Theo số liệu thống kê, kim ngạch xuất khẩu tháng 1 ước đạt 6,5 tỷ USD, giảm 11% so với cùng kỳ, trong đó xuất khẩu nhóm hàng nông sản chính đạt gần 1,1 tỷ USD, giảm 19% so với cùng kỳ.
So với cùng kỳ năm 2011, xuất khẩu đầu năm 2012 giảm mạnh về lượng, trong khi giá xuất khẩu lại giữ nguyên so với cùng kỳ, dẫn tới kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng nông sản đều giảm. Giảm mạnh nhất là cà phê giảm tới gần 40%, gạo giảm 53,4%, sắn và các sản phẩm từ sắn giảm 42,2%. Chỉ riêng mặt hàng hạt tiêu có kim ngạch tăng trưởng tương đương tháng 1 năm 2011 nguyên nhân là giá hạt tiêu đầu năng tăng hơn 50.6%.
Sang năm 2012, Việt Nam sẽ gặp khó khăn hơn trong việc đẩy mạnh xuất khẩu nông sản vì lợi thế cạnh tranh về giá đang giảm dần do tốc độ tăng trưởng cao ở Việt nam đã làm gia tăng áp lực lạm phát và làm tăng chi phí sản xuất kinh doanh, dẫn đến giá xuất khẩu cũng bị đẩy cao. Bênh cạnh đó, sự bất ổn ở khu vực Trung Đông đang đẩy giá dầu, giá nhiên liệu và giá thực phẩm nói chung tăng cao. Khủng hoảng nợ ở châu Âu - một trong những đối tác thương mại quan trọng nhất của Việt Nam, cũng khiến tình hình xâu đi.
Trong đó:
- Lúa gạo đang đối mặt với việc thiếu đơn hàng trầm trọng cũng như sự cạnh tranh gay gắt về giá cả từ các nước xuất khẩu gạokhác. Nguyên nhân chủ yếu khiến Việt Nam không ký được hợp đồng xuất khẩu gạo là do giá gạo hiện cao hơn khoảng 100 USD/tấn so với các nước xuất khẩu khác, như: Ấn Độ, Pakistan, Myanmar.
- Cà phê: có những biến động bất thường về giá, hồi đầu tháng sau khi tăng nhẹ, giá lại bất ngờ giảm mạnh. Bên cạnh đó người dân trồng cà phê của Việt Nam cũng đang rất lo lắng về sản lượng có thể giảm trong năm nay, do hoa đã nở bung sớm dễ gây ảnh hưởng đến sản lượng thu hoạch. Mặc dù vậy, theo tổ chức cà phê thế giới ICO thì sản lượng giảm nhưng nhu cầu thì không hề giảm, đặc biệt là vào dịp diễn ra Euro 2012, cà phê vốn là thức uống truyền thống của các nước châu Âu. Nên trong dài hạn xu hướng giá cà phê là vẫn tăng.
- Hạt tiêu: đầu năm xuất khẩu hạt tiêu của Việt Nam tương đối ổn định, có giảm nhẹ về lượng nhưng vẫn giá xuất khẩu tương đối tốt. Theo Hiệp hội hồ tiêu Việt Nam, nhiều nhà đầu tư đưa ra thông tin dự báo giá tiêu sẽ giảm nhưng đây có thể chỉ là thông tin nhằm đầu cơ, thu mua hạt tiêu với giá rẻ nhằm trữ hàng đến giữa năm khi mùa thu hoạch đã hết và nhu cầu tiêu thụ bắt đầu lớn, giá cao. Nhìn chung với mặt hàng hạt tiêu, năm nay sản lượng có thể giảm nhưng xu hướng giá thì sẽ tiếp tục tăng.
Để đẩy mạnh xuất khẩu nông sản khi lợi thể cạnh tranh về giá không còn được đề cao, doanh nghiệp Việt Nam nên chủ động khai thác lợi thế của nền nông nghiệp nhiệt đới, hướng mạnh vào phát triển sản phẩm sạch, giá trị tăng cao, có sức cạnh tranh và vượt được rào cản thương mại của các nước nhập khẩu.
Nguồn:Tin tham khảo