu tiên áp dụng cơ chế.
Các mức lãi suất huy động được điều chỉnh tăng 1,7%-3,5%/năm đối với kỳ hạn từ 6 tháng trở xuống và tăng 1,5%-3,5%/năm đối với kỳ hạn 12 tháng. Cụ thể, lãi suất huy động VND hiện phổ biến ở mức: khối ngân hàng quốc doanh, không kỳ hạn là 4%/năm, 3 tháng là 13,43%/năm, 6 tháng là 13,53%/năm, 12 tháng 13,67%/năm; khối cổ phần, lãi suất không kỳ hạn là 4,49%/năm, 3 tháng là 14,01%/năm, 6 tháng là 14,16%/năm, kỳ hạn 12 tháng 14,3%/năm và một số thành viên có mức chung là 15%/năm.
Để ổn định thị trường, trong tuần thực hiện cơ chế mới, NHNN đã tiếp tục chào mua giấy tờ có giá với các kỳ hạn 7 ngày, lãi suất 12%/năm, khối lượng chào và trúng thầu mỗi phiên đạt 5.000-10.000 tỷ đồng/phiên.
Theo nhận định của NHNN, đến nay, nhìn chung các khối ngân hàng đều dư thừa vốn khả dụng (dư thừa ở mức cao ở khối quốc doanh, nước ngoài và dư thừa thấp ở khối cổ phần); tuy nhiên mức dư thừa không phân bố đều giữa các ngân hàng.
Ngoài ra, sau khi tăng lãi suất huy động, nguồn vốn chảy về các ngân hàng đã có chuyển biến tích cực; nhiều thành viên có tốc độ tiền gửi cao gấp 2 – 3 lần so với ngày thường trước đó. Lãi suất cho vay VND của ngân hàng thương mại hiện phổ biến ở mức: Khối ngân hàng quốc doanh lãi suất cho vay loại ngắn hạn là 12,82%-16,8%/năm, trung và dài hạn là 13,8%-18%/năm; khối cổ phần đã điều chỉnh lãi suất sát với mức 18%/năm.
Tuy nhiên, trên thực tế, với lãi suất đầu vào quá cao, thì với lãi suất cho vay 18%/năm, nhiều ngân hàng sẽ không có lãi. Vì thế, đã có hiện tượng một số ngân hàng “lách trần” lãi suất cho vay bằng việc áp một số khoản phí đi kèm, phổ biến 0,5%-4,5% cho mỗi khoản vay; gián tiếp đẩy lãi suất cho vay vượt trên 18%/năm.
Thống đốc NHNN cho biết việc thu thêm phí nói trên không nằm trong cơ chế điều hành lãi suất mới (tuân thủ Luật NHNN và Bộ luật Dân sự), mà thuộc phạm vi điều chỉnh của các văn bản pháp luật khác.
Để giám sát vấn đề phát sinh nói trên, tránh những trường hợp thu phí cho vay bất hợp lý, Thống đốc NHNN đã giao cho các đầu mối trực tiếp phụ trách xây dựng và sớm trình để ban hành một quyết định về vấn đề thu phí để quản lý và làm cơ sở để giám sát việc cho vay của các ngân hàng thương mại. Văn bản này sẽ là một hành lang mới, đi cùng với cơ chế lãi suất hiện hành, đảm bảo việc thực hiện cho vay ra của các ngân hàng đúng quy định và không có những phát sinh làm khó nhu cầu vay vốn.
Cùng với diễn biến lãi suất mới, điểm nổi lên trên thị trường tiền tệ tuần qua là tỷ giá VND/USD tăng mạnh. Cuối tuần trước, tỷ giá VND/USD của các ngân hàng thương mại cũng như trên thị trường tự do đã lập kỷ lục mới kể từ đầu năm tới nay, với mức giá bán ra đạt 16.700 đồng/USD.
Tỷ giá bình quân liên ngân hàng do NHNN công bố hôm 23-5 là 16.044 đồng/USD; tỷ giá giao dịch của các ngân hàng thương mại là 16.202 đồng/USD (mua vào) - 16.204 đồng/USD (bán ra). Với mức này, chỉ tính riêng trong tuần trước, giá bán USD của các ngân hàng thương mại đã tăng thêm hơn 20 đồng/USD, và tăng khoảng 200 đồng/USD so với đầu năm. Còn với thị trường tự do, mức tăng so với đầu năm đã lên đến 700 đồng/USD.
Theo NHNN, hiện nay cầu ngoại tệ vẫn tiếp tục cao, chủ yếu do nhu cầu ngoại tệ của các doanh nghiệp để nhập khẩu, trong khi nguồn cung chưa được cải thiện, khiến cho cung cầu ngoại tệ tiếp tục mất cân đối. Trong đợt điều chỉnh lãi suất vừa qua, đã có nhiều ngân hàng tăng lãi suất huy động USD lên đến trên 7%/năm để đáp ứng nhu cầu về ngoại tệ.
Bên cạnh đó, để ổn định thị trường, NHNN vẫn tiếp tục bán ngoại tệ hỗ trợ các ngân hàng thương mại. Nhằm phù hợp với diễn biến cung cầu ngoại tệ trên thị trường, cũng như nhằm hỗ trợ sức cạnh tranh hàng xuất khẩu của Việt Nam, hạn chế tình trạng nhập siêu gia tăng, NHNN đã điều hành tỷ giá theo hướng để VND giảm giá so với USD.
Nguồn:Thời báo kinh tế Việt nam