Dấu hiệu rõ ràng nhất của sự thận trọng đến từ các nhà máy luyện thép, đặc biệt là ở khu vực phía Bắc Trung Quốc, nơi thường chịu ảnh hưởng trực tiếp từ các chính sách môi trường tạm thời mỗi khi Bắc Kinh tổ chức các sự kiện mang tính chính trị – đối ngoại trọng đại.

Sự kiện lần này là lễ kỷ niệm 80 năm kết thúc Thế chiến II, diễn ra vào ngày 3/9/2025. Trong những dịp như vậy, chính quyền trung ương thường chỉ đạo tạm ngưng hoặc giảm quy mô sản xuất công nghiệp nhằm đảm bảo chất lượng không khí ở thủ đô. Điều này khiến các doanh nghiệp sản xuất thép giảm nhịp độ nhập hàng nguyên liệu đầu vào, bao gồm cả quặng sắt, đồng thời chờ đợi tín hiệu rõ ràng hơn sau sự kiện mới quay lại thị trường với quy mô lớn. Hành vi phòng thủ của các nhà máy dẫn tới thanh khoản yếu trên thị trường giao ngay và áp lực giảm giá trên thị trường kỳ hạn.

Giữa lúc thị trường quặng sắt hạ nhiệt, thị trường than luyện cốc lại trở thành tâm điểm hút dòng vốn đầu tư nhờ biến động giá mạnh, hấp dẫn nhà đầu cơ ngắn hạn và nguy cơ nguồn cung bị siết chặt, do chính phủ Trung Quốc tăng cường kiểm tra an toàn tại các mỏ, đồng thời mở rộng điều tra tình trạng sản xuất vượt công suất. Chỉ riêng phiên ngày 5/8, khối lượng hợp đồng mở (open interest) của quặng sắt trên Sàn Đại Liên giảm 4,2%, cho thấy nhà đầu tư rút vốn, trong khi đó, giá của than luyện cốc tăng vọt 13,7%, phản ánh mức độ quan tâm tăng đột biến. Đà tăng giá 6,76% của than luyện cốc chỉ trong một phiên cho thấy mức độ nhạy cảm của thị trường đối với các yếu tố chính sách và cung ứng. Cùng lúc, giá than cốc (coke) – sản phẩm trung gian trong chuỗi sản xuất thép – cũng tăng 2,42%, củng cố thêm kỳ vọng tăng giá trong ngắn hạn. Mặc dù nguyên liệu đầu vào biến động mạnh, giá các sản phẩm thép thành phẩm trên Sàn Thượng Hải vẫn tăng, cho thấy giới đầu tư vẫn đặt cược vào nhu cầu phục hồi sau sự kiện tháng 9. Thép cây (rebar) và thép cuộn dây cùng tăng 0,84%; thép cán nóng tăng 0,64%; thép không gỉ nhích nhẹ 0,08%. Điều này phản ánh một thực tế rằng sức tiêu thụ hạ nguồn của ngành xây dựng và sản xuất vẫn còn dư địa tích cực, nhất là khi các gói kích thích nội địa được đẩy mạnh vào cuối quý III.

Trong ngắn hạn, giá quặng sắt có thể còn chịu áp lực điều chỉnh trong 2–3 tuần tới, do tâm lý chờ đợi từ phía các nhà máy thép Trung Quốc, trong khi than luyện cốc sẽ tiếp tục là điểm nóng đầu cơ, nhưng rủi ro cao do phụ thuộc mạnh vào động thái kiểm soát của chính phủ. Về trung hạn, sau tháng 9, nhu cầu nguyên liệu đầu vào nhiều khả năng sẽ hồi phục nếu Trung Quốc không kéo dài các biện pháp hạn chế sản xuất. Các doanh nghiệp trong chuỗi thép – từ khai khoáng, luyện kim đến xây dựng – cần theo sát chính sách môi trường và công nghiệp của Bắc Kinh, đặc biệt là những động thái liên quan đến sản lượng thép mục tiêu và hạn ngạch xuất khẩu.