Không chỉ phải đối mặt với lãi suất vay ngân hàng ngất ngưởng và lạm phát cao, các doanh nghiệp dệt may Việt Nam phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu còn hứng chịu thêm thiệt hại năng nề do giá bông lên xuống bất thường.

Theo đánh giá của Hiệp hội bông sợi Việt Nam, năm 2011, thị trường bông thế giới chứng kiến một năm giá bông đầy biến động với những đợt tăng giảm thất thường gây nhiều bất lợi cho hầu hết các doanh nghiệp. Cụ thể, giá bông tăng liên tục trong quí I cùng với hiện tượng khan hiếm nguồn cung đã khiến nhiều doanh nghiệp phải mua bông ở mức giá cao chưa từng có trong lịch sử ngành bông thế giới tới 5 USD/kg, trong khi trước đây chỉ ở mức 2-3 USD/kg. Sang quí II, giá bông giảm mạnh tới 50%, cộng thêm việc không bán được sợi đã gây rất nhiều hệ lụy. Có doanh nghiệp phải giảm sản xuất để tránh tồn kho, có doanh nghiệp phải phá vỡ hợp đồng chấp nhật thua lỗ, có thể dẫn đến phá sản.

Tổng giám đốc Công ty cổ phần dệt sợi Đam San, cho biết các doanh nghiệp trong ngành đã trở tay không kịp vì giá bông lên xuống quá nhanh và biên độ dao động lớn. Công ty Đam San cũng phải chấp nhận lỗ bởi khi nhập hàng lúc giá cao, nhưng khi bán hàng lúc giá thấp. Trước biến động này, trong thời gian từ tháng 4 đến tháng 11 năm nay, không doanh nghiệp nào tránh được lỗ. Bởi giá bông đã giảm quá nhanh từ 5 USD/kg xuống còn 3,9 USD/kg khi về đến kho. Đến khi thực hiện xong đơn hàng, giá bông xuống chỉ còn 2,5 USD/kg. Hậu quả là có doanh nghiệp lỗ ít cũng từ 1 đến 3 triệu USD, doanh nghiệp lỗ lớn tới 7 đến 8 triệu USD.

Hiện bông trong nước chỉ đáp ứng được khoảng 2% nhu cầu kéo sợi của các doanh nghiệp dệt, 98% còn lại phải nhập khẩu. Mà nhập khẩu cũng mất khoảng thời gian ngắn nhất là 1,5 tháng, dài là 3 tháng tùy thị trường. Nhập khẩu bông từ Đông và Tây Phi sẽ mất thời gian từ 2 đến 2,5 tháng; từ Mỹ, Ấn Độ mất từ 1 đến 1,5 tháng tính từ ngày doanh nghiệp mở LC. Trong khi đó, sản xuất thì phải theo kế hoạch, nên chỉ những đơn vị nào tính toán tốt, mua đúng kế hoạch thì giảm được rủi ro hoặc doanh nghiệp tính được chu kỳ, thời vụ của mặt hàng bông để chớp thời điểm mua phù hợp thì cũng hạn chế được rủi ro. Một yếu tố nữa có thể hạn chế thiệt hại là doanh nghiệp cần mua bảo hiểm rủi ro cho giá bông. Tuy nhiên, yếu tố này doanh nghiệp Việt Nam chưa áp dụng được. Do vậy, thời điểm hiện nay, với những hợp đồng đã ký nhưng chưa mở LC, thì doanh nghiệp phải đàm phán với nhà cung cấp bông để pha giữa bông giá cao với bông giá thấp, tạo ra mức giá trung bình.

Ông Jonathan Devine - chuyên gia kinh tế về bông của Hiệp hội bông Mỹ - gợi ý giá bông hiện nay đã giảm mạnh xuống còn 2,4-2,5 USD/kg và đây là thời điểm để các doanh nghiệp ngành bông, sợi cân đối cung cầu của doanh nghiệp để có kế hoạch mua bông cho sản xuất năm sau.

Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ, cuối vụ mùa bông 2011/2012 sẽ có khoảng 2,9 triệu kiện bông được bổ sung vào tổng lượng tồn kho trên toàn thế giới, việc này được đánh giá là một trong những nhân tố thúc đẩy chiều hướng giảm giá bông. Lượng tồn kho toàn thế giới tăng vào tháng 10 vừa qua là hệ quả của việc điều chỉnh tồn kho cuối vụ mùa 2010/2011 lên 896.000 kiện và dự kiến tiêu thụ giảm 844.000 kiện. Tổng quan nhu cầu giảm, những diễn biến khó khăn và phức tạp trong nền kinh tế vĩ mô ở các thị trường tiêu dùng như Mỹ, châu Âu và Nhật Bản, là nhân tố tiếp theo hạn chế đà tăng giá mạnh mẽ và có thể hy vọng rằng giá bông sẽ không biến động mạnh trong năm 2012.

Từ bài học về giá bông biến động bất thường trong năm 2011, ông Lê Tiến Trường, Phó chủ tịch Hiệp hội Dệt May Việt Nam, cho rằng biện pháp căn bản nhất là phải đẩy mạnh trồng bông, tăng nhanh diện tích và sản lượng bông trong nước, chủ động được tối đa nguồn nguyên liệu đầu vào mới có thể giúp doanh nghiệp dệt may phát triển ổn định và bền vững.  

Nguồn:Tin tham khảo