Thị trường gạo châu Á tuần qua tiếp tục diễn biến bất lợi, khi giá gạo xuất khẩu của Việt Nam tuần qua rơi xuống mức thấp nhất 3 tháng bởi khách hàng ngừng mua chờ đợi lúc thu hoạch cao điểm vào tháng tới với hy vọng sẽ mua được giá rẻ nhất, còn gạo Thái Lan duy trì ở mức cao mặc dù không có hợp đồng giao dịch nào.
Tại nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới là Thái Lan, các thương gia cho biết triển vọng chính phủ bán gạo ra từ kho dự trữ cho tới nay hầu như không tác động tới thị trường, bởi chính phủ vẫn mua hầu hết lượng cung của thị trường theo chương trình tạm trữ. Giá vì vậy vẫn duy trì ở mức tương đối cao.
Gạo Thái Lan 100% B chào bán vững ở 600 USD/tấn.
Chính phủ đã xây dựng được lượng dự trữ tới 15 triệu tấn lúa, theo chương trình hỗ trợ thu nhập cho người dân nghèo. Khối lượng này tương đương 9 triệu tấn gạo. Mấy năm gần đây, Thái lan xuất khẩu khoảng 8-10 triệu tấn gạo mỗi năm.
Chính phủ Thái Lan đã thông báo sẽ bắt đầu xuất dần gạo dự trữ ra để giảm chi phí lưu kho. Tuy nhiên, chừng nào họ chưa bắt đầu bán với khối lượng lớn thì giá sẽ chưa giảm. Hầu hết số lúa nông dân trồng được đã chuyển vào kho của chính phủ, trên thị trường hầu như không còn gì cho các nhà xuất khẩu.
Chính phủ Thái Lan cũng cho biết đang thương lượng với một số chính phủ khác, trong đó có Bangladesh và Indonesia, để bán gạo dự trữ.
Tuy nhiên, Dhaka đã từ chối đề nghị của Thái, và nói rằng họ không cần gạo bởi có lượng dự trữ lớn sau nhiều vụ bội thu.
“Phái đoàn của Thái Lan đã đến hai tuần trước để bàn về việc bán gạo, vì chúng tôi có MOU với Thái Lan. Nhưng chúng tôi trả lời rằng chúng tôi không cần nhập gạo sau hai năm liên tiếp được mùa”, một quan chức chính phủ Bangladesh cho phóng viên Reuters biết.
Các thương gia Thái cũng cho rằng có rất ít hy vọng Thái Lan bán được gạo cho Indonesia.
“Nguồn cung gạo Việt Nam và Ấn Độ đang dồi dào mà giá lại rẻ hơn. Giá gạo Thái quá cao nên không ai muốn mua”, một thương gia Thái Lan cho biết.
Ấn Độ đang có tới 32,9 triệu tấn gạo dự trữ, trong khi mục tiêu chỉ là 12,2 triệu tấn. Ấn Độ đang chào giá gạo 5% tấm khoảng 420 USD/tấn, gần tương tự với giá gạo Việt Nam (410 USD) và thấp hơn nhiều mức 590 USD của gạo Thái Lan.
Asia Golden Rice Co.Ltd, hãng xuất khẩu gạo lớn thứ hai của Thái Lan, đang đầu vào nước láng giềng Campuchia để có gạo rẻ hơn, khi mà giá gạo trong nước quá cao gây khó khăn cho hoạt động của hãng.
Hãng này hy vọng sẽ tìm được thị trường ở Liên minh châu Âu (EU).
“Chúng tôi thấy cơ hội phát triển công nghệ xay xát để sảm xuất các loại gạo chất lượng cao và xuất khẩu chúng đi”, chủ tịch Sombat Chalermwutinan cho biết.
Công ty này bắt đầu xây dựng một nhà máy ở Campuchia hồi đầu năm, và dự kiến nhà máy sẽ đi vào hoạt động từ giữa năm 2013, với công suất chế biến khoảng 1 triệu tấn vào năm đầu tiên. Sản phẩm chủ yếu sẽ xuất sang EU.
Giá lúa ở Campuchia hiện khoảng 8.000 baht (250 USD)/tấn, trong khi chính phủ Thái mua lúa của dân tới 15.000 baht/tấn, tức là cao gần gấp đôi.
Tại Ấn Độ, gạo 5% tấm giá giảm xuống chỉ 410-415 USD/tấn, FOB cảng Sài Gòn, từ mức 420 USD tuần trước, trong khi gạo 25% tấm giảm xuống 360-370 USD/tấn, FOB, từ mức 380-390 USD.
“Vụ thu hoạch lúa hè-thu sẽ cao điểm vào tháng tới, như vậy giá vẫn đang giảm và khách hàng chỉ đứng ngoài quan sát chứ không mua”, một thương gia ở TPHCM cho biết.
Một số khu vực ở ĐBSCL bắt đầu thu hoạch lúa, và chắc chắn tháng tới sẽ xuất ra thị trường khoảng 2 triệu tấn lúa.
“Nguồn cung mới cộng với lượng tồn trữ lớn trong kho của chính phủ chắc chắn sẽ khiến giá giảm hơn nữa”, một thương gia khác cho biết.
(Reuters/TBKTSG)